Những th�ng gần đ�y, thực hiện theo sự chỉ đạo của NHNN tại Văn bản số 3091/NHNN-TD, nhiều TCTD tr�n cả nước đ� đồng thời triển khai c�c giải ph�p cơ cấu lại thời hạn trả nợ đối với c�c kh�ch h�ng l� DN, hộ gia đ�nh, trang trại đ� vay vốn để chăn nu�i lợn nhưng đang gặp kh� khăn về ti�u thụ.

Với tổng mức dư nợ cho vay to�n ng�nh chăn nu�i lợn khoảng gần 30.000 tỷ đồng (theo ghi nhận của NHNN đến th�ng 4/2017), trong đ� chủ yếu (90%) kh�ch h�ng l� hộ gia đ�nh v� c� nh�n th� việc triển khai t�ch cực v� hiệu quả Văn bản số 3091 sẽ l� một hoạt động hỗ trợ rất lớn đối với ng�nh chăn nu�i lợn. Bởi phần đ�ng kh�ch h�ng vay vốn l� c�c đơn vị chăn nu�i quy m� nhỏ - vốn kh�ng c� chỗ dựa mạnh về t�i ch�nh v� dễ d�ng bị ph� sản khi thị trường xảy ra những biến động mạnh.

NHTM mong muốn gia hạn nợ hai lần để tiếp tục cho vay mới người chăn nu�i lợn

Căn cứ v�o Văn bản 3091 c� thể thấy chỉ đạo của NHNN đối với c�c TCTD trong việc hỗ trợ th�o gỡ kh� khăn cho ng�nh chăn nu�i lợn l� kh� r� r�ng. Theo đ�, c�c TCTD được chỉ đạo chủ động cơ cấu lại thời hạn trả nợ ph� hợp với khả năng của kh�ch h�ng; được ph�p giữ nguy�n nh�m nợ, đồng thời được ph�p cho vay mới đối với c�c kh�ch h�ng c� phương �n sản xuất kinh doanh khả thi m� vẫn c�n dư nợ. Ngo�i ra, c�c NHTM cũng được ph�p thực hiện c�c biện ph�p hỗ trợ kh�c như: miễn – giảm l�i vay, l�i qu� hạn; ưu ti�n thu nợ gốc trước nợ l�i sau… đối với kh�ch h�ng của m�nh.

Tuy nhi�n, việc cơ cấu lại thời hạn c�c khoản nợ lu�n đi k�m với những rủi ro về quản trị nguồn vốn. Bởi t�nh đến thời điểm hiện tại, Agribank l� NHTM cho vay nhiều nhất v�o lĩnh vực chăn nu�i lợn với tổng dư nợ khoảng 27.140 tỷ đồng (chiếm 92,4% tổng dư nợ cho vay chăn nu�i lợn của to�n hệ thống TCTD) nhưng con số nợ xấu cũng đ� l�n khoảng tr�n 288 tỷ đồng.

Những năm trước đ�y, ng�nh chăn nu�i lợn cũng đ� từng gặp kh� khăn do thị trường ti�u thụ sụt giảm v� dịch bệnh b�ng ph�t. Nhiều lần �Ch�nh phủ v� NHNN đ� chỉ đạo c�c TCTD thực hiện gia hạn nợ. Trong đ�, ri�ng Agribank đ� gia hạn khoảng tr�n 350 tỷ đồng theo c�c văn bản trước đ�, như C�ng văn 1149/TTg-KTN/2012, Quyết định 540/TTg-QĐ/2014 của Thủ tướng Ch�nh phủ v� Văn bản 3623/NHNN-TD của NHNN. Từ đầu năm 2017 đến nay, ng�n h�ng n�y tiếp tục gia hạn th�m khoảng 150 tỷ đồng nợ nữa. Tuy nhi�n, trong số c�c kh�ch h�ng vay vốn, nhiều hộ gia đ�nh chăn nu�i trước đ�y đ� được gia hạn nợ một lần. Hiện nay nếu Agribank tiếp tục thực hiện cơ cấu lại thời hạn trả nợ một lần nữa th� theo c�c quy định của NHNN tại Th�ng tư 02/2013, số nợ n�y sẽ bị chuyển sang nh�m 4 – l� nh�m nợ nghi ngờ, tiệm cận với nh�m 5 l� nh�m nợ c� khả năng mất vốn.

Ngo�i ra, cũng theo c�c quy định của Th�ng tư 02/2013, khi ng�n h�ng hỗ trợ miễn, giảm l�i cho c�c khoản nợ bị thiệt hại do nguy�n nh�n kh�ch quan, bất khả kh�ng th� khoản vay đ� sẽ bị chuyển sang nợ nh�m 3 (nợ dưới ti�u chuẩn). L�c đ�, ngay cả khi kh�ch h�ng được gia hạn nợ th� việc tiếp cận vốn mới cũng rất kh� khăn v� hồ sơ vay mới sẽ bị đưa v�o nh�m c� mức rủi ro cao nhất trong việc thu nợ. Đến l�c n�y, một mặt ng�n h�ng đối mặt với rủi ro tỷ lệ nợ xấu (nh�m 3, 4, 5) l�n cao, một mặt lại trở n�n kh� khăn hơn khi gia tăng cho vay vốn đối với c�c phương �n sản xuất, kinh doanh khả thi. Như thế việc tiếp tục gia hạn nợ v� h�nh trung lại trở th�nh kh� khăn trong mở rộng t�n dụng, khiến cả người chăn nu�i v� ng�n h�ng c�ng gặp kh�.

Những vướng mắc kể tr�n, theo �ng Phạm To�n Vượng, Ph� tổng gi�m đốc Agribank ch�nh l� nguy�n nh�n dẫn tới việc c�c TCTD hạn chế thực hiện miễn, giảm l�i cho kh�ch h�ng. V� vậy, tỷ lệ nợ ng�n h�ng được cơ cấu lại thời hạn chỉ chiếm khoảng gần 2% so với tổng dư nợ của Agribank đối với ng�nh chăn nu�i lợn.

Để th�o gỡ n�t thắt n�y, đại diện Agribank cho rằng, về cơ chế hỗ trợ gia hạn nợ NHNN n�n xem x�t cho ph�p c�c TCTD khi thực hiện cơ cấu lại thời hạn trả nợ (kể cả trường hợp đ� cơ cấu một lần), được giữ nguy�n nh�m nợ đối với ng�nh chăn nu�i lợn n�i ri�ng v� đối tượng cho vay theo Nghị định số 55/2015 của Ch�nh phủ n�i chung.

Trong khi đ�, để đảm bảo ng�nh chăn nu�i lợn hạn chế tối đa những rủi ro biến động về thị trường ti�u thụ dẫn đến phải “giải cứu” như những năm vừa qua, c�c chuy�n gia t�i ch�nh cho rằng, việc cơ cấu lại nợ k�o d�i c� thể dẫn đến nguy cơ tiềm ẩn nợ xấu trong tương lai. Agribank kiến nghị Ch�nh phủ cần r� so�t lại quy hoạch chăn nu�i lợn. Trong những trường hợp c� rủi ro do nguy�n nh�n kh�ch quan cần c� ch�nh s�ch trợ gi� cho người chăn nu�i. Từ đ�, những hỗ trợ về gia hạn nợ đối với người chăn nu�i của c�c NHTM mới c� � nghĩa thiết thực.

Theo TBNH