Những ngày vừa qua, câu chuyện các Cảng Hàng không thu phí phương tiện khi đi vào khuôn viên tại hầu khắp các sân bay trên cả nước đang xuất hiện xôn xao dư luận. Theo khảo sát của PV về mức phí ở các sân bay, đã cho thấy có sự khập khiễng, không đồng nhất. Và điều mà dư luận băn khoăn và đặt câu hỏi, số tiền phí này sẽ được sử dụng vào mục đích gì, minh bạch ra sao...?

Cụ thể, theo những gì mà PV đã ghi nhận được, hàng ngày có hàng nghìn lượt xe lớn nhỏ ra vào Cảng hàng không lớn trên cả nước. Khảo sát các mức phí ở các sân bay như Nội Bài, Vinh, Đà Nẵng, chúng tôi thấy có sự khập khiễng trong việc thu phí. 

Tại sân bay Nội bài, vào những ngày cao điểm, có hàng nghìn lượt xe lớn nhỏ ra vào nơi đây để đưa đón người thân, hành khách. Để được vào khu vực cảng, các xe ô tô dưới 5 chỗ phải trả ít nhất số tiền 20.000 đồng/lượt. Nhiều tài xế có việc phải vào sân bay nhiều lần/ngày đều tỏ ra khá ngao ngán. Ngoài ra, việc thu phí còn được tính theo thời gian đậu trong sân: Xe đến 9 chỗ, xe tải đến 1,5 tấn chịu phí là 15.000 đồng trong thời gian 60 phút. Sau 60 phút, mỗi giờ tính thêm 5.000 đồng. Các loại xe lớn hơn có mức đóng cao hơn, có xe lên tới 40.000 đồng, còn một xe gửi qua đêm tại khu vực bãi gửi xe trong sân bay Nội Bài phải trả mức phí lên đến gần 250.000 đồng/đêm.

Còn ở Cảng hàng không Vinh, theo quy định hiện nay, các phương tiện ra vào sân bay dù đón hay trả khách đều phải mua vé. Đối với các phương tiện ô tô 4 -9 chỗ khi ra vào sân bay phải chịu mức phí 8.000 đồng/lượt, còn xe máy 3.000 đồng/lượt.

Khảo sát tại Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng cho thấy, để vào được cảng các phương tiện cơ giao thông phải qua 1 trạm thu phí giá dịch vụ sân đỗ ô tô (có 2 trạm đặt ở 2 cổng đường Nguyễn Văn Linh nối dài và đường Duy Tân nối dài).

Tại các trạm này, giá dịch vụ sân đỗ ô tô được chia làm 3 loại. Thứ nhất, xe ra vào thường xuyên. Đây là loại xe mua vé tháng với mức giá từ 400 ngàn đồng đến 800 ngàn đồng ứng với xe ô tô 5 chỗ (xe tải dưới 4 tấn) cho đến xe ô tô  trên 30 chỗ ngồi (xe tải trên 10 tấn).

Loại thứ 2 là xe không ra vào thường xuyên được tính theo mỗi lượt xe qua trạm. Giá thu phí sẽ từ 10 ngàn đồng đến 30 ngàn đồng ứng với xe ô tô 5 chỗ ngồi (xe tải dưới 4 tấn) cho đến xe ô tô trên 30 chỗ ngồi (xe tải trên 10 tấn).

Và loại thứ 3, sân đỗ ô tô tính theo thời gian (trạm thu phí có thiết bị tính thời gian). Với mức giá từ 10 ngàn đồng đến 30 ngàn đồng ứng với xe ô tô 5 chỗ  (xe tải dưới 4 tấn) cho đến xe ô tô  trên 30 chỗ ngồi (xe tải trên 10 tấn) giống như loại hình 2.

Riêng đặc thù với các loại taxi, ngoài việc thu phí qua trạm theo từng lượt, các phương tiện này phải còn phải tham gia đấu thầu thuê bến bãi. Do đó, ngoài việc thu vé, các loại taxi còn phải trả thêm tiền thuê bến bãi.

Trao đổi với chúng tôi, chuyên gia kinh tế Nguyễn Trí Hiếu cho rằng, việc thu phí cho các xe đi vào trong Cảng Hàng không là điều không hợp lý, tại vì Cảng Hàng không cần có giao thông của tất cả các hành khách đến. Nói một cách khác thì khi đi vào các sân bay thì tài xế không có một lựa chọn nào khác, hoặc đến hoặc là không đến.

Chuyên gia kih tế Nguyễn Trí Hiếu không ủng hộ việc thu phí sân bay

Theo đó, nếu mà khách muốn đi vào trong Cảng bằng xe ô tô thì bắt buộc phải đi vào con đường duy nhất vào trong sân bay. Khách hàng của các hãng sân bay thì đã chi trả những phí dịch vụ liên quan đến những hãng máy bay đó, trong đó có bao gồm chi phí về hạ tầng cơ sở.

“Việc thu phí ở đây là điều không cần thiết và không hợp lý. Tôi nhắc lại 2 lý do, lý do thứ nhất là người sử dụng hạ tầng Cảng hàng không thì không có lựa chọn nào khác khi mà phải đi vào những con đường đó. Thứ hai là hạ tầng cơ sở đó sẽ tính vào chi phí của các hãng máy bay và khách hàng cũng đã phải trả chi phí đó. Thành ra thu phí một lần nữa của các tài xế khi đi vào Cảng là không hợp lý” – Chuyên gia Hiếu nhấn mạnh.

Chuyên gia Hiếu cũng nói thêm, việc thu phí có những mức giá không đồng nhất là có thể do các quyết định của các sân bay. Theo quy định, việc thu phí do Bộ Tài chính quy định và có một lệ phí thống nhất dành cho tất cả các Cảng Hàng không. Còn nếu các sân bay tùy tiện đưa ra những loại phí khác biệt với loại phí của Bộ Tài chính thì đây lại là điều bất hợp lý và cần phải điều chỉnh.

“Bộ Tài chính và Cục Hàng không phải rà soát lại tất cả các việc thu phí và phải áp dụng một mức phí dành cho tất cả các Cảng Hàng không. Đưa ra phân loại các Cảng hàng không loại A, loại B, loại C. Trong đó, Cảng nào có gắn liền với Cảng Hàng không quốc tế thì cho phép thu phí cao hơn, những Cảng khác thì thu thấp hơn. Tuy nhiên tất cả các Cảng đều phải được chấm điểm theo xếp hạng như thế và áp dụng mức phí đồng đều trong cùng 1 nhóm Cảng”, ông Hiếu nói.

Chuyên gia Hiếu cũng nhấn mạnh, việc không công khai minh bạch thu phí tại các sân bay sẽ ảnh hưởng đến túi tiền của người dân. Ngoài ra, nó cũng xuất hiện dấu hiệu chính sách không nhất quán và cần điều chỉnh. Bộ Tài chính và Cục Hàng không nên xem xét về vấn đề trên, nếu tiếp tục thu phí vì lý do chính đáng thì nên công khai các mức phí trên các phương tiện truyền thông.

Hải Đăng