Ph�ng vi�n đ� c� cuộc trao đổi với ph� gi�o sư Phạm Kh�nh Phong Lan - Trưởng Ban Quản l� An to�n thực phẩm Th�nh phố Hồ Ch� Minh, nguy�n Ph� Gi�m đốc Sở Y tế Th�nh phố Hồ Ch� Minh, đo�n Đại biểu Quốc hội Th�nh phố Hồ Ch� Minh, để hiểu r� hơn về vấn đề n�y.

Ph� gi�o sư Phạm Kh�nh Phong Lan - Đo�n Đại biểu Quốc hội Th�nh phố Hồ Ch� Minh. (Ảnh: Phạm Ki�n/TTXVN)

Ai lợi dụng, trục lợi phải xử l�

- Trục lợi bảo hiểm y tế đang l� vấn đề n�ng được dư luận quan t�m hiện nay, bởi nhiều bằng chứng đưa ra cho thấy c� một số đối tượng đ� trục lợi nhờ v�o việc kh�m chữa bệnh. Quan điểm của b� về vấn đề n�y như thế n�o?

Ph� gi�o sư Phạm Kh�nh Phong Lan:�Về bảo hiểm y tế, theo t�i ch�ng ta phải nh�n tr�n hai chiều.

Trong vấn đề n�y, c� thể nhận thấy Bộ Y tế qu� yếu trong việc đấu tranh bảo vệ c�c bệnh viện. C� thể n�i Bộ Y tế chưa l�m được vai tr� l� cầu nối giữa bảo hiểm v� bệnh viện, bảo vệ cho c�c bệnh viện để ph�t triển trong cơ chế bảo hiểm y tế.

V� sao? V� bảo hiểm y tế của ch�ng ta do xuất ph�t từ thực tế thu �t m� chi th� muốn chi nhiều, chi hết. Vấn đề ở đ�y l� về cơ chế hoạt động.�

Ch�ng ta thử đặt v�o địa vị nếu anh đi bu�n m� đặt v�o t�nh cảnh như vậy th� anh chắc chắn sẽ lỗ. Chưa kể đến việc c�ng nghệ th�ng tin chưa tốt n�n c� những trường hợp lạm chi, trục lợi. Vấn đề quản l� nguồn nh�n lực ở đ�y vẫn c�n chưa l�m tốt, cho n�n, chắc chắn những vụ lạm chi đ� phải c� sự th�ng đồng với gi�m định vi�n bảo hiểm y tế tại c�c bệnh viện.�

B�n cạnh đ�, cơ chế quản l� về bảo hiểm y tế giữa th�nh phố, giữa c�c tỉnh th�nh cũng c� sự kh�c nhau, chủ quan, t�y thuộc v�o con người. C� những nơi như Th�nh phố Hồ Ch� Minh l� nơi tập trung thực hiện c�c kỹ thuật cao, bệnh nh�n nặng l� chủ yếu nhưng năm n�o cũng kết dư bảo hiểm y tế. Đ� l� th�nh t�ch của bảo hiểm, trong khi c� những nơi th� lại bội chi.

Theo t�i, ai r�t ruột quỹ bảo hiểm y tế th� phải xử l� người đ�, sao lại bắt người ngay phải trả gi�! Nếu kh�ng muốn vỡ quỹ bảo hiểm, th� ch�ng ta cần phải t�nh to�n lại c�ch điều h�nh quỹ.

Nh�n vi�n y tế chăm s�c cho bệnh nh�n. (Ảnh: TTXVN)

Kh�ng quản được th� cấm?

- Vậy theo b�, trong việc quản l� quỹ bảo hiểm y tế hiện nay vẫn c�n c� những bất cập n�o?

Ph� gi�o sư Phạm Kh�nh Phong Lan:�Hầu như trong tất cả c�c b�o c�o, b�o ch� khi m� đưa tin l�c n�o cũng chỉ nhấn v�o sự lạm dụng quỹ bảo hiểm y tế, trong khi đ� về ph�a cơ quan bảo hiểm để giữ cho quỹ của họ kh�ng bị vỡ th� bảo hiểm lại siết chi. Điều n�y giống như việc quản kh�ng được th� cấm.

Khi đ�, thiệt th�i lớn nhất vẫn rơi v�o ch�nh l� những bệnh nh�n. Siết chi v� xuất to�n, đ� l� hai biện ph�p m� bảo hiểm lu�n lu�n �p dụng với c�c bệnh viện, từ bệnh viện c�ng tới c�c bệnh viện tư.

Quan điểm của t�i l� nếu ai lạm dụng, nếu ai lợi dụng quỹ đ� l�m chuyện ti�u cực th� phải xử l�, việc n�o ra việc đ�.�

Thực tế cho thấy c�c bệnh viện họ rất khổ. Chẳng hạn như việc đấu thầu thuốc trong một năm, đấu thầu xong rồi, mấy th�ng sau bệnh nh�n cũng mua thuốc, d�ng xong rồi, tự nhi�n cũng loại thuốc đ� ở nơi kh�c họ đấu thầu được gi� thấp hơn th� bảo hiểm sẽ thanh to�n theo gi� thấp m� bắt bệnh viện phải xuất to�n, trả lại c�i tiền dư.�

Nếu như biến động của thị trường, ở nơi kh�c họ ch�o thầu với gi� cao hơn th� kh�ng thấy bảo hiểm đề cập tới. Đ�y ch�nh l� minh chứng cho thấy cơ quan “nắm đằng chu�i” chưa được.

- Thời gian gần đ�y, c� nhiều trường hợp bệnh nh�n đi kh�m bệnh h�ng trăm lần để lấy thuốc của bảo hiểm y tế. Trước vấn đề thuốc sử dụng cho bệnh nh�n bảo hiểm y tế c� dấu hiệu trục lợi, lạm dụng, gần đ�y c� nhiều loại thuốc biệt dược – những thuốc đắt tiền d�nh cho những trường hợp bệnh nặng để hạn chế t�nh trạng trục lợi. L� một chuy�n gia l�u năm trong lĩnh vực dược, � kiến của b� về vấn đề n�y ra sao?

Ph� gi�o sư Phạm Kh�nh Phong Lan:�Qua thực tế ch�ng ta thấy, c� một số đối tượng lạm dụng li�n quan tới c�u chuyện thuốc của bảo hiểm y tế. Cụ thể, trong một năm t�nh h�nh sử dụng một số loại thuốc biệt dược đắt tiền n�y tăng vọt l�n nhiều lần, l�n gấp 3-4 lần th� ch�ng ta phải điều tra chỗ đ� nguy�n nh�n v� sao lại như vậy, chứ kh�ng thể v� l� do trục lợi của một số đối tượng đ� m� cấm tất cả, kh�ng quản được th� cấm.

Th�ng tư 11 của Bộ Y tế đ� loại bỏ gần 100 biệt dược gốc. T�i đồng � rằng muốn tiết kiệm tiền của bảo hiểm y tế th� phải tiết kiệm đối tượng thuốc biệt dược. Nhưng tiết kiệm l� ch�ng ta xem x�t kỹ về hội chẩn để chỉ định đ�ng trường hợp, c�n mạng người vẫn l� qu� nhất, ta kh�ng thể l� luận v� tiết kiệm m� ta đưa loại thuốc biệt dược ra khỏi danh mục thuốc đấu thầu.�

Bởi khi đưa c�c thuốc biệt dược ra khỏi nh�m đ� tức l� n� kh�ng bao giờ tr�ng thầu, kh�ng tr�ng thầu tức l� bệnh nh�n bảo hiểm y tế kh�ng bao giờ được d�ng loại thuốc tốt – hiệu quả điều trị cao n�y. Khi muốn d�ng loại thuốc đ� th� họ phải tự trả tiền t�i. Chuyện n�y rất t�n nhẫn m� cũng kh�ng thể l�m đột ngột như vậy được.

Gần đ�y, rất nhiều bệnh viện hiện k�u l� c�c b�c sỹ kh�ng tập trung v�o được chuy�n m�n kh�m chữa bệnh, kh�ng được k� thuốc theo loại thuốc m� họ tin tưởng l� tốt nhất cho bệnh nh�n v� như vậy n� tạo ra khoảng c�ch giữa bệnh nh�n bảo hiểm y tế v� bệnh nh�n dịch vụ.�

Vấn đề ở đ�y l� quan điểm, nếu ta thống nhất ở đ�y l� tất cả v� bệnh nh�n v� l�m sao để bảo hiểm y tế tốt hơn th� t�i tin sẽ c� c�ch để sắp xếp được.�

Khoảng c�ch bệnh nh�n bảo hiểm y tế v� dịch vụ

- B� c� thể ph�n t�ch, trong việc k� đơn thuốc cho bệnh nh�n bảo hiểm y tế hiện nay c�n c� những kh�c mắc g�?

Ph� gi�o sư Phạm Kh�nh Phong Lan:�Bảo hiểm quyết định cho thuốc n�o, b�c sỹ v� bệnh nh�n nhận thuốc đ� bởi Nghị định 54 của Ch�nh phủ y�u cầu nh� thuốc bệnh viện, của c�c cơ sở y tế chỉ được b�n thuốc trong danh mục tr�ng thầu. Điều n�y rất v� l�, bởi nếu như bệnh nh�n v� b�c sỹ cần những loại thuốc kh�c th� phải đi ra b�n ngo�i mua. L� do chung cũng chỉ v� người ta lo sợ vỡ quỹ bảo hiểm y tế.�

Nếu lo vỡ quỹ th� ta phải quản l� bằng c�ng nghệ th�ng tin, ta phải học tập những c�i đ�ng, c�i hay để quản l�, chứ kh�ng thể quản l� bằng c�ch siết đầu ra như vậy. Mỗi đồng kết dư bảo hiểm y tế ch�nh l� người d�n phải trả gi�. Cũng c� rất nhiều người c� bảo hiểm khi v�o bệnh viện họ kh�ng d�ng.

Mục ti�u của ch�ng ta l� l�m sao to�n d�n tham gia bảo hiểm y tế để kh�ng c� ai phải b�n nh� b�n cửa khi kh�m chữa bệnh, nhưng muốn như thế th� bảo hiểm phải giữ đ�ng chất lượng v� bảo đảm được sự b�nh đẳng y như dịch vụ th� người ta mới tin tưởng. Với sức khỏe ai d�m trả gi�, nếu ai đ� c� � nghĩ cho rằng bảo hiểm y tế như một dạng bố th� cho người ngh�o kh�ng c� tiền th� n� kh�ng đ�ng.

Kh�ng n�n tồn tại khoảng c�ch qu� lớn giữa bệnh nh�n bảo hiểm y tế v� bệnh nh�n dịch vụ. (Ảnh: TTXVN)

- Trong c�u chuyện trục lợi tiền bảo hiểm y tế nếu tiếp tục xảy ra v� diễn ra tr�n diện rộng c� thể dẫn tới vỡ quỹ bảo hiểm y tế. Theo b� để ngăn chặn t�nh trạng n�y ch�ng ta phải c� những giải ph�p như thế n�o?

Ph� gi�o sư Phạm Kh�nh Phong Lan:�Đối với chuyện vỡ quỹ bảo hiểm y tế, theo t�i, ch�ng ta t�nh to�n về mặt cơ chế ngay từ đầu, kh�ng n�n với một khoản tiền đ�ng bảo hiểm y tế thấp như vậy, gi� th�nh thấp nhất thế giới lại muốn bao hết. T�i nghĩ việc đ�ng bảo hiểm y tế n�n chăng m�nh phải chia ra l�m nhiều mức bảo hiểm kh�c nhau, c�c g�i kh�c nhau.�

Chẳng hạn như những người bệnh nặng mua gi� phải kh�c nhau. Bởi khi đổ đồng một mức gi� chung như vậy lại ph�t sinh ra ti�u cực...�

Trong một chừng mực n�o đ�, thực ra quỹ bảo hiểm y tế vẫn do Nh� nước trả chủ yếu cho đối tượng người ngh�o, m� phải qua nhiều điều nhi�u kh�, qua tầng lớp trung gian như vậy. T�i thiết nghĩ tại sao ch�ng ta kh�ng tăng cường t�nh tự chủ của bệnh viện, ph�n c�ng cho mỗi bệnh viện năm nay phải lo cho bao nhi�u bệnh nh�n ngh�o, miễn ph� cho người ta c�n mọi chuyện trong bệnh viện chỉ một gi� th�i cho c�ng bằng.

Hiện nay, mọi người vẫn hay hỏi viện ph� tăng ​th� chất lượng c� tăng hay kh�ng? Nếu viện ph� tăng m� vẫn c�n tồn tại t�nh trạng kiểu n�y th� b�c sỹ kh�ng tập trung chuy�n m�n được th� l�m sao tăng được chất lượng?

Với nguy�n tắc đấu thầu hiện nay, sau một m�a thầu bảo hiểm y tế sẽ tổng hợp gi� tr�ng thầu của tất cả c�c nơi lại rồi đưa l�n mạng, cho c�c bệnh viện tham khảo để lấy gi� thấp nhất l�m gi� tham chiếu kế hoạch cho m�a thầu năm sau. Gi� tr�ng thầu sang năm lại thấp hơn gi� kế hoạch, rồi gi� năm sau lại thấp hơn nữa. Cứ như thế đến một l�c n�o đ� gi� thuốc sẽ bằng kh�ng, thuốc cho kh�ng. V� thực tế cho thấy l�m g� c� chuyện của rẻ l� của tốt? Chỉ c� đồ tốt với gi� hợp l�.”

Xin tr�n trọng cảm ơn ph� gi�o sư!

Theo Vietnamplus