Tính đến ngày 15/11/2018, UBND thành phố Hà Nội đã chỉ đạo kiểm tra, thanh tra, rà soát 383 dự án vốn ngoài ngân sách có sử dụng đất chậm triển khai trên địa bàn. Trong đó, UBND thành phố đã có quyết định thu hồi 47 dự án, tiếp tục chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường lập hồ sơ trình UBND thành phố thu hồi 8 dự án khác với diện tích gần 200 nghìn m2 đất.

Nhiều dự án vẫn còn nút thắt ở khâu GPMB

Việc tổ chức giám sát, rồi giải trình của Thường trực HĐND thành phố về các dự án chậm triển khai, vi phạm Luật Đất đai trên địa bàn thành phố đã tạo chuyển biến tích cực. Nhiều chủ đầu tư đã chủ động hoàn thiện thủ tục đầu tư, đẩy nhanh tiến độ dự án đầu tư, đưa đất vào sử dụng. Cùng với đó, các sở, ngành, UBND các quận, huyện, thị xã tích cực tháo gỡ vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án; chủ động rà soát, kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp cố tình chây ì, tiếp tục vi phạm.

Ở chiều ngược lại, một trong nhiều nguyên nhân khiến các dự án chậm triển khai  trên địa bàn thành phố có liên quan đến khâu giải phóng mặt bằng (GPMB). Chính công tác GPMB gặp khó khăn khiến doanh nghiệp bất động sản bị chôn vốn, không có quỹ đất triển khai dự án, một chuyên gia kinh tế lý giải.

Điển hình là trường hợp của dự án Xây dựng Nhà ở cán bộ công nhân viên kết hợp bãi đỗ xe tại phường Minh Khai, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội do Công ty cổ phần Tiền Phong làm chủ đầu tư. Dự án đã được UBND thành phố Hà Nội chấp thuận thực hiện từ tháng 4/2009. Và ngày 20/8/2009, Sở Quy hoạch Kiến trúc đã chấp thuận Quy hoạch tổng thể với tổng diện tích khoảng trên 13,5 nghìn m2 để xây dựng các công trình cao 17-21 tầng và bãi đỗ xe.

Đến tháng 6/2010, UBND huyện Từ Liêm đã có thông báo về việc thu hồi đất; các quyết định thành lập Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư để phục vụ dự án; phê duyệt phương án tổng thể và các quyết định thu hồi đất nông nghiệp tại xã Minh Khai.

Tuy nhiên, sau khi công khai chi tiết kế hoạch bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, trong nhiều năm, một số người dân sử dụng đất nằm trong phạm vi thực hiện dự án không đồng thuận. Với mục đích đẩy nhanh tiến độ dự án, Công ty cổ phần Tiền Phong ký hợp đồng hợp tác kinh doanh và hợp đồng uỷ quyền cho Công ty cổ phần BIC Việt Nam thực hiện dự án.

Nhằm phối hợp với chính quyền địa phương trong công tác GPMB dự án, Công ty cổ phần BIC Việt Nam đã nghiên cứu và báo cáo UBND quận Bắc Từ Liêm để thực hiện hỗ trợ bổ sung thêm trên 500 ngàn đồng/m2 đất cho các hộ gia đình, cao hơn rất nhiều so với phương án GPMB.

Vì vậy đã có trên 50% số hộ gia đình đến nhận tiền đền bù GPMB và bàn giao đất cho dự án. Tuy nhiên số hộ dân còn lại tiếp tục đòi hỏi mức đền bù quá cao so với khung hướng dẫn của Nhà nước, cho dù nhiều trường hợp để lâu năm không canh tác, không có hộ khẩu tại địa phương, mua đi bán lại nhiều lần trái quy định của pháp luật.

Trước thực trạng trên, một chủ đầu tư nhìn nhận, số dự án dạng này khi tiến hành đền bù gặp trở ngại do không đạt được thỏa thuận với một bộ phận người dân. Ở trường hợp này, doanh nghiệp mong các cơ quan chức năng sớm can thiệp, giảm tổn thất.

Ông Nguyễn Trần Nam - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam nhìn nhận, một dự án bị chậm triển khai sẽ dẫn đến tình trạng không nộp được tiền sử dụng đất và không có mặt bằng sạch để thi công. Quá trình GPMB chậm dẫn đến nhiều khoản chi phí phát sinh như giá đất tăng, các loại thuế, các khoản dự phòng và có thể kéo dài trong nhiều năm chưa dứt. 

Hệ lụy của chậm GPMB không chỉ làm thất thoát vốn mà còn làm tăng chi phí, đồng nghĩa với việc tăng giá thành sản phẩm, giảm tính cạnh tranh và mất cơ hội đón điểm rơi của thị trường.

Trong GPMB cần giải quyết hài hòa lợi ích của nhà nước – doanh nghiệp - người dân; công tác truyền thông cũng cần tiến hành đồng thời để giải thích rõ những chủ trương chính sách và hành động của chính quyền. Về phía người dân, phải tuyệt đối tuân thủ pháp luật trong mọi sự việc, ông Nam chia sẻ.

Theo Thời báo ngân hàng