Trước khi phiên xét xử phúc thẩm vụ án "Buôn lậu', “Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức” xảy ra tại Công ty cổ phần VN Pharma bắt đầu vào chiều ngày 23/10, công an đã còng tay bị cáo Nguyễn Minh Hùng và bị cáo Võ Mạnh Cường đưa ra khỏi phòng xử án, đọc lệnh bắt tạm giam.

Theo báo Tuổi trẻ, khi bị khởi tố bị can năm 2014, bị cáo Hùng đã bị bắt tạm giam để điều tra. Sau một thời gian, đến tháng 3/2017, Nguyễn Minh Hùng được cho tại ngoại.

Tháng 8/2017, thời điểm mở phiên xét xử sơ thẩm vụ án, TAND TP HCM đã tuyên phạt Nguyễn Minh Hùng và Võ Mạnh Cường 12 năm tù cùng về tội danh buôn lậu, làm giả con dấu tài liệu của cơ quan tổ chức.

Luật sư Hà Huy Phong, Giám đốc Công ty Luật Inteco (Hà Nội) cho biết, theo quy định tại Điều 109 Bộ Luật Hình sự 2015 thì "Để kịp thời ngăn chặn tội phạm hoặc khi có căn cứ chứng tỏ người bị buộc tội sẽ gây khó khăn cho việc điều tra, truy tố, xét xử hoặc sẽ tiếp tục phạm tội hoặc để bảo đảm thi hành án, cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng trong phạm vi thẩm quyền của mình có thể áp dụng biện pháp giữ người trong trường hợp khẩn cấp, bắt, tạm giữ, tạm giam, bảo lĩnh, đặt tiền để bảo đảm, cấm đi khỏi nơi cư trú, tạm hoãn xuất cảnh".

Bị cáo Hùng và Cường bị dẫn giải về trại giam sau khi kết thúc phiên xử buổi chiều 23/10. Ảnh: Dân trí.

Tùy theo giai đoạn tố tụng mà các cơ quan có thẩm quyền (CQĐT, tòa án ...) có thể áp dụng biện pháp ngăn chặn đối với bị can hoặc cho phép bị can được tại ngoại, nếu xét thấy cần thiết. Ví dụ, nếu nhận thấy không có nguy cơ bỏ trốn thì CQĐT có thể cho phép bị can được tại ngoại.

“Tôi không được tiếp cận hồ sơ nên không rõ Ông Nguyễn Minh Hùng được tại ngoại vì lý do gì. Nhưng nhiều khả năng là được bảo lĩnh”, Luật sư Phong cho hay.

Vị này cũng phân tích thêm, theo quy định tại Điều 121 Bộ Luật Hình sự thì bảo lĩnh là biện pháp ngăn chặn thay thế tạm giam. Căn cứ vào tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi và nhân thân của bị can, bị cáo, CQĐT, VKS, Tòa án có thể quyết định cho họ được bảo lĩnh.

Cơ quan, tổ chức có thể nhận bảo lĩnh cho bị can, bị cáo là người của cơ quan, tổ chức mình. Cơ quan, tổ chức nhận bảo lĩnh phải có giấy cam đoan và có xác nhận của người đứng đầu cơ quan, tổ chức.

“Theo tôi, việc để bị can được tại ngoại hay cần áp dụng biện pháp ngăn chặn đã được cơ quan có thẩm quyền cân nhắc kỹ và đảm bảo không để ảnh hưởng đến việc điều tra và giải quyết vụ án. Kể cả trong trường hợp đang cho bị can được tại ngoại mà nhận thấy có nguy cơ ảnh hưởng thì cơ quan có thẩm quyền vẫn có thể thay đổi biện pháp ngăn chặn và áp dụng biện pháp tạm giam. Điều đó là rất bình thường”, Luật sư Phong cho biết.

Theo quy định tại Điều 113 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 thì những người sau đây có quyền ra lệnh, quyết định bắt bị can, bị cáo để tạm giam: (a) Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng CQĐT các cấp. Trường hợp này, lệnh bắt phải được VKS cùng cấp phê chuẩn trước khi thi hành; (b) Viện trưởng, Phó Viện trưởng VKSND và Viện trưởng, Phó Viện trưởng VKS quân sự các cấp; (c) Chánh án, Phó Chánh án TAND và Chánh án, Phó Chánh án Tòa án quân sự các cấp; HĐXX.

Trong giai đoạn xét xử thì Chánh án, Phó chánh án Tòa, HĐXX đều có quyền áp dụng biện pháp ngăn chặn và đặc biệt là tại phiên tòa thì HĐXX sẽ có thẩm quyền; còn giai đoạn không diễn ra phiên tòa thì Chánh án, Phó chánh án sẽ là người có quyền áp dụng biện pháp ngăn chặn.

Luật sư Phong phân tích thêm: "Theo thông tin báo chí đăng tải, chiều 23/10 vừa qua, trước khi phiên tòa diễn ra, CQĐT Công an TP HCM đã đọc lệnh bắt  giam ngay tại tòa đối với bị cáo Nguyễn Minh Hùng. Như vậy là việc bắt giam diễn ra trước khi phiên xét xử bắt đầu chứ không phải tại phiên xử. Tôi cho rằng, việc bắt giam đó là phù hợp với thẩm quyền mà pháp luật đã quy định”.

Như Quỳnh