Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank) vừa chính thức công bố hoàn tất việc mua lại trước hạn 100% các khoản nợ đã bán cho Công ty Quản lý tài sản các tổ chức tín dụng Việt Nam ( VAMC ).

Theo đó, Agribank trở thành ngân hàng thương mại thứ 10 đã sạch nợ xấu tại VAMC.

Ít ngày trước đó, Ngân hàng Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) cũng đã thông báo hoàn thành việc tất toán toàn bộ trái phiếu đặc biệt của VAMC (dùng để mua lại nợ xấu) trước thời hạn (thời hạn trái phiếu này là 5 năm).

Như vậy, theo thông tin công bố thời gian qua và cập nhật đến thời điểm này, hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam đã có 10 thành viên thực hiện được kết quả trên, gồm: Vietcombank, Techcombank, MB, VIB, OCB, Nam A Bank, TPBank, Kienlongbank, VPBank và Agribank.

Trong số 10 ngân hàng đã sạch nợ tại VAMC kể trên, Agribank có lẽ là trường hợp "vất vả" nhất xét trên khối lượng xử lý nợ xấu.

Riêng nợ xấu tại VAMC, năm 2014 - năm thứ hai sau khi VAMC chính thức được thành lập (27/6/2013), lượng nợ xấu chưa dự phòng tại VAMC của Agribank lên đến gần 24.000 tỷ đồng.

Thời điểm đó, tỷ lệ nợ xấu nội bảng của ngân hàng này là 5,02%, nhưng nếu tính thêm nợ xấu tại VAMC, con số lên đến 8,92%.

Nhưng năm 2014 chưa phải là cao điểm. Năm 2015, lượng nợ xấu chưa dự phòng tại VAMC của Agribank lên đến gần 40.000 tỷ đồng. Vì lẽ đó, mặc dù trên sổ sách, Agribank vẫn ghi nhận tỷ lệ nợ xấu rất đẹp so với năm trước đó, chỉ 2,72%, nhưng nếu tính cả nợ xấu tại VAMC, tỷ lệ nợ xấu lên đến 8,51%.

Mức chênh giữa tỷ lệ nợ xấu 8,92% của năm 2014 so với tỷ lệ nợ xấu 8,51% của năm 2015 rõ ràng là thấp, chỉ chưa đầy 0,5 điểm%, nhưng điều đó không có nghĩa rằng Agribank không quyết liệt xử lý nợ xấu.

Tính toán của VietnamFinance cho thấy, ngân hàng này đã dùng ít nhất 14.500 tỷ đồng dự phòng để xóa nợ.

Mặc dù năm 2016, hoạt động xóa nợ có phần trùng xuống nhưng đến năm 2017 và năm 2018, lượng nợ được xóa bằng nguồn dự phòng đặc biệt cao, tổng cộng hai năm ít nhất khoảng trên 40.000 tỷ đồng.

Nhờ vậy, nợ xấu tại VAMC giảm mạnh và sạch nợ trong quý IV/2019 như Agribank công bố. Tỷ lệ nợ xấu (cả nội bảng và ngoại bảng tại VAMC) giảm nhanh từ mức 6,33% năm 2016 xuống 4,11% năm 2017, rồi xuống chỉ còn vỏn vẹn 1,83% cuối năm 2018. Số liệu cuối tháng 6/2019, tỷ lệ nợ xấu chỉ còn 1,63%, khá thấp trong hệ thống ngân hàng.

Đặc biệt, tỷ lệ bao phủ nợ xấu được nâng lên cỡ 90% thời điểm cuối tháng 6/2019, mức cao trong hệ thống, cho thấy tỷ lệ nợ xấu thấp của Agribank là số liệu thực chất, thay vì như một số ngân hàng khác: hy sinh "bộ đệm" xử lý rủi ro nợ xấu (thể hiện quả tỷ lệ bao phủ nợ xấu) để đưa tỷ lệ nợ xấu về mức thấp.

Khác với Agribank, một ngân hàng quốc doanh khác là Vietcombank sạch nợ VAMC từ khá sớm: năm 2016; tiếp đến là Techcombank nửa đầu năm 2017, rồi đến MB, VIB…

Thời gian qua, một số thành viên khác như ACB và VietinBank cũng đã có lộ trình và thông tin tất toán xong như các thành viên nói trên, tuy nhiên hiện chưa có khẳng định cuối cùng, cũng như riêng trường hợp VietinBank lại có phát sinh lượng lớn nợ xấu bán sang VAMC trong thông tin cập nhật đầu năm nay.

Theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước, đối với việc mua nợ bằng trái phiếu đặc biệt, lũy kế từ 2013 đến 31/8/2019, VAMC đã mua nợ xấu với quy mô 348.500 tỷ đồng dư nợ gốc nội bảng tương ứng với giá mua nợ là 316.935 tỷ đồng.

Mua nợ theo giá trị thị trường, lũy kế đến 31/8/2019, VAMC đã mua được 55 khoản nợ với dư nợ gốc đạt 6.724 tỷ đồng và giá mua nợ đạt 6.821 tỷ đồng.

Lũy kế từ 2013 đến 31/8/2019, VAMC đã phối hợp với các tổ chức tín dụng thu hồi nợ ước đạt 138.347 tỷ đồng. Đặc biệt từ khi Nghị quyết 42 có hiệu lực, kết quả thu hồi nợ của VAMC từ 15/8/2017 đến 31/8/2019 đạt 77.043 tỷ đồng, bằng 56% tổng giá trị thu hồi nợ lũy kế từ năm 2013 đến 30/6/2019.

Khánh Linh (T/h)