Phát hành trái phiếu quý III tăng gấp 2,7 lần quý II

Theo số liệu của VNDirect, trong quý III/2023 có 88 đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) trong nước thành công với tổng giá trị phát hành đạt khoảng 100.163 tỷ đồng cao gấp gần 2,6 lần so với quý II/2023, và tăng 50% so với cùng kỳ.

Lũy kế 9 tháng đầu năm 2023 tổng giá trị phát hành TPDN đạt khoảng 167.983 tỷ đồng, giảm 32,6% so với cùng kỳ. Trong đó tổng giá trị các đợt phát hành riêng lẻ đạt khoảng 147.180 tỷ đồng, giảm 38,9% so với cùng kỳ, tổng giá trị phát hành công chúng đạt 20.803 tỷ đồng, tăng 141,4 % so với cùng kỳ.

Hoạt động phát hành TPDN riêng lẻ có sự phục hồi tích cực trong quý III, khi cao gấp gần 2,7 lần so với quý II và tăng 36,2% so với cùng kỳ, nhờ hoạt động phát hành sôi nổi trở lại của nhóm ngân hàng.

Tổng giá trị TPDN riêng lẻ của nhóm ngân hàng phát hành trong quý III/2023 đạt khoảng 47.224 tỷ đồng, chiếm 53,2% tổng giá trị phát hành quý III. Quy định trong Thông tư 08/2020/TT-NHNN của NHNN về tỷ lệ tối đa vốn huy động ngắn hạn cho vay trung dài hạn của các ngân hàng phải giảm về mức 30% từ mức 34% có hiệu lực từ ngày 01/10/2023 là một trong những nguyên nhân chính khiến cho hoạt động phát hành TPDN riêng lẻ của nhóm ngân hàng diễn ra tích cực trong quý.

Các ngân hàng đã phát hành TPDN riêng lẻ nhiều nhất trong quý bao gồm: ACB (phát hành 15.000 tỷ đồng), ODB (phát hành 9.200 tỷ đồng), Techcombank (6.000 tỷ đồng), LPBank (4.200 tỷ đồng).

Bất động sản là nhóm ngành có tỷ trọng phát hành TPDN riêng lẻ lớn thứ 2 trong quý III/2023 với tổng giá trị phát hành đạt khoảng 29.593 tỷ đồng, chiếm 33,4% tổng giá trị phát hành. Các doanh nghiệp phtas hành lớn nhất trong quý là: Công ty TNHH CAPITALAND TOWER, Công ty TNHH Bất động sản Lan Việt, CTCP Bất động sản BIM…

Hoạt động mua lại trước hạn có sự chững lại

Tổng giá trị TPDN được mua lại trước hạn trong quý III/2023 đạt gần 57.259 tỷ đồng, giảm 31,9% so với quý II và giảm 5,4% so với cùng kỳ. Sau khi tăng mạnh trong quý II/2023 tốc độ mua lại TPDN trước hạn có xu hướng giảm kể từ tháng 8 (số liệu được tổng hợp theo thông tin HNX công bố đến ngày 03/10/2023).

Ngân hàng vẫn là nhóm thực hiện mua lại TPDN trước hạn nhiều nhất trong quý với tổng giá trị TPDN được nhóm ngân hàng mua lại đạt hơn 30.700 tỷ đổng, chiếm 53,6% tổng giá trị TPDN được mua lại trước hạn. So với quý II/2023 mặc dù tổng giá trị mua lại trước hạn của nhóm Ngân hàng đã giảm mạnh (-47%) tuy nhiên đây vẫn là quý có giá trị mua lại cao trong những quý gần đây của nhóm ngân hàng.

Các chuyên gia phân tích cho rằng, cầu tín dụng yếu cùng với việc lãi suất đã giảm mạnh và thanh khoản hệ thống ngân hàng dồi dào là điều kiện để các ngân hàng duy trì tích cực hoạt động mua lại trước hạn các lô trái phiếu phát hành riêng lẻ của mình trong quý III.

Danh sách công ty chậm thanh toán nợ TPDN tiếp tục gia tăng

Theo VNDirect, hoạt động đàm phán gia hạn kỳ hạn trái phiếu giữa các tổ chức phát hành và các trái chủ vẫn diễn ra sôi động trong quý III/2023. Tính đến ngày 03/10 đã có hơn 50 tổ chức phát hành đã đạt được thỏa thuận gia hạn kỳ hạn trái phiếu với các trái chủ và đã có báo cáo chính thức lên HNX. Tổng giá trị trái phiếu đã được gia hạn kỳ hạn là hơn 95.200 tỷ đồng.

Một số tổ chức phát hành đã đạt được thỏa thuận gia hạn kỳ hạn với lượng trái phiếu có giá trị lớn trong quý III bao gồm: CTCP Tập Đoàn R&H, CTCP Dịch vụ Giải trí Hưng Thịnh Quy Nhơn, CTCP Hưng Thịnh Land, CTCP BCG LAND…

Trong bối cảnh hoạt động sản xuất kinh doanh của nhiều doanh nghiệp vẫn còn khó khăn, thị trường bất động sản vẫn trầm lắng, nhiều DN vẫn gặp khó về dòng tiền và hạn chế khả năng tiếp cận nguồn vốn, danh sách các DN chậm thanh toán các nghĩa vụ nợ trái phiếu vẫn tiếp tục tăng lên.

Tính đến ngày 03/10/2023, có khoảng 69 doanh nghiệp nằm trong danh sách chậm nghĩa vụ thanh toán lãi hoặc nợ gốc TPDN theo thông báo của HNX. Ước tính, tổng dư nợ TPDN của các doanh nghiệp này là khoảng 176,1 nghìn tỷ đồng, chiếm khoảng 17,8% dư nợ TPDN toàn thị trường. Phần lớn trong số các tổ chức phát hành này là các doanh nghiệp thuộc nhóm bất động sản.

Áp lực TPDN đáo hạn sẽ hạ nhiệt, sàn giao dịch TPDN riêng lẻ sẽ sôi động hơn

Theo số liệu từ Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX), sau gần 2 tháng đi vào hoạt động, đến ngày 15/9/2023, đã có 54 mã trái phiếu của 15 tổ chức phát hành đã thực hiện đăng ký giao dịch trên sàn giao dịch TPDN riêng lẻ, với giá trị giao dịch bình quân khoảng 267 tỷ đồng/phiên.

So với quy mô của thị trường TPDN, quy mô giao dịch này còn rất khiêm tốn, tuy nhiên có thể thấy đây là kết quả của thời gian đầu vận hành. Quy mô giao dịch của sàn được kỳ vọng sẽ tăng mạnh khi tất cả các TPDN riêng lẻ còn dự nợ được niêm yết.

Theo dự báo của VNDirect, sau khi sàn giao dịch TPDN riêng lẻ vận hành đủ 3 tháng (cuối tháng 10/2023), toàn bộ TPDN riêng lẻ còn dư nợ sẽ bắt buộc phải đăng ký, lưu ký và khi giao dịch sẽ phải thực hiện thông qua sàn thì sàn sẽ có sự bùng nổ về thanh khoản. Dự kiến, sẽ có khoảng 1.600 mã TPDN riêng lẻ được niêm yết và giao dịch trên sàn).

Ước tính, trong quý IV/2023 sẽ có khoảng hơn 53.757 tỷ đồng TPDN đáo hạn, giảm 26,4% so với quý III/2023. Nhóm bất động sản là nhóm có tỷ trọng lớn nhất chiếm gần 44,2% tổng giá trị TPDN đáo hạn trong quý IV/2023, đứng thứ 2 là nhóm Tài chính – Ngân hàng với tỷ lệ chiếm 39,5% tổng giá trị đáo hạn. Áp lực đáo hạn sẽ hạ nhiệt trong quý IV/2023, quý I/2024 và sau đó sẽ tăng mạnh trở lại trong quý II/2024.

Tác giả: Thùy Liên