1. Cần nhắc lại, năm 2014, đề �n th�nh lập Bảo t�ng b�o ch� Việt Nam của Hội Nh� b�o đ� được Ch�nh phủ ph� duyệt. Cũng từ thời điểm đ�, c�c bước chuẩn bị cho sự ra đời của Bảo t�ng n�y bắt đầu được triển khai.

“Ch�ng t�i đứng trước một n�i c�ng việc, khi tất cả đều chỉ quen l�m b�o v� ho�n to�n xa lạ với nghiệp vụ bảo t�ng” - nh� b�o Trần Thị Kim Hoa, Trưởng ban quản l� c�c dự �n th�nh phần Đề �n Bảo t�ng B�o ch� Việt Nam cho biết - “V�, mọi chuẩn bị của Hội Nh� b�o diễn ra trong bối cảnh ho�n to�n kh�ng c� ng�n s�ch Nh� nước”.

Bởi thế, vấn đề sưu tập tư liệu trưng b�y được ph�a Dự �n ưu ti�n đặt l�n h�ng đầu trong v�i năm qua. Việc sưu tầm chủ yếu được triển khai qua những đợt vận động, k�u gọi hiến tặng hướng tới c�c nh� b�o v� độc giả.

Một số bản b�o trước 1945 được lưu tại bảo t�ng, gồm b�o Tiếng D�n của học giả Huỳnh Th�c Kh�ng v� Nam Phong tạp ch� của học giả Phạm Quỳnh.

“V� đến khi ấy, ch�ng t�i hiểu rằng m�nh l� những người cực kỳ may mắn” - nh� b�o Kim Hoa kể - “Bởi, rất nhiều nh� b�o, nh� sưu tập v� độc giả đ� c�ng tin tưởng v�o dự �n n�y v� gửi đến ch�ng t�i những hiện vật đặc biệt của m�nh”.

Điển h�nh, ngay từ những ng�y đầu ti�n của dự �n, nh� b�o - nh� sử học Nguyễn Văn Khoan (nguy�n Gi�m đốc Bảo t�ng Th�ng tin) đ� t�m tới ph�a tổ chức để tự nguyện tư vấn về c�ng t�c sưu tập t�i liệu. K�m theo, nh� b�o n�y cũng tặng bảo t�ng nhiều hiện vật gi� trị, trong đ� c� l� thư của Tản Đ� (tr�n cương vị chủ b�t tờ tạp ch� An Nam) gửi cho chủ b�t một tờ b�o tại Ph�p với đề nghị hợp t�c về nội dung.

Hoặc, để Bảo t�ng tương lai c� được một chiếc m�y chữ c�ng loại với chiếc m�y chữ m� B�c Hồ thường sử dụng trong thập ni�n 1950, �ng B�i Thanh T�ng, nguy�n Chủ tịch Hội Việt kiều tại Ph�p, đ� chủ động sưu tầm v� tặng Hội Nh� b�o chiếc m�y đ�nh chữ.

Rồi, theo lời kể của nh� b�o Kim Hoa, nhạc sĩ Phạm Tuy�n từng khiến ph�a quản l� dự �n “sốc”, khi �ng “lẳng lặng” tới dự một buổi ph�t động rồi bất ngờ đưa tặng hai ấn bản Nam Phong tạp ch� (do th�n sinh của nhạc sĩ l� học giả Phạm Quỳnh l�m chủ b�t), trong đ� c� một bản gốc. Rồi, nh� b�o - nh� sưu tập nổi tiếng Trần Thanh Phương (nguy�n Ph� TBT b�o Đại Đo�n Kết) đ� tặng cho bảo t�ng một gia sản đặc biệt với gần 40 bộ sưu tập v� tập lưu (đều l� bản gốc), trong đ� c� những đầu b�o điển h�nh giai đoạn trước 1975 của cả 2 miền.

2. Đến giờ, đ� c� tổng cộng hơn 14.000 hiện vật được lưu giữ trong kho bảo quản của dự �n. Rất nhiều trong số đ� kh�ng chỉ hấp dẫn bởi nội dung tự th�n, m� c�n bởi c�ch m� c�c hiện vật ấy được lưu giữ trong h�ng chục năm, trước khi “t�m đến” dự �n n�y.

Chẳng hạn, trong kho tư liệu của dự �n hiện c� một chiếc loa bằng nh�m, vẫn c�n nguy�n d�ng chữ CCCP - 1962 tr�n phần đ�y. Chiếc loa ấy l� một trong số những chiếc loa đ� được sử dụng trong c�ng t�c tại khu vực s�ng Bến Hải trong thời kỳ tạm chia cắt 2 miền. Thế nhưng, th� vị hơn, sau ng�y giải ph�ng, chiếc loa n�y lại được chuyển giao v� “đi v�ng” l�n một tỉnh miền n�i tại T�y Nguy�n để tiếp tục được sử dụng trong đời sống h�ng ng�y, trước khi được chuyển giao cho dự �n.

Hoặc, d� kh�ng phải l� những tờ b�o, nhưng 6 cuốn sổ khổ lớn m� nh� b�o Trần Thanh Phương tặng cho bảo t�ng lại l� một bộ sưu tập v� c�ng đặc biệt m� �ng từng nhận từ� gia đ�nh nghệ sĩ cải lương Kim Cương. Sống tại miền Nam, trải qua biến cố Phật gi�o v� cuộc đảo ch�nh lật đổ Đệ nhất Cộng h�a (c�ng trong năm 1963), �ng th�n sinh của nghệ sĩ Kim Cương đ� cẩn thận cắt h�ng trăm b�i b�o về sự kiện n�y v� d�n v�o sổ để lưu lại….