Trong văn bản gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư mới đây, Hiệp hội Doanh nghiệp hàng không Việt Nam (VABA) cho biết, ngành hàng không Việt Nam đã và đang phải chịu tác động to lớn từ 3 đợt bùng phát dịch bệnh.

Ước tính năm 2020, các hãng hàng không Việt Nam đã phải gánh khoản lỗ trên 18.000 tỷ đồng từ hoạt động vận tải hàng không và doanh thu giảm khoảng 100.000 tỷ đồng so với năm 2019. Hiện nay, thị trường bay quốc tế vẫn đóng băng, hoạt động bay của các hãng chủ yếu chỉ là vận chuyển khách hồi hương, vận chuyển chuyên gia và hàng hóa. Trong 2 tháng đầu năm 2021, vận chuyển khách quốc tế chỉ đạt 66.600 khách, giảm 98,8% so cùng kỳ 2019.

Ước tính năm 2020, các hãng hàng không Việt Nam đã phải gánh khoản lỗ trên 18.000 tỷ đồng từ hoạt động vận tải hàng không (Ảnh minh họa: KT)

“Thị trường hàng không nội địa cũng giảm sút nghiêm trọng. Lượng khách giảm, số chuyến bay cũng giảm nhưng chi phí tăng cao do phải đảm bảo các biện pháp phòng dịch. Để kích cầu và thu hút dòng tiền hoạt động, các hãng buộc phải giảm giá vé khá sâu, dẫn tới hậu quả chưa từng xảy ra trước đây là các Hãng hàng không Việt Nam bị lỗ ngay trong mùa cao điểm. Doanh thu dịp cao điểm Tết của các hãng cũng giảm bình quân từ 70 đến 80% so với cùng kỳ năm trước”, VABA nêu rõ.

Bên cạnh đó, trong bối cảnh hoạt động bay bị thu hẹp, các doanh nghiệp dịch vụ thương mại, dịch vụ kỹ thuật, cung ứng suất ăn hàng không... đều bị ảnh hưởng bất lợi, giảm sút cả về doanh thu lẫn sản lượng từ tháng 3/2020. Dự báo năm 2021, doanh thu các hãng hàng không vẫn tiếp tục giảm sâu so với năm 2019 và các hãng vẫn lỗ trên 15.000 tỷ đồng từ vận tải hàng không. Đặc biệt, do năm 2020, các hãng đã phải chuyển nhượng tài sản và các khoản đầu tư, tài chính tích lũy từ nhiều năm trước để cải thiện dòng tiền nên năm 2021, các hãng đối diện với nguy cơ cạn kiệt dòng tiền hoạt động từ ngay giai đoạn thấp điểm sau dịp Tết cổ truyền.

Cũng theo VABA, các chính sách, giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn cho hàng không tuy cũng có tác dụng tích cực nhưng mức độ còn thấp. Hơn nữa, do tác động hai chiều của một số chính sách, một số doanh nghiệp thành viên của Hiệp hội cũng chịu thiệt để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp bạn trong ngành. Chẳng hạn, do Nhà nước quyết định giảm phí điều hành bay, năm 2020 Tổng Công ty Quản lý bay đã giảm doanh thu tới 159 tỷ đồng cho các khoản thu từ giá điều hành đối với các chuyến bay quốc nội.

Từ thực trạng hiện nay và dự báo tình hình năm 2021, VABA đã đề xuất một số chính sách và giải pháp nhằm hỗ trợ doanh nghiệp hàng không vượt qua những khó khăn, thách thức do COVID-19 gây ra trong năm 2021, như: mở rộng chương trình hỗ trợ tín dụng cho các doanh nghiệp hàng không; mở rộng phạm vi áp dụng Nghị quyết 84/NQ-CP ngày 29/5/2020 của Chính phủ về việc hỗ trợ lãi suất cho doanh nghiệp để các doanh nghiệp hàng không cũng được hỗ trợ lãi suất theo tinh thần của Nghị quyết này; sửa đổi, bổ sung Thông tư 01/2020/TT-NHNN cho phép các doanh nghiệp hàng không tái cơ cấu nợ vay, giãn nợ vay đối với các khoản nợ phát sinh trong năm 2020~2021 và không chuyển nhóm nợ cho đến hết 31/12/2021.

VABA cũng đề xuất tiếp tục giảm sâu hơn thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay xuống mức 900- 1.000 đồng/lít; gia hạn thời hạn nộp các loại thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân, thuế nhà thầu nước ngoài, tiền thuê đất cho toàn bộ các nghĩa vụ phát sinh đến hết 31/12/2021. Đồng thời, đề xuất gia hạn thời hạn nộp thuế nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng hàng nhập khẩu các thiết bị, vật tư đặc thù của ngành nhằm đảm bảo tuân thủ công tác bảo trì bảo dưỡng định kỳ.

“Nhà nước tăng cường thúc đẩy sản phẩm du lịch cách ly tại cơ sở cư trú, phát triển những sản phẩm mang tính trải nghiệm du lịch tại chỗ, giúp du khách trong nước và ngoài nước tìm hiểu văn hóa, du lịch các vùng miền Việt Nam ngay trong thời gian cách ly tạm thời. Đồng thời, từng bước mở cửa, nối lại đường bay quốc tế, chấp nhận cho khách nước ngoài vào Việt Nam khi có chứng nhận tiêm vaccine, đặc biệt là khách từ các quốc gia có lượng hành khách lớn hoặc có tiềm năng, đã kiểm soát được dịch bệnh cho hành trình Việt Nam và ngược lại như: Châu Âu, Úc, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản…”, VABA đề xuất.