Ngày 18/1, Bộ Công Thương đã công bố quyết định về việc thành lập Ban chỉ đạo giải quyết tình hình ùn tắc hàng hóa tại các cửa khẩu biên giới phía Bắc do Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên làm trưởng ban.

Các Phó Trưởng ban gồm có Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh và một lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, các lãnh đạo bộ, ngành, địa phương như Bộ Y tế, Bộ Tài chính, Bộ Ngoại giao, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh, Lạng Sơn, Cao Bằng, Lào Cai.

Ban chỉ đạo có nhiệm vụ chỉ đạo các cơ quan chức năng liên quan áp dụng các biện pháp, giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để giải quyết tình trạng ách tắc hàng hóa, nông sản tại các cửa khẩu biên giới phía Bắc.

Thường xuyên cập nhật tình hình, cung cấp thông tin cho các địa phương liên quan về tình hình thông quan hàng hóa tại các cửa khẩu. Phối hợp với các bộ, ngành và địa phương trong điều tiết vận chuyển hàng hóa lên các cửa khẩu phía Bắc.

Theo báo cáo của Cục Xuất nhập khẩu, đến nay tình hình đã có sự cải thiện khi tỉnh Quảng Tây khôi phục dần hoạt động thông quan tại một số cửa khẩu, trong đó có cụm cửa khẩu quan trọng đối với xuất khẩu nông sản của Việt Nam tại Tp.Móng Cái. Tỉnh Vân Nam cũng chính thức cho phép nhập khẩu trở lại trái cây tươi từ Việt Nam qua cửa khẩu Kim Thành, trong đó có quả thanh long.

Tuy vậy, Bộ Công Thương đánh giá tình hình vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro bởi mặc dù các tỉnh Lạng Sơn, Quảng Ninh và Lào Cai đã liên tục khuyến cáo nhưng xe chở hàng từ tuyến sau vẫn tiếp tục dồn lên cửa khẩu.

Hàng nghìn xe container chở nông sản bị ùn tắc ở cửa khẩu biên giới phía Bắc (ảnh: Phạm Tùng).

Tình trạng ùn tắc vẫn có thể trở lại nghiêm trọng vào bất cứ lúc nào bởi dịch Covid-19 vẫn đang diễn biến hết sức phức tạp, năng lực bốc dỡ của cả hai bên lại càng ngày càng hạn chế do nhân lực bốc xếp nghỉ việc về quê ăn Tết.

Để tập trung xử lý số lượng phương tiện còn tồn đọng từ nay tới Tết Nguyên đán, các tỉnh Lạng Sơn, Quảng Ninh và Lào Cai đã buộc phải dừng tiếp nhận phương tiện chở hoa quả và hàng đông lạnh vào khu vực cửa khẩu từ ngày 17/1.

Ban chỉ đạo đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tuyên truyền, hướng dẫn các quy tắc sản xuất, bao gói và vận chuyển an toàn, đặc biệt là trái cây và thủy sản đông lạnh, với mục tiêu là không để nhiễm virus trên bao bì và hàng hóa.

Bộ Y tế nhanh chóng hướng dẫn các tỉnh biên giới phía Bắc thiết lập các vùng đệm an toàn "vùng xanh" với tiêu chuẩn, quy trình hài hòa hợp lý với phía Trung Quốc, tạo điều kiện giảm bớt thời gian thông quan tại cửa khẩu.

Các tỉnh biên giới phía Bắc tiếp tục tăng cường các biện pháp phòng chống dịch tại cửa khẩu, trong đó đặc biệt lưu ý công tác khử khuẩn phương tiện và hàng hóa, nhất là trái cây tươi và thực phẩm đông lạnh.