Thông tin này được Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho biết tại họp báo Chính phủ thường kỳ chiều 6/12.

Tính giá điện 5 bậc đơn giản, dễ hiểu

Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho biết thêm nhằm khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả, rất nhiều các nước trên thế giới như Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái Lan, Malaysia, Indonesia, Philippines đều áp dụng tính giá điện sinh hoạt theo các bậc, với giá điện của bậc thang sau cao hơn bậc thang trước, tương tự như Việt Nam đang thực hiện.

Việc thiết kế giá bán lẻ điện sinh hoạt theo các bậc phù hợp với các mức sử dụng điện khác nhau của các hộ dân. Giá điện theo bậc tăng dần nhằm khuyến khích các hộ dân sử dụng điện hiệu quả, tiết kiệm.

(Ảnh minh họa: Chinhphu.vn)

Thực tế áp dụng trong những năm gần đây cho thấy, việc áp dụng bán điện theo các bậc đơn giản trong áp dụng nhưng vẫn đạt được mục đích khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm hiệu quả và tương đối phù hợp với điều kiện thời tiết hiện nay của Việt Nam.

Ưu điểm của cách tính giá điện 5 bậc là đơn giản, dễ hiểu. Trước đây chúng ta tính giá điện theo 6 bậc, giờ đây đã giảm xuống còn 5 bậc. Việc ghép bậc, giãn khoảng cách tiêu thụ điện trong cách tính giá điện đã phản ánh tình hình thực tế tiêu thụ điện, khuyến khích việc sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả hơn.

Đồng thời, việc này hạn chế chi phí điện tăng cao trong những tháng đổi mùa. Đồng thời số tiền chính sách hỗ trợ cho hộ nghèo, hộ cận nghèo không thay đổi.

Với cách tính giá điện theo bậc, các hộ sử dụng điện tiêu thụ từ 710 kwh trở xuống (chiếm 98% khách hàng sử dụng điện) sẽ phải trả ít tiền điện hơn. Trong khi cách tính này còn tồn tại một nhược điểm nhỏ là nhóm 2% khách hàng còn lại, là các hộ tiêu thụ điện từ 711kwh trở lên phải trả giá điện cao hơn.

Còn về việc áp dụng giá điện theo giờ cao điểm, thấp điểm, lãnh đạo Bộ Công Thương cho biết đặc điểm của hệ thống điện luôn có sự chênh lệch lớn giữa giờ cao điểm và thấp điểm, làm cho hệ thống điện phải có dự phòng lớn.

Một số nhà máy điện được đầu tư chỉ cho vận hành số giờ cao điểm ít với giá rất cao, việc điều hành hệ thống điện rất khó khăn, làm gia tăng tổn thất điện năng, tạo ra áp lực vốn đầu tư rất lớn để xây dựng nguồn điện mới phục vụ giờ cao điểm.

Thêm vào đó, để duy trì khả năng cung cấp điện giờ cao điểm, cần phải huy động các nhà máy tuabin khí, sử dụng dầu để phát điện khiến chi phí phát điện đẩy lên rất cao. Vì vậy, giá điện giờ cao điểm  cao hơn giờ thấp điểm và các giờ khác phản ánh đúng thực tế chi phí sản xuất điện.

Biện pháp áp dụng giá điện theo giờ cao điểm, thấp điểm đã được áp dụng tại rất nhiều nước trên thế giới để giảm bớt phụ tải của hệ thống điện, nhằm điều chỉnh biểu đồ phụ tải sao cho đạt hiệu quả kinh tế cao nhất, đem lại lợi ích cho vận hành hệ thống điện và nền kinh tế quốc dân.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải thông tin về những vấn đề liên quan đến cách tính giá điện. (Ảnh: VGP/Nhật Bắc)

Chưa áp dụng tính giá điện hai thành phần

Bên cạnh đó, nói về lý do Việt Nam chưa áp dụng cách tính giá điện hai thành phần, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho biết, thực tế áp dụng của các nước trên thế giới cho thấy, giá bán điện hai thành phần, gồm giá hiệu suất (kw) và giá điện năng (tính theo kwh) chỉ áp dụng cho khách hàng sử dụng điện vì mục đích sản xuất kinh doanh.

Cơ chế giá thành này không áp dụng cho khách hàng sử dụng điện cho mục đích sinh hoạt. Do đây là cơ chế mới, cần nghiên cứu, thử nghiệm kỹ lưỡng, tránh tác động quá lớn đến các nhóm khách hàng sử dụng điện. 

“Trong thời gian tới, căn cứ vào việc sử dụng điện của các khách hàng, trên cơ sở tham khảo kinh nghiệm của các nước đã áp dụng mô hình tính giá điện này, Bộ Công Thương sẽ nghiên cứu, đề xuất áp dụng giá bán điện hai thành phần gồm giá công suất và giá điện năng cho một số khách hàng sử dụng điện cho mục đích sản xuất.

Từ đó mới có cơ sở đánh giá tác động giá bán lẻ điện bình quân đến chi phí sản xuất của khách hàng sử dụng điện”, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải nói.

Tác giả: Công Hiếu