Ngày 8/10 vừa qua, Trung tâm Hỗ trợ đào tạo và Cung ứng nhân lực (Bộ GD&ĐT) tổ chức hội thảo với chủ đề “Hướng nghiệp suốt đời - Gắn kết gia đình, nhà trường, người học, người lao động và doanh nghiệp trong kỷ nguyên 4.0”.

Tại hội thảo, PGS.TS Trần Thành Nam, Chủ nhiệm Khoa Các khoa giáo dục, ĐH Giáo dục (ĐH Quốc gia Hà Nội), nêu rằng lao động thất nghiệp có trình độ cao đẳng, đại học trở lên chiếm tỷ lệ 30,8%. Bộ GD&ĐT khẳng định đây là thông tin có từ năm 2020 và không chính xác.

Cụ thể, theo số liệu báo cáo điều tra lao động việc làm năm 2020 của Tổng cục Thống kê, trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, lực lượng lao động cả nước có khoảng 54,84 triệu người, trong đó hơn 1,2 triệu người thất nghiệp (tương ứng 2,18%).

Năm 2020, cả nước có 4,85% người lao động trình độ cao đẳng, đại học trở lên thất nghiệp. Ảnh minh họa: Shutterstock.

Trong số 1,2 triệu người thất nghiệp, số người có trình độ cao đẳng, đại học trở lên chiếm 30,8%, tức là khoảng 369.600 người.

Trong tổng số lao động của Việt Nam năm 2020, số người có trình độ đại học trở lên chiếm 11,1% và số người có trình độ cao đẳng chiếm 3,8%, tổng cộng tương đương 8,17 triệu người.

Như vậy, nếu theo số liệu của Tổng cục Thống kê năm 2020, tỷ lệ người lao động có trình độ cao đẳng, đại học trở lên thất nghiệp phải là 4,85%, không phải là 30,8% như phần trình bày và diễn giải trong hội thảo.

Bộ GD&ĐT nói thêm tại hội thảo ngày 8/10 vừa qua, Trung tâm Hỗ trợ đào tạo và Cung ứng nhân lực đã cung cấp và báo cáo một số thông tin, số liệu không phản ánh đúng bản chất, không đảm bảo độ tin cậy và không có tính đại diện cho hệ thống giáo dục đại học, cao đẳng về tình hình sinh viên làm đúng ngành nghề đào tạo.

Cụ thể, những thông tin này có nguồn khảo sát, phương pháp xử lý dữ liệu, mẫu nghiên cứu từ một khảo sát trên diện hẹp của một khảo sát độc lập.

Bộ GD&ĐT đã có văn bản đề nghị ông Trần Thành Nam đính chính thông tin. Bộ cũng chấn chỉnh, nhắc nhở Trung tâm Hỗ trợ đào tạo và Cung ứng nhân lực nghiêm túc rút kinh nghiệm đối với những vấn đề nêu trên.

Bộ nhắc nhở thêm các tổ chức khi khảo sát tình trạng việc làm của sinh viên cần làm rõ các ngành đào tạo của giáo dục đại học khác với ngành nghề kinh tế - xã hội.

Ví dụ, sinh viên tốt nghiệp ngành Toán hay Khoa học máy tính có thể làm việc ở những ngành nghề có ứng dụng toán hay khoa học máy tính.

Vì vậy, việc đặt câu hỏi khảo sát sinh viên tốt nghiệp về việc làm đúng ngành nghề hay không rất dễ gây ra nhiều cách hiểu khác nhau và không cho kết quả tin cậy. Cách tiếp cận thông dụng trên thế giới là khảo sát sự phù hợp về trình độ chuyên môn của người tốt nghiệp với vị trí việc làm.

Hiện, Bộ GD&ĐT đang triển khai hợp tác với Bảo hiểm Xã hội Việt Nam để kết nối cơ sở dữ liệu giáo dục đại học với thông tin vị trí việc làm. Khi hoàn thành, cơ sở này sẽ cung cấp các thông tin tin cậy về tình trạng việc làm của sinh viên tốt nghiệp các trường đại học.

 Tác giả: Thái An