Tin liên quan

Những câu hỏi này Bộ trưởng Bộ GTVT dành cho các lãnh đạo đơn vị hàng không, đường bộ, đường bộ, đường sắt vào cuộc họp chiều qua 28/10 về xã hội hóa đầu tư hạ tầng giao thông.

Trả lời Bộ trưởng về vấn đề này Cục trưởng Cục Hàng không VN Lại Xuân Thanh cho biết, hiện nguồn vốn Nhà nước đầu tư vào các cảng hàng không chỉ chiếm 12%, còn lại là vốn của TCT Cảng Hàng không VN (ACV) và vốn ODA. “Chỉ có một số hạng mục nhỏ lẻ được đầu tư bằng nguồn vốn xã hội hóa”.

Cảng hàng không Phú Quốc 

Chủ tịch HĐTV ACV Nguyễn Nguyên Hùng cho hay, việc xã hội hóa ở khu vực nhà ga tại các cảng hàng không sẽ không gặp khó khăn nhưng vướng mắc là nằm ở khu vực đường băng bởi hầu hết tại các cảng hàng không, hạng mục này đang dùng chung với các hoạt động quân sự.

"Chúng ta phải đề xuất được cơ chế, chính sách thu hút nguồn lực, tạo bộ mặt hạ tầng mới theo hướng thúc đẩy, phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, giúp người dân được hưởng dịch vụ tốt nhất mà giá rẻ nhất”.

Bộ trưởng Thăng không đồng tình với ý kiến nêu trên và đưa ra ví dụ cảng hàng không Phú Quốc, ACV đầu tư vốn 100% cả khu vực nhà ga lẫn đường băng, vậy tại sao không đề xuất bán cho tư nhân quản lý?

Ông Hùng thừa nhận, đây là việc làm khả thi. Trong khi đó, Cục trưởng Cục Hàng không VN cũng đồng tình: “Sân bay Phú Quốc có thể bán được”.

Bộ trưởng Đinh La Thăng yêu cầu: “Phải xã hội hóa từ việc đào tạo con người đến các khu vực trên không. Đối với khu vực mặt đất cũng tiến hành xã hội hóa nhưng phải xem ở mức độ nào phù hợp để đảm bảo an ninh quốc phòng. Đặc biệt, về lâu dài ngành Hàng không phải tách Jetstar Pacific ra khỏi Vietnam Airlines, chỉ có như vậy người dân, hành khách đi máy bay mới được hưởng dịch vụ và giá cả hợp lý”.

Về lĩnh vực đường sắt, Bộ trưởng nêu vấn đề: “Đài Loan có gần 1 nghìn tỷ USD dự trữ nhưng họ không dùng vốn ngân sách mà kêu gọi vốn nước ngoài đầu tư vào hệ thống đường sắt cao tốc rất có hiệu quả. Điển hình như tuyến đường sắt cao tốc Đài Bắc - Cao Hùng đi vào hoạt động khiến thị phần hàng không bị sụt giảm ngay. Vậy ngành Đường sắt nước ta có xã hội hóa được đường sắt tốc độ cao TP HCM - Nha Trang, TP HCM - Vũng Tàu, Hà Nội - Hải Phòng không?”.

Ông Vũ Tá Tùng - Tổng giám đốc Tổng công ty Đường sắt VN trả lời Bộ trưởng, trước mắt sẽ tiến hành xã hội hóa tuyến đường sắt tốc độ cao TP HCM - Nha Trang để có kết quả đánh giá trước khi nhân rộng ra nhiều tuyến đường sắt khác.

Bên cạnh những vấn đề nêu trên, Bộ trưởng Thăng cũng yêu cầu lãnh đạo các đơn vị, doanh nghiệp trong các lĩnh vực đường bộ, đường thủy nội địa, hàng hải, khẩn trương triển khai những hạng mục nào chưa xã hội hóa.

Theo Bộ trưởng, “Nhiệm vụ của ngành Giao thông là phải huy động bằng được mọi nguồn lực để xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông, trong bối cảnh chúng ta đang nỗ lực tái cơ cấu đầu tư công mạnh mẽ. Để thực hiện được điều đó, chúng ta phải dùng hạ tầng như là “vốn mồi” để tiếp tục phát triển hạ tầng. “Vốn mồi” ở đây là toàn bộ kết cấu hạ tầng Nhà nước đã đầu tư và hệ thống cơ chế, chính sách”.

Bộ trưởng giao các Thứ trưởng chỉ đạo các vụ, cục xây dựng chủ trương, cơ chế, chính sách xã hội hóa cụ thể từng lĩnh vực theo cơ chế đặc thù, đề xuất dự án nào khả thi sẽ triển khai ngay.

Bộ trưởng lưu ý: “Để đẩy mạnh xã hội hóa, số một là phải đẩy nhanh công tác cổ phần hóa các doanh nghiệp giao thông, đưa lên sàn, vừa thu hút vốn đầu tư tư nhân vào các doanh nghiệp này, vừa có nguồn thặng dư vốn cổ phần để đầu tư trở lại lĩnh vực hạ tầng. Chừng nào các đồng chí còn sợ mất quyền, cổ phần hóa không thể nhanh, mạnh được”.

Bộ trưởng yêu cầu phải nghiên cứu, triển khai ngay việc bán các dự án giao thông, Bộ trưởng nói:  “Bán cả dự án mà khó thì chia nhỏ dự án ra để bán. Chẳng hạn, đường cao tốc Hà Nội - Lào Cai, đoạn Lào Cai - Yên Bái khó bán thì bán phần Hà Nội - Yên Bái trước, thậm chí trong đoạn này có thể chia nhỏ hơn nữa. Phải tính toán mức phí sao cho nhà đầu tư đảm bảo thu hồi vốn nhưng doanh nghiệp, người dân cũng chịu đựng được”.

Đồng thời, phải tạo cơ chế để nhà đầu tư khai thác tối đa giá trị hạ tầng, như quyền kinh doanh hai bên đường, kinh doanh trạm dừng nghỉ, dịch vụ đi kèm... có như vậy mới đảm bảo người bán có lãi mà dự án vẫn hấp dẫn nhà đầu tư.

Bộ trưởng nhấn mạnh việc phát triển  đầu tư hạ tầng là cần thiết nhưng phải tính toán đầu tư ra sao, nguồn lực từ đâu và chỉ rõ, nguồn lực nhất thiết phải xã hội hóa để góp phần giảm dần nợ công, để làm được việc này phải tháo gỡ nút thắt về vốn như nguồn vốn tín dụng, nút thắt ở đây là thời hạn vay vốn dự án giao thông đường dài trong khi ngân hàng chủ yếu huy động kỳ hạn ngắn…Vì thế, muốn mở rộng quỹ đầu tư hạ tầng phải chứng minh nguồn vốn mà nhà nước và nhân dân giao cho được sử dụng hiệu quả bằng cách kiểm soát chặt chẽ, không để thất thoát, tham nhũng và lãng phí.

Kiều Chinh (th)