Theo đánh giá của phía Bộ GTVT, thu phí không dừng tại các trạm thu phí cảng hàng không, sân bay giúp hiện đại hóa kết cấu hạ tầng hàng không, phù hợp với xu thế phát triển, tạo thuận tiện cho người dân và doanh nghiệp, tiết kiệm chi phí, giảm ùn tắc, ô nhiễm môi trường, tăng tính công khai minh bạch, phù hợp với chủ trương của Nhà nước về hạn chế sử dụng tiền mặt.

Tuy nhiên, hiện nay lượng phương tiện ra vào các sân bay rất lớn (Sân bay quốc tế Nội Bài và Tân Sơn Nhất trung bình mỗi ngày có khoảng từ 16.000 - 20.000 lượt xe qua trạm thu phí, cao gấp hơn 2 lần lượng phương tiện giao thông qua một trạm thu phí đường bộ), trong khi việc thu phí bằng thủ công thường xuyên gây ách tắc, bức xúc cho tài xế, hành khách, ảnh hưởng tới hình ảnh quốc gia khi các trạm thu phí sân bay là cửa ngõ đầu tiên đón khách quốc tế.

Đánh giá dịch vụ thu phí không dừng đã trở thành quen thuộc đối với chủ các phương tiện tham gia giao thông khi có hơn 90% số phương tiện đã dán thẻ, mở tài khoản, Bộ GTVT cho rằng các nhà cung cấp dịch vụ thu phí, Tổng công ty Cảng Hàng không Việt Nam (ACV) đã thử nghiệm thành công và sẵn sàng đưa hệ thống thu phí không dừng tại sân bay đi vào hoạt động.

Đến thời điểm này, phía Bộ GTVT khẳng định các điều kiện về cơ sở vật chất, giải pháp kỹ thuật, công nghệ để triển khai thu phí không dừng tại các trạm thu phí cảng hàng không, sân bay đã sẵn sàng và có thể triển khai thực hiện ngay.

Bộ GTVT kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép mở rộng dịch vụ thu phí không dừng tại các trạm thu phí sân bay trên nền tảng hệ thống thu phí điện tử không dừng.

Bộ GTVT cũng chỉ ra vướng mắc chậm triển khai thực hiện là do Quyết định 19/2020 của Thủ tướng Chính phủ chỉ cho phép hệ thống thu phí không dừng dùng để thanh toán dịch vụ thu phí đường bộ tại các trạm thu phí, không hướng dẫn thanh toán cho các loại dịch vụ khác. Để mở rộng dịch thu phí không dừng tại các trạm thu phí sân bay cần điều chỉnh Quyết định số 19 và được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận trước khi thực hiện.

Còn theo Luật PPP, các nhà cung cấp dịch vụ thu phí được thành lập với mục đích chỉ để thực hiện nhiệm vụ thu phí dịch vụ sử dụng đường bộ. Trường hợp muốn mở rộng dịch vụ trên nền tảng hệ thống thu phí điện tử không dừng cần phải điều chỉnh để bổ sung các dịch vụ tăng thêm vào phạm vi dự án.

Bên cạnh đó, theo Quyết định 19/2020, trách nhiệm triển khai thu phí không dừng do các nhà cung cấp dịch vụ thực hiện. Do vậy, việc tổ chức thực hiện thu phí không dừng tại các trạm thu phí sân bay thuộc thẩm quyền của ACV và các nhà cung cấp dịch vụ.

Sau khi được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương triển khai thu phí không dừng tại các trạm thu phí sân bay trên nền tảng hệ thống thu phí đường bộ, Bộ GTVT cam kết sẽ chỉ đạo các cơ quan đơn vị có liên quan tổ chức triển khai thực hiện ngay theo đúng thẩm quyền và quy định pháp luật.

Để mở rộng và nâng cao chất lượng dịch vụ, gia tăng tiện ích, tạo thuận lợi cho người sử dụng, Bộ GTVT kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép mở rộng dịch vụ thu phí không dừng tại các trạm thu phí sân bay trên nền tảng hệ thống thu phí điện tử không dừng; giao bộ điều chỉnh dự án thu phí điện tử không dừng để phù hợp với thực tế thực hiện.

Ngoài ra, Bộ GTVT cũng đề nghị cho phép bộ rà soát Quyết định 19/2020 của Thủ tướng Chính phủ và các quy định pháp luật có liên quan trình cấp có thẩm quyền sửa đổi hoặc thay thế, tiến tới mở rộng thêm nhiều dịch vụ mới như thu phí cảng biển, bãi đỗ xe, phí bảo hiểm, phí đăng kiểm cũng như hoàn thiện, nâng cấp hệ thống để tiến tới tổ chức thu phí đa làn tự do, bỏ barie tại trạm thu phí.

Tác giả: Lê Mạnh Quốc