Bộ Tài chính vừa có báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ và Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái liên quan đến chính sách gia hạn thời hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước.

Theo báo cáo, Bộ Tài chính đã nêu rõ ưu điểm, nhược điểm đối với các trường hợp là gia hạn và không gia hạn loại thuế này.

Đối với trường hợp gia hạn nộp thuế TTĐB, ưu điểm đó là giúp ngành công nghiệp ô tô trong nước phục hồi mức tăng trưởng qua quãng thời gian dịch bệnh bùng phát.

Trên thực tế, sản lượng và số thuế TTĐB đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước đang giảm dần. Tháng 10/2022, sản lượng kê khai 25.571 xe với số thuế TTĐB tương ứng 3.884 tỷ đồng. Con số này giảm còn 9.766 xe và 1.442 tỷ đồng trong tháng 1/2023.

Do đó, Bộ Tài chính cho rằng đối với những khó khăn, thách thức nêu trên thì việc tiếp tục hỗ trợ các doanh nghiệp là cần thiết. Hơn nữa, hết thời gian gia hạn thì các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô phải nộp đủ số thuế vào ngân sách nhà nước.

Tuy nhiên, nhược điểm của phương án này là có thể tạo ra quan ngại, phản ứng từ các đối tác liên quan các quy định về đối xử quốc gia của WTO và các FTA mà Việt Nam tham gia, trong đó có EVFTA.

Vì vậy, thời gian áp dụng nghị định gia hạn thời hạn nộp thuế TTĐB đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước không nên kéo dài.

Trước tình hình này, Bộ Tài chính đề xuất gia hạn thời hạn nộp thuế đối với số thuế TTĐB phải nộp phát sinh của kỳ tính thuế từ tháng 6 đến tháng 9/2023 đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước. Thời hạn nộp thuế sau gia hạn muộn nhất ngày 20/11.

Với phương án gia hạn nộp thuế nêu trên, dự kiến số thuế TTĐB đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước bình quân tháng phát sinh trong các tháng tiếp theo năm 2023 là khoảng 2.600 - 2.800 tỷ đồng.

Theo đó, tổng số thuế TTĐB đối với xe ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước được gia hạn trong 4 kỳ tính thuế như phương án đề xuất là khoảng 10.400 - 11.200 tỷ đồng.

Sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước có thể gặp phải những khó khăn.

Trong trường hợp không gia hạn nộp thuế TTĐB, sẽ giúp Việt Nam đảm bảo tuân thủ các quy định về đối xử quốc gia của WTO và các hiệp định thương mại tự do (FTA) mà Việt Nam tham gia, trong đó có Hiệp định giữa Việt Nam và Liên minh Châu Âu (EVFTA).

Tuy nhiên, nhược điểm của phương án này là sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước có thể sẽ gặp phải những khó khăn, thách thức như lãi suất ngân hàng tăng, hạn mức tín dụng thấp phát sinh trong quý IV/2022 và những dự đoán về tình hình khó khăn đối với thị trường tài chính, tín dụng trong năm 2023.

Tác giả: Trần Thị Tú Anh