Theo Bộ Xây dựng, hiện nay, Luật Nhà ở năm 2023 đã quy định nội dung chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở cấp tỉnh để đảm bảo tính đồng bộ với các quy hoạch, kế hoạch có liên quan, đồng thời tiếp tục quy định về “dự kiến tổng nhu cầu diện tích sàn nhà ở tăng thêm để đảm bảo mối liên hệ giữa nhu cầu và chỉ tiêu phát triển nhà ở của địa phương.

Tại Nghị định số 95/2024/NĐ-CP, Chính phủ đã bổ sung quy định về sự phù hợp của các nội dung đề xuất về nhà ở với nội dung chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở cấp tỉnh.

Khu tái định cư Đền Lừ III (nằm trên đường Tân Mai, phường Hoàng Văn Thụ, quận Hoàng Mai, TP Hà Nội) bỏ hoang. (Ảnh minh họa)

Trong đó khi thẩm định các dự án đầu tư xây dựng nhà ở thì cơ quan quản lý nhà ở đánh giá về “sự phù hợp của địa điểm thực hiện dự án với khu vực dự kiến phát triển nhà ở theo dự án trên địa bàn hành chính cấp huyện nơi có dự án; sơ bộ diện tích sàn xây dựng các loại nhà ở của dự án (nhà ở thương mại, nhà ở xã hội, nhà ở để phục vụ tái định cư, nhà ở công vụ) với các dự án nhà ở khác được thực hiện tại cùng khu vực và trong cùng giai đoạn của chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở, bảo đảm không vượt quá các chỉ tiêu nêu trong chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở;...”

Bên cạnh đó, tại Điều 9 Nghị định số 95/2024/NĐ-CP đã bổ sung quy định về nội dung kế hoạch phát triển nhà ở cấp tỉnh; cụ thể là: “Dự kiến thời điểm chấp thuận chủ trương đầu tư các dự án, tiến độ thực hiện dự án trên cơ sở đánh giá hiện trạng nhà ở, khả năng cân đối cung - cầu về nhà ở, tốc độ đô thị hóa, khả năng đáp ứng yêu cầu hạ tầng giao thông, hạ tầng xã hội tại khu vực dự kiến thực hiện dự án, tại thời điểm xây dựng kế hoạch”.

Mặt khác, đối với nhà ở đã hoàn thành việc nghiệm thu đưa vào sử dụng theo quy định của pháp luật về xây dựng nhưng chưa bố trí sử dụng thì Luật Nhà ở năm 2023 đã có quy định về việc chuyển đổi công năng nhà ở để các nhà ở này có thể được khai thác, sử dụng hiệu quả, tránh bị bỏ hoang, lãng phí.

Loạt biệt thự nghìn tỷ bỏ hoang tại huyện vùng ven Hà Nội.

Liên quan đến việc ngăn chặn không để phát sinh thêm các dự án bất động sản mới tiếp tục bị bỏ hoang trong thời gian tới, theo quy định của pháp luật, quá trình triển khai đầu tư xây dựng, quản lý, khai thác, kinh doanh bất động sản của dự án bất động sản phải tuân thủ nhiều hệ thống pháp luật, như pháp luật về quy hoạch, pháp luật về đất đai, pháp luật về đầu tư, pháp luật về xây dựng, pháp luật về kinh doanh bất động sản,...

Theo quy định của pháp luật về đất đai, dự án bất động sản phải được triển khai đầu tư xây dựng, đưa đất vào sử dụng đất trong thời hạn 02 năm kể từ ngày chủ đầu tư dự án nhận bàn giao đất. Quá thời hạn trên nếu chủ đầu tư dự án không đưa đất vào sử dụng mà không có lý do chính đáng thì chủ đầu tư dự án có thể bị thu hồi diện tích đất chủ đầu tư dự án đã nhận bàn giao để thực hiện dự án.

Theo quy định của pháp luật về đầu tư, chủ đầu tư dự án sẽ bị xử phạt nếu không thực hiện triển khai đầu tư xây dựng theo tiến độ, nội dung dự án bất động sản đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấp thuận.

Do vậy, để hạn chế tình trạng có dự án bất động sản bỏ hoang, chậm triển khai, các địa phương cần tăng cường và nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, đôn đốc, hướng dẫn việc triển khai đầu tư xây dựng, quản lý, khai thác, kinh doanh đối với các dự án bất động sản theo các quy định của pháp luật.

Tác giả: Duy Minh