Theo Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), xuất khẩu cá tra sau khi đạt đỉnh vào tháng 4 đã bắt đầu hạ nhiệt dần dần trong các tháng tiếp theo.

Tổng giá trị xuất khẩu mặt hàng này rơi về mức 186 triệu USD trong tháng 7, giảm đến 40% so với mức đỉnh và đã ghi nhận 3 tháng liên tiếp suy giảm.

Xu hướng đi xuống của ngành hàng cá tra chủ yếu do sự sụt giảm trong xuất khẩu tại 2 thị trường lớn nhất là Trung Quốc và Mỹ.

Trong đó, xuất khẩu sang Trung Quốc đã rơi từ mức đỉnh 113 triệu USD trong tháng 4 về còn 44 triệu USD trong tháng 7. Hiện thị phần cá tra Việt Nam chỉ chiếm khoảng 14-15% nhập khẩu cá đông lạnh của Trung Quốc.

Thuận lợi là Trung Quốc nới lỏng cơ chế kiểm tra Covid-19 giúp giải toả được áp lực tâm lý cũng như chi phí, thời gian cho việc xuất khẩu cá tra cũng như các sản phẩm thuỷ sản khác sang thị trường này.

Tuy nhiên, Trung Quốc lại đang ngày càng khắt khe trong việc kiểm tra các chỉ tiêu vi sinh, vệ sinh an toàn thực phẩm. Do vậy, doanh nghiệp xuất khẩu cần quan tâm đến đảm bảo chất lượng và các quy định, tiêu chuẩn của thị trường này.

Dù vậy, tổng xuất khẩu 7 tháng đầu năm vẫn ghi nhận trên 451 triệu USD, gấp hơn 2 lần so với cùng kỳ. Điều này giúp Trung Quốc tiếp tục là thị trường lớn nhất chiếm 28% tổng giá trị xuất khẩu cá tra của Việt Nam.

Xu hướng tương tự tại Mỹ khi giá trị xuất khẩu giảm nhanh 60% so với đỉnh tháng 4 về mức 32 triệu USD trong tháng 7. Tuy nhiên giá trị lũy kế từ đầu năm vẫn cao hơn 92% so với cùng kỳ ở mức 388 triệu USD, chiếm 24% tổng xuất khẩu cá tra.

Cá tra bán sang Mỹ từ năm 2021 đến nửa đầu năm 2022 có được mức giá tương đối cao nên giá trị thu về khả quan. Tuy nhiên, sau thời gian tăng nóng, các nhà nhập khẩu tại Mỹ đã bắt đầu điều chỉnh vì lượng tồn kho tăng và tiêu thụ tại thị trường cũng chậm lại bởi các yếu tố logistic.

Nhìn chung, các doanh nghiệp đánh giá mặt hàng vẫn có nhu cầu tại thị trường Mỹ cũng như các thị trường khác, trong bối cảnh lạm phát hiện nay. Tuy nhiên, giá xuất khẩu nửa cuối năm sẽ giảm dần.

Ở chiều ngược lại, ngành hàng cá tra vẫn ghi nhận nhiều thị trường giữ được mức tăng trưởng lạc quan. Đơn cử, thị trường lớn thứ 3 là Mexico vẫn tăng trưởng 87% trong tháng vừa qua, hay xuất khẩu sang Braxin và Thái Lan tăng trưởng lần lượt 40% và 34% so với cùng kỳ.

Nhiều thị trường khác cũng bứt phá trong tháng 7 như Canada tăng gấp hơn 4 lần, Hong Kong tăng 114%, Australia tăng 143%, Singapore tăng gấp hơn 2 lần, Philippines tăng gấp 3,5 lần… Điều đó cho thấy cá tra của Việt Nam còn nhiều cơ hội gia tăng tại các thị trường nhỏ khác.

Tác giả: Huy Lê