“Sell in May and go away” (Bán cổ phiếu trong tháng 5 rồi đi chơi) là cụm từ nổi tiếng trong giới tài chính. Nó được đưa ra dựa trên sự kém hiệu quả trong lịch sử của các cổ phiếu trong giai đoạn 6 tháng từ đầu tháng 5 và kết thúc vào tháng 10. Theo số liệu thống kê của Yardeni Research, kể từ năm 1928, chỉ số S&P 500 đã giảm trung bình 0,1% vào tháng 5 và 1% vào tháng 9. Các chuyên gia thị trường thừa nhận rằng lịch sử cho thấy rõ ràng khoảng thời gian 6 tháng mạnh nhất của thị trường là từ tháng 11 đến tháng 4, nhưng họ cũng nói rằng đó không nhất thiết là yếu tố có thể định hình kế hoạch của các nhà đầu tư trong bất kỳ năm nào.

Ông Jonathan Golub, Giám đốc Thị trường cổ phiếu Mỹ tại Credit Suisse đánh giá: “Bất kỳ chiến lược đầu tư nào mà bạn có thể tóm tắt theo một vần điệu đều có thể là một chiến lược tồi”. Còn tại thị trường chứng khoán Việt Nam, số liệu thống kê của NCĐT cho thấy chỉ số VN-Index cũng thường giảm điểm trong tháng 5. Trong khoảng thời gian 11 năm (2010-2020), VN-Index đã có 6 lần giảm điểm. Trong đó, năm 2011 và năm 2018 chỉ số này giảm tới 12,2% và 7,5% trong tháng 5.

Dẫu vậy, trong năm 2020, mọi trật tự trên thị trường chứng khoán dường như đã bị đảo lộn. Thị trường chứng khoán chứng kiến đợt lao dốc mạnh nhất vào tháng 3.2020 khi dịch COVID-19 bùng phát trên diện rộng. Kể từ năm 2010, lần đầu tiên VN-Index chứng kiến đà tăng gần 12% trong tháng 5, tháng huyền thoại của “Sell in May and go away”. Tổng kết tháng 5, chỉ số VN-Index đã tăng hơn 94 điểm, từ vùng 767 điểm lên mức 861 điểm (29.5).

Trên thực tế, kể từ khi chạm đáy vào hồi cuối tháng 3.2020, thị trường chứng khoán Việt Nam đã liên tục bứt phá mạnh mẽ trong bối cảnh dịch bệnh được kiểm soát, môi trường lãi suất thấp thúc đẩy nhà đầu tư ồ ạt tham gia vào thị trường.

Bước sang năm 2021, thị trường chứng khoán Việt Nam tiếp tục ghi dấu ấn mạnh mẽ và đã viết lại lịch sử của thị trường. Chỉ số VN-Index đã chính thức chinh phục thành công đỉnh lịch sử 1.200 điểm vào đầu tháng 4.2021. Lũy kế 4 tháng đầu năm 2021, VN-Index tăng hơn 135 điểm, tương đương gần 11%. Thanh khoản trong tháng 4.2021 lập kỷ lục mới với giá trị giao dịch bình quân trên 3 sàn đạt xấp xỉ 1 tỉ USD/phiên, tăng gấp 5,6 lần so với cùng kỳ khi dòng tiền trong nước tiếp tục đổ mạnh vào thị trường và tình trạng nghẽn lệnh trên sàn HOSE đã thuyên giảm.

Lý giải về sự bứt phá mạnh mẽ của thị trường, ông Andy Ho, Giám đốc Điều hành kiêm Trưởng Bộ phận Đầu tư Tập đoàn VinaCapital, cho rằng, lãi suất tiền gửi và trái phiếu giảm đã dẫn đến việc người dân có tiền tiết kiệm phải tìm kiếm và chuyển sang các kênh đầu tư khác, trong đó có bất động sản và chứng khoán. Giá trị của các tài sản này đã tăng lên đáng kể vì dòng tiền tương lai của chúng được định giá dựa trên mức chiết khấu thấp hơn. Trong bối cảnh lãi suất tiếp tục duy trì ở mức thấp như hiện nay, chứng khoán và bất động sản vẫn còn nhiều tiềm năng tăng trưởng và đem lại lợi nhuận hấp dẫn.

Nói về quy luật “Sell in May and go away”, ông Andy Ho chia sẻ đây là câu nói nổi tiếng trong giới tài chính được sử dụng ở các thị trường phát triển, ngụ ý rằng các nhà đầu tư sẽ muốn bán cổ phiếu trước khi họ đi nghỉ hè. Và ông cho rằng đó chỉ là câu ngạn ngữ mà thôi và thị trường chứng khoán không quan tâm đến các kỳ nghỉ.

Bên cạnh đó, ông Andy Ho cũng cho biết thêm VN-Index đã tăng trưởng tốt từ đầu năm và vượt qua hầu hết các dự báo và ước tính mà các công ty chứng khoán đưa ra hồi cuối năm 2020. Điều này cho thấy sẽ rất khó để dự đoán xu hướng của VN-Index. Tuy nhiên, ông kỳ vọng rằng chỉ số VN-Index sẽ tiếp tục bứt phá để đạt mức PE trung bình trong khu vực 16,5x (PE ước tính năm 2021 của VN-Index là 15,7x).

Ở góc độ phân tích, Công ty Chứng khoán VNDirect lại cho rằng rủi ro đối với thị trường chứng khoán đang tăng lên trong tháng 5.2021 khi thị trường thiếu vắng các thông tin hỗ trợ. Bên cạnh đó, nỗi lo dịch bệnh quay trở lại, rủi ro dư nợ margin trên thị trường đang ở mức cao và lạm phát được dự báo tăng cao trong quý II/2021 sẽ có tác động không nhỏ đến tâm lý thị trường. VNDirect dự báo chỉ số VN-Index dao động trong vùng 1.160-1.260 điểm trong tháng 5.2021. Nhà đầu tư nên chủ động hạ tỉ trọng cổ phiếu về ngưỡng an toàn để giảm thiểu rủi ro.

Tác giả: Vũ Hoài