Nghị định mới về phát hành trái phiếu cho phép doanh nghiệp thanh toán gốc, lãi trái phiếu đến hạn bằng tài sản khác. Ảnh: HG.

Ngày 5/3, Chính phủ ban hành Nghị định số 08/2023 sửa đổi, bổ sung và ngưng hiệu lực thi hành một số điều quy định về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ trong và ngoài nước.

Một số điểm nhấn như cho phép kéo dài kỳ hạn trái phiếu không quá 2 năm; cho phép doanh nghiệp thanh toán gốc, lãi trái phiếu đến hạn bằng tài sản khác; tạm hoãn quy định về nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp, thời gian phân phối trái phiếu...

Ông Nguyễn Quang Thuân, Tổng giám đốc FiinRatings, cho rằng những quy định mới từ Nghị định 08 đa phần tích cực, nhưng để khôi phục niềm tin trái phiếu cần thêm thời gian và các giải pháp tiếp theo.

Có cơ sở để xử lý nợ xấu

Đối với việc chuyển đổi nợ trái phiếu bằng các tài sản khác, ông Thuân cho biết một số nhà phát hành đã phần nào thực hiện trong thực tế. Quy định này mang tính chất hợp thức hóa và làm cơ sở pháp lý cho việc đẩy mạnh hơn việc xử lý nợ xấu trái phiếu.

"Vấn đề là tài sản đó có tình trạng pháp lý và giá chuyển đổi ra sao. Đó sẽ là mấu chốt doanh nghiệp và nhà đầu tư sẽ phải đàm phán", ông nói.

CEO FiinRatings cho rằng các quy định mới giúp hợp thức hóa việc các doanh nghiệp bất động sản đang làm. Ảnh: T.L.

Lưu ý rằng việc đàm phán phải tuân thủ quy định của pháp luật và được trái chủ chấp thuận. Doanh nghiệp phải công bố thông tin bất thường và chịu hoàn toàn trách nhiệm về tình trạng pháp lý của tài sản sử dụng để thanh toán gốc, lãi trái phiếu theo quy định.

Đối với quy định kéo dài kỳ hạn tối đa 2 năm, đây cũng là câu chuyện nhiều doanh nghiệp đã triển khai song chỉ thực sự phát huy hiệu quả tối đa khi có một quy định chuyên ngành rõ ràng. Việc chuyển nợ xấu về tương lai là một cách làm hợp lý giống như ngân hàng đã làm.

Nhưng với trái phiếu doanh nghiệp được sở hữu bởi nhà đầu tư cá nhân, ông Thuân kỳ vọng cần thêm cơ chế hướng dẫn và giám sát, tránh đưa nhà đầu tư vào thế khó dài hơn mà lại vẫn không thu được gì.

Doanh nghiệp có trách nhiệm đàm phán để đảm bảo quyền lợi của nhà đầu tư. Kể cả khi trái chủ đại diện từ 65% tổng số trái phiếu trở lên chấp thuận việc thay đổi, doanh nghiệp vẫn phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đối với những trái chủ không chấp thuận phương án đàm phán.

Đối với việc tạm ngưng định nghĩa nhà đầu tư cá nhân chuyên nghiệp đến 31/12/2023, ông Thuân đánh giá tích cực nếu trái phiếu phát hành có chất lượng hơn và minh bạch hơn để nhà đầu tư cá nhân quay lại.

"Hy vọng một số nhà đầu tư cá nhân ít tiền chứng khoán (dưới 2 tỷ đồng) nhưng nhiều tiền tiết kiệm có thể túc tắc tham gia lại trái phiếu", ông nói thêm.

Điều quan trọng là lãi suất phát hành phải đủ cao để phần nào bù đắp rủi ro so với lãi suất tiết kiệm cao hiện nay. Quy định mới trước mắt sẽ hỗ trợ cho nhà đầu tư chưa đáp ứng yêu cầu hiện nay.

Đối với tạm ngưng yêu cầu xếp hạng tín nhiệm, nhà sáng lập FiinRatings cho rằng đây khá đáng tiếc do đây là yếu tố góp phần minh bạch thông tin cho thị trường và khôi phục niềm tin để quay trở lại.

Cuối cùng, việc dừng quy định về thời gian phân phối trái phiếu theo từng đợt cũng mang lại tín hiệu tốt cho việc phát hành nhằm tăng tỷ lệ thành công vì có nhiều thời gian hơn để thu xếp vốn.

Cần thời gian và thêm giải pháp

CEO FiinRatings đánh giá những quy định mới từ Nghị định 08/2023 có giá trị tích cực và là cơ sở cho việc đẩy mạnh các biện pháp nhằm "hạ cánh mềm" cho trái phiếu hiện nay, nhất là trái phiếu bất động sản.

"Tuy nhiên, việc khôi phục niềm tin và nhu cầu đầu tư trái phiếu thì có lẽ phải cần thời gian và các giải pháp bổ sung, tiếp theo", chuyên gia về trái phiếu nhấn mạnh.

Khôi phục niềm tin trái phiếu bất động sản cần thời gian và nhiều giải pháp tiếp theo. Ảnh: Quỳnh Danh.

Nhà đầu tư kỳ vọng Ngân hàng Nhà nước sẽ triển khai không hạ nhóm nợ đối với trái phiếu doanh nghiệp do ngân hàng cấp tín dụng, đây là điều tích cực cho vấn đề trái phiếu và tín dụng bất động sản.

Ông Thuân nói thêm pháp lý dự án phải được tháo gỡ để thuận lợi cho ngân hàng tái tài trợ, tái cơ cấu/kéo dài 2 năm, huy động mới/phát hành trái phiếu trở lại, M&A... để khối lượng khoảng 400.000 tỷ trái phiếu bất động sản được "hạ cánh mềm".

Điều này cũng hạn chế tác động chéo đến ngành ngân hàng, đến thị trường tài chính - chứng khoán và có thể đến mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2023-2024.

Tác giả: Huy Lê