Thị trường chứng khoán đang trải qua giai đoạn ảm đạm sau khi VN-Index bị điều chỉnh hơn 20% từ vùng đỉnh để bước vào thị trường giá xuống. Nhiều cổ phiếu chu kỳ như bất động sản, sắt thép mất 30-50% giá trị hay thậm chí cổ phiếu đầu cơ còn lao dốc hơn 70%.

Trong giai đoạn chứng khoán đi xuống, việc cắt lỗ là rất quan trọng để bảo vệ tài sản của nhà đầu tư. Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều người vẫn quan niệm "chưa bán là chưa lỗ" và tiếp tục ôm cổ phiếu với hy vọng về sự đảo chiều.

Tâm lý nhà đầu tư thường bị tác động mạnh bởi khoản lỗ hơn so với khoản lời tương đương. Họ thường ra quyết định mạo hiểm để bù đắp khoản lỗ đó, đôi khi dẫn đến khoản lỗ lớn hơn và chỉ chịu bán khi vượt quá sức chịu đựng.

"Gồng lãi kém mà gồng lỗ giỏi là khi dễ dàng từ bỏ những thứ không nên từ bỏ và cố chấp níu giữ những thứ không cần níu giữ", Kinh tế trưởng SSI Phạm Lưu Hưng giải nghĩa và nói thêm khi lựa chọn cổ phiếu cũng nên khó tính một chút.

Ông Phạm Lưu Hưng cho rằng việc cắt lỗ một cổ phiếu cũng mở ra một cơ hội đầu tư mới. Ảnh: BMĐT.

Ông nói việc thua lỗ rất khó xử lý bởi đa phần nhà đầu tư đều có cảm giác sợ lỗ. Trong tình huống xấu nên nhìn rộng ra toàn bộ danh mục thay vì chăm chú vào một vài mã giảm sâu để có thể dễ dàng cắt lỗ. Bởi việc cắt lỗ một mã cổ phiếu cũng đồng nghĩa có một cơ hội mua vào cổ phiếu khác có triển vọng tốt hơn.

Còn ông Nguyễn Gia Khánh - chuyên viên tư vấn chứng khoán SSI - cho rằng việc cổ phiếu giảm là điều không ai mong muốn. Khi đó, nhà đầu tư mua vì lý do gì thì nên bán theo lý do đó.

Vị này khuyến nghị nên xem xét các yếu tố tác động làm giảm giá cổ phiếu có làm thay đổi nhận định ban đầu hay không. Nếu chỉ bị tác động bởi thị trường chưng và chưa thay đổi về nội tại doanh nghiệp thì thậm chí có thể chia vốn để mua thêm.

"Trong quá trình giảm của cổ phiếu luôn có nhịp hồi, nhà đầu tư có thể khéo léo đưa mức giá mua trung bình giảm xuống, bởi không có cổ phiếu cơ bản nào xuống mãi được", ông Khánh tin tưởng, nhưng không áp dụng với cổ phiếu đầu cơ.

Ông Nguyễn Thanh Tùng - Phó Giám đốc chi nhánh Nest by AIA - chia sẻ cảm giác thua lỗ trong chứng khoán là "rất tệ", do vậy điều khó nhất là phải đối mặt với thực tế để tìm kiếm giải pháp phù hợp.

Chuyên gia tư vấn chứng khoán lưu ý nhà đầu tư cần phải xem lại phương pháp giao dịch. Mỗi cá nhân có một cá tính và phong cách riêng nên cần một phương pháp phù hợp, mức kỳ vọng lợi nhuận cũng chỉ nên 15-30%/năm là an toàn.

Hơn nửa, nhà đầu tư cần phải tái cơ cấu danh mục trong thị trường giá xuống. Ông Tùng nói điều này không ai muốn thực hiện nhưng khi tài khoản đã lỗ thì phải bắt buộc phải làm, tái cơ cấu là điều rất quan trọng.

"Trong đó cổ phiếu penny phải bán hết, cổ phiếu vốn hóa vừa trở lên thì cần đánh giá lại doanh nghiệp xem có còn tiềm năng cầm tiếp trong dài hạn, các cổ phiếu có tính chu kỳ cao thì phải nghiêm túc và khắc khe", vị này diễn giải.

Lưu ý cuối cùng, ông Tùng khuyên nhà đầu tư xây lại tháp tài sản. Trong danh mục lỗ vẫn có một số cổ phiếu có hiệu suất tốt thì hoàn toàn có thể tích lũy dài hạn, đơn cử là các cổ phiếu đầu ngành có thể sớm lấy lại lợi nhuận bởi chu kỳ đi xuống thường không quá 36 tháng.

Tác giả: Huy Lê