Nguồn vật liệu cát đắp nền đường vẫn còn thiếu ở một số Dự án Cao tốc Bắc-Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025. (Ảnh: Việt Hùng/Vietnam+)

Sau hơn một năm khởi công đồng loạt, các Dự án Cao tốc Bắc-Nam giai đoạn 2021-2025 vẫn chưa thể giải quyết dứt điểm những gặp khó khăn, vướng mắc về giải phóng mặt bằng, thiếu nguồn vật liệu đắp nền đường.

Công suất khai thác cát thấp hơn 3 lần nhu cầu

Theo báo cáo của Cục Quản lý đầu tư xây dựng, đến nay, mặt bằng bàn giao của 12 dự án thành phần Cao tốc Bắc-Nam giai đoạn 2021-2025 được khoảng 695,38/721,25km (đạt 96,4%), trong đó mặt bằng có thể thi công được khoảng 84,20/721,25km (đạt 94,9%) chưa đáp ứng yêu cầu của Chính phủ.

Lãnh đạo Cục Quản lý đầu tư xây dựng cũng chỉ ra khó khăn lớn nhất là việc xây dựng các khu tái định cư và di dời hệ thống kỹ thuật (đường điện cao thế,…). Các địa phương đang tập trung tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc để hoàn thành khối lượng còn lại.

Về vật liệu cát Đồng bằng Sông Cửu Long, các địa phương đã xác định nguồn cung và cấp bản xác nhận khai thác cho dự án là 16/19 triệu m3 (còn thiếu 1 triệu m3 tỉnh An Giang; 2 triệu m3 tỉnh Vĩnh Long). Tuy nhiên, thực tế đang khai thác 9 triệu m3.

Mặt khác, nhu cầu cát cần cung cấp thêm để hoàn thành công tác đắp gia tải theo kế hoạch là 10,5 triệu m3, đến nay đã đưa về công trường được 2,7 triệu m3, công suất khai thác theo ngày hạn chế, chỉ đạt trung bình 18.000m3/ngày, chưa đáp ứng nhu cầu cần cung ứng 50.000m3/ngày (thấp hơn gấp 3 lần so với nhu cầu).

Đối với cát biển, trên cơ sở hướng dẫn của Bộ Tài nguyên và Môi trường, tỉnh Sóc Trăng đã cho phép nhà thầu khảo sát mỏ để làm cơ sở khai thác trong tháng Tư này, tỉnh Trà Vinh chưa cho phép nhà thầu khảo sát mỏ.

Liên quan đến tiến độ thi công, sản lượng thực hiện các dự án Cao tốc Bắc-Nam giai đoạn 2021-2025 đạt khoảng 26.539 tỷ đồng (khoảng 26,98% giá trị hợp đồng), cơ bản đáp ứng tiến độ yêu cầu.

Một số dự án triển khai gặp khó khăn (như Cần Thơ-Hậu Giang, Hậu Giang-Cà Mau) do phần tuyến đều phải xử lý nền đất yếu, thời gian chờ lún kéo dài, một số đoạn tuyến còn vướng mặt bằng (0,2km trên địa bàn tỉnh Kiên Giang thuộc đoạn Hậu Giang-Cà Mau), công suất khai thác mỏ cát chưa đáp ứng yêu cầu.

Giải quyết dứt điểm vướng mắc mặt bằng, nguồn vật liệu

Nhấn mạnh 2024 là năm đặc biệt quan trọng, thời gian tới, Cục Quản lý đầu tư xây dựng đề nghị các Ban Quản lý dự án chỉ đạo nhà thầu tập trung, triển khai thi công hoàn thành cơ bản các khối lượng, hạng mục công việc chính của các dự án thành phần; là tiền đề để đến năm 2025 hoàn thành một số đoạn tuyến theo chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Giao thông Vận tải.

Các Ban Quản lý dự án, nhà thầu phối hợp chặt chẽ với cơ quan tham mưu của các bộ, ngành, địa phương và các đơn vị có liên quan để giải quyết dứt điểm các vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng, chuyển mục đích sử dụng rừng, hoàn thiện thủ tục khai thác mỏ vật liệu xây dựng; đặc biệt quan tâm, tập trung tháo gỡ khó khăn, giải quyết dứt điểm một số vị trí thuộc đường “găng” dự án như đất yếu, công trình cầu, hầm,…

Đánh giá khối lượng cần giải ngân trong năm 2024 là rất lớn, Cục Quản lý đầu tư xây dựng yêu cầu các Ban Quản lý dự án, tư vấn giám sát, nhà thầu bổ sung nhân sự thực hiện công tác nội nghiệp, đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện hồ sơ, thủ tục nghiệm thu, thanh toán để kịp thời giải ngân kế hoạch vốn được giao; đôn đốc, hỗ trợ, sớm giải ngân khối lượng hoàn thành cho các nhà thầu thi công.

Trong đó, Ban Quản lý dự án Mỹ Thuận quyết liệt chỉ đạo các nhà thầu huy động đầy đủ nguồn lực, máy móc, thiết bị, nhân vật lực triển khai thi công; phối hợp chặt chẽ với địa phương để giải quyết dứt điểm khó khăn về mặt bằng, vật liệu,… đẩy nhanh tiến độ thi công Dự án Cần Thơ-Hậu Giang, Hậu Giang-Cà Mau; kịp thời xử lý đối với đơn vị chậm tiến độ không có chuyển biến theo đúng quy định của hợp đồng và pháp luật; đẩy nhanh thủ tục cấp mỏ cát biển, xác định phạm vi thi công thí điểm mở rộng cát biển để có thể khai thác trong tháng 4/2024.

Nhà thầu thi công Dự án Cao tốc Bắc-Nam phía Đông đoạn Cần Thơ-Hậu Giang. (Ảnh: PV/Vietnam+)

Đối với hệ thống giao thông thông minh tại các Dự án cao tốc Bắc-Nam giai đoạn 2017-2020, Cục Quản lý đầu tư xây dựng đề nghị Ban Quản lý dự án 6 chỉ đạo tư vấn khẩn trương cập nhật, điều chỉnh thiết kế kỹ thuật và dự toán phù hợp với điều kiện thực tế hiện nay, đảm bảo hiện đại, tiên tiến, bàn giao cho các Ban Quản lý dự án tổ chức thẩm định, phê duyệt để tổ chức lựa chọn nhà thầu và khởi công xây dựng; lập tiến độ chi tiết các hạng mục công việc để theo dõi, chỉ đạo tổ chức thực hiện, đảm bảo hoàn thành và đưa vào vận hành trước ngày 30/12/2024.

Riêng với các Dự án cao tốc Bắc-Nam giai đoạn 2021-2025, Ban Quản lý dự án 6 chỉ đạo tư vấn khẩn trương cập nhật, hoàn thiện hồ sơ thiết kế; triển khai công tác lập, thẩm định, phê duyệt hồ sơ thiết kế và dự toán; tổ chức lựa chọn nhà thầu và khởi công xây dựng; lập tiến độ chi tiết các hạng mục công việc để tổ chức thực hiện, đảm bảo hoàn thành và đưa vào vận hành đồng bộ với các dự án thành phần./.

Tác giả: Việt Hùng