Nhiều doanh nghiệp Nga đang chuẩn bị chuyển thanh toán các hợp đồng sang Nhân dân tệ và một số tiền tệ châu Á, do lo ngại lệnh trừng phạt của phương Tây khiến họ khó tiếp cận thị trường USD.

"Vài tuần qua, nhiều doanh nghiệp lớn của Nga đã bắt đầu dùng các sản phẩm thanh toán bằng nhân dân tệ và tiền tệ châu Á khác, đồng thời lập tài khoản tại nhiều địa điểm ở châu Á", Pavel Teplukhin – Giám đốc Deutsche Bank tại Nga cho biết trên Financial Times.

Andrei Kostin – CEO Ngân hàng VTB (Nga) cũng tiết lộ mở rộng sang dùng các tiền tệ khác ngoài USD là một trong các "nhiệm vụ chính" của họ. "Trong bối cảnh thương mại song phương với Trung Quốc, tăng cường thanh toán bằng đồng ruble và nhân dân tệ là ưu tiên hàng đầu của chúng tôi. Từ tháng 5, chúng tôi đã bắt đầu thực hiện việc này rồi", Tổng thống Nga - Vladimir Putin cho biết.

Các công ty Nga sẽ chuyển sang NDT để phòng rủi ro khi bị trừng phạt. Ảnh: AFP

Động thái mở nhiều tài khoản để giao dịch bằng đồng NDT, đôla Hong Kong hay đôla Singapore đã cho thấy nỗ lực của Nga trong việc kết thân với châu Á, khi mối quan hệ với châu Âu ngày càng căng thẳng. Các lệnh trừng phạt đã khiến công ty Nga phải giảm phụ thuộc vào thị trường tài chính phương Tây. Do các nhà băng Mỹ và châu Âu giảm mạnh hoạt động cho vay tại Nga từ khi nước này sáp nhập Crimea hồi tháng 3.

Ngân hàng trung ương Nga cũng đang thiết lập một hệ thống thanh toán riêng để giảm phụ thuộc vào các công ty như Visa hay MasterCard. "Việc Nga giảm phụ thuộc vào đồng USD chẳng có gì sai cả, nếu không muốn nói là hoàn toàn hợp lý. Chẳng có lý do gì khi anh làm ăn với Nhật Bản mà phải dùng USD", Giám đốc chi nhánh một ngân hàng phương Tây tại Nga nhận xét.

CEO một hãng sản xuất của Nga có 70% doanh thu từ xuất khẩu đã lên kế hoạch thay đổi điều khoản thanh toán của các hợp đồng sang nhiều tiền tệ khác nhau, để tránh bị lệnh trừng phạt ảnh hưởng. "Nếu có việc gì xảy ra, chúng tôi sẵn sàng chuyển sang các tiền tệ khác, như NDT hay đôla Hong Kong", ông nói.

Alexander Dyukov - giám đốc mảng dầu mỏ của Gazprom cho biết công ty ông đã đàm phán với khách hàng về khả năng thay đổi tiền tệ thanh toán. Trong khi đó, hãng nickel và palladium - Norilsk Nickel đang thảo luận về việc thanh toán các hợp đồng dài hạn bằng NDT với đối tác Trung Quốc.

"Việc này không chỉ là nhất thời, mà là xu hướng. Các công ty Nga có thể phòng trừ rủi ro bằng cách thêm điều khoản hợp đồng cho phép họ đổi tiền tệ thanh toán khi cần thiết", Teplukhin của Deutsche Bank cho biết.

Một số chính trị gia thậm chí cho rằng Nga nên đáp trả phương Tây bằng việc hoàn toàn "xóa bỏ tình trạng đôla hóa" nền kinh tế. Tuy nhiên, trong các cuộc thảo luận với doanh nghiệp lớn về việc làm thế nào để nền kinh tế ít bị tổn thương, Chính phủ Nga chỉ ủng hộ niêm yết trong nước và đa dạng hóa tiền tệ thanh toán, thay vì có các biện pháp cứng rắn hơn.

"Miễn là Nga không bị trừng phạt có hệ thống. Tôi cho rằng Chính phủ sẽ không làm gì để chặn đôla hóa nền kinh tế", ông Andrei Belousov – cố vấn kinh tế của Tổng thống Putin cho biết.

Hà Thu