Cựu Ngoại trưởng Mỹ Henry Kissinger tham dự lễ trao giải của Học viện Mỹ tại Cung điện Charlottenburg ở Berlin, Đức, ngày 21/1/2020 (Ảnh: Reuters).

Ông Kissinger qua đời tại nhà riêng ở Connecticut, công ty Kissinger Associates Inc cho biết trong một tuyên bố.

Ông Kissinger sinh ra ở Furth, Đức, vào ngày 27/5/1923, sau đó cùng gia đình đến Mỹ vào năm 1938 trước chiến dịch tiêu diệt người Do Thái ở châu Âu của Đức Quốc xã.

Ông nhập tịch Mỹ vào năm 1943, nhập ngũ và phục vụ Lục quân Mỹ ở châu Âu trong Thế chiến thứ 2. Ông vào Đại học Harvard nhờ học bổng, lấy bằng thạc sĩ năm 1952 và bằng tiến sĩ năm 1954. Ông theo học tại Harvard giảng viên trong 17 năm sau đó.

Trong phần lớn thời gian đó, ông Kissinger làm cố vấn cho các cơ quan chính phủ.

Sau khi Tổng thống Richard Nixon đắc cử với cam kết chấm dứt chiến tranh tại Việt Nam vào năm 1968, ông Kissinger được chọn vào Nhà Trắng với tư cách Cố vấn an ninh quốc gia.

Ông cũng đảm nhiệm vị trí Ngoại trưởng Mỹ dưới thời Tổng thống Nixon và Tổng thống Gerald Ford.

Ông Kissinger có liên quan tới nhiều sự kiện quốc tế lớn trong thập niên 1970, trong đó có cuộc chiến tại Việt Nam, thiết lập quan hệ Mỹ - Trung, đàm phán kiểm soát vũ khí Liên Xô - Mỹ, và mở rộng quan hệ giữa Israel và các nước láng giềng Ả-rập.

Năm 1973, Giải Nobel Hòa bình được trao chung cho cả ông Kissinger và ông Lê Đức Thọ, cố vấn Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam vì họ là 2 nhân vật then chốt tham gia đàm phán đi đến Hiệp định Hòa bình Paris được ký năm 1973, nhằm chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam. Ông Lê Đức Thọ khi đó đã từ chối nhận giải với lý do hòa bình chưa thực sự lập lại trên đất nước Việt Nam.

Tác giả: Quốc Đạt