Trong cuộc làm việc giữa Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thắng với Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM) diễn ra vào giữa tháng 1, các vấn đề như kiểm định khí thải xe máy, yêu cầu bằng lái với người lái xe 50 cc... được đưa ra bàn thảo.

Ông Koji Sugita, Chủ tịch VAMM, Tổng giám đốc Honda Việt Nam, cho biết các thành phố lớn như Hà Nội, TPHCM, Đà Nẵng đã có kế hoạch hạn chế xe máy vào năm 2030 nhằm giảm thiểu ô nhiễm, tắc đường và tai nạn giao thông.

(Ảnh minh họa: Hải Long)

Tuy nhiên, với hiện trạng giao thông Việt Nam, hệ thống vận tải công cộng chưa sẵn sàng. Xe máy vẫn là phương tiện giao thông chính, chủ yếu của người dân.

Thay vì hạn chế ngay hoạt động của xe máy, VAMM đề xuất Nhà nước có giải pháp khác để giải quyết ô nhiễm môi trường như kiểm soát khí thải xe đang lưu hành hoặc áp dụng tiêu chuẩn khí thải EURO 4.

VAMM đề xuất ban hành lộ trình và tiêu chuẩn EURO 4 vào năm 2024 để sớm áp dụng. VAMM sẽ xem xét năng lực của mạng lưới kiểm định, đưa ra những ý kiến đề xuất cụ thể trong năm nay nhằm hợp tác xây dựng quy định.

Tiêu chuẩn khí thải EURO 4 là giải pháp hiệu quả nhằm giảm ô nhiễm môi trường. Tuy nhiên, việc thỏa mãn tiêu chuẩn này cũng là thách thức lớn với một quốc gia đang có 72 triệu xe máy lưu hành, trong đó có lượng lớn xe cũ.

Ông Sugita cũng cho biết tỷ lệ tai nạn giao thông ở học sinh, sinh viên Việt Nam đang ở mức cao. Nhóm đối tượng này thường sử dụng xe gắn máy 50cc, không cần bằng lái.

Nhằm bảo đảm ATGT, VAMM đề xuất cấp chứng chỉ, bằng lái đối với người điều khiển xe gắn máy, xe gắn máy điện với bài thi bắt buộc như tại nhiều quốc gia trên thế giới. VAMM sẵn sàng hợp tác với Chính phủ, Bộ GTVT để xây dựng quy định khả thi như đào tạo, cấp bằng…

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng làm việc với lãnh đạo VAMM (Ảnh: Mt.gov.vn).

Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thắng ghi nhận các đề xuất của VAMM, đồng thời khẳng định Việt Nam đã có những cam kết mạnh mẽ tại Hội nghị COP26 về ứng phó với biến đổi khí hậu.

Bộ đang giao Cục Đăng kiểm Việt Nam nghiên cứu, sớm xây dựng lộ trình quy định nâng cao mức tiêu chuẩn khí thải đối với xe cơ giới sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới để trình Chính phủ ban hành, đồng thời cố gắng đẩy nhanh lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải EURO 4 đối với mô tô, xe gắn máy.

Hiện, Bộ GTVT đã phối hợp với Bộ Công an để bổ sung quy định về kiểm soát khí thải mô tô, xe gắn máy đang lưu hành và quy định về bằng lái đối với người lái xe 50cc, cập nhật vào dự thảo Luật Trật tự, An toàn giao thông đường bộ và Luật Đường bộ.

Bộ GTVT ủng hộ bổ sung quy định về giấy phép lái xe đối với học sinh sinh viên điều khiển xe máy điện; các đối tượng này cần am hiểu quy định về an toàn giao thông.

Mục tiêu của Chính phủ là đến năm 2040 dừng sản xuất, nhập khẩu xe máy xăng và đến năm 2050 sử dụng 100% mô tô, xe máy điện.

Việc chuyển đổi xe điện là định hướng trong tương lai nhưng để bảo vệ người tiêu dùng, ngành công nghiệp, lãnh đạo VAMM kiến nghị việc chuyển đổi cần được thực hiện từng bước với sự xem xét đầy đủ đến các giải pháp thay thế.

Tác giả: Ngọc Tân