Nội dung này được đề cập trong thông báo kết luận về thanh tra trách nhiệm quản lý, xử lý các vi phạm về đất đai, đất rừng, trật tự xây dựng tại TP Phú Quốc từ năm 2018 đến nay, vừa được UBND tỉnh Kiên Giang ban hành.

Nhiều xã, phường buông lỏng quản lý

Theo kết luận thanh tra, công tác quản lý, cập nhật, chỉnh lý hồ sơ địa chính và việc thực hiện đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) tại 8 xã, phường là chưa kịp thời. UBND xã Cửa Cạn xét duyệt nguồn gốc đất không đúng thực tế, có dấu hiệu vi phạm pháp luật trong xét duyệt nguồn gốc đất, cấp sổ đỏ đối với 10 hồ sơ cá nhân.

Về trách nhiệm trong quản lý, xử lý vi phạm về đất đai do Nhà nước quản lý, đoàn thanh tra xác định UBND các xã, phường gồm An Thới, Cửa Cạn, Gành Dầu, Hàm Ninh, Dương Đông, Dương Tơ thực hiện chưa chặt chẽ, có biểu hiện buông lỏng quản lý, để xảy ra 744 trường hợp chiếm đất, xây dựng nhà ở trái pháp luật nhưng không có biện pháp xử lý, ngăn chặn kịp thời. Trong đó có những khu vực vi phạm phức tạp, gây hậu quả nghiêm trọng.

Hàng chục căn biệt thự ở Phú Quốc được người dân xây dựng trái phép là điểm nóng trong đất đai tại đảo ngọc. Ảnh: Phạm Ngôn.

Các xã, phường tại đảo ngọc tuy thực hiện việc thống kê, kiểm kê nhưng chưa lập hồ sơ đăng ký vào sổ mục kê đất đai, hồ sơ địa chính đối với 77 thửa đất chưa sử dụng, với diện tích 1.102 ha để quản lý. UBND TP Phú quốc và UBND các xã, phường để tồn đọng, chưa thi hành dứt điểm 139/299 quyết định xử phạt vi phạm hành chính đã ban hành.

Về trách nhiệm trong quản lý, xử lý vi phạm về trật tự xây dựng, UBND TP Phú Quốc, Đội Trật tự xây dựng Phú Quốc để tồn đọng, chưa tổ chức thi hành dứt điểm 155/216 quyết định. Việc quản lý quy hoạch sử dụng đất của UBND các xã, phường chưa chặt chẽ, có nơi còn buông lỏng quản lý, để hình thành 202 khu phân lô có xây dựng đường (diện tích gần 30 ha).

Qua kiểm tra thực tế 67/202 khu, cơ quan chức năng phát hiện có 333 căn nhà xây dựng kiên cố đang tồn tại và xây dựng nhà ở tự phát. UBND phường An Thới, Dương Đông và xã Gành Dầu không kịp thời phát hiện, xử lý đối với 39/49 trường hợp xây dựng nhà ở vi phạm về xây dựng, sử dụng đất không đúng mục đích.

Về trách nhiệm trong phối hợp xử lý vi phạm về đất rừng, kết luận thanh tra cho rằng UBND TP Phú Quốc, Hạt Kiểm lâm Phú Quốc, Hạt Kiểm lâm Vườn Quốc gia, UBND các xã, phường theo dõi, tổ chức thực hiện các quyết định xử lý đã ban hành chưa quyết liệt, chưa triệt để dứt điểm, để tồn đọng 712/986 quyết định. Các xã, phường và Hạt Kiểm lâm TP Phú Quốc chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm được giao, để xảy ra các trường hợp vi phạm đất rừng, trong đó có trường hợp vi phạm phức tạp, gây hậu quả nghiêm trọng.

Điều tra việc cấp sổ đỏ, lấn chiếm đất

Theo kết luận thanh tra, Vườn Quốc gia Phú Quốc không chủ động kiểm tra, rà soát hiện trạng sử dụng đất của các hộ dân đang sử dụng đất trong phạm vi đất rừng được giao quản lý, để kịp thời báo cáo, kiến nghị đề xuất cơ quan có thẩm quyền xem xét xử lý, dẫn đến hiện nay hiện trạng đối với diện tích hơn 1.092 ha có người dân đang sử dụng. Diện tích này Vườn Quốc gia không xác định được quá trình sử dụng và thời điểm sử dụng đất của từng hộ dân; chưa kiên quyết trong việc tổ chức thực hiện quyết định xử phạt hành chính thuộc thẩm quyền, để tồn đọng 55 quyết định xử phạt hành chính đã có hiệu lực pháp luật; sử dụng diện tích đất 12 ha đã được cấp sổ đỏ để góp vốn liên kết.

Về quản lý, sử dụng rừng phòng hộ, Ban Quản lý rừng phòng hộ không lập đầy đủ các thủ tục điều chỉnh sổ đỏ đã được cấp theo cho phù hợp với diện tích thực tế đang quản lý; trong suốt quá trình quản lý từ năm 2002 đến năm 2012 không kiểm tra, rà soát hiện trạng sử dụng đất của các hộ dân trong diện tích đất rừng đang quản lý. Đơn vị này khi bàn giao cho xã, phường không xác định hiện trạng để tiến hành bàn giao, dẫn đến hiện nay theo số liệu báo cáo của Văn phòng Đất đai tỉnh Kiên Giang có 7.679 thửa với diện tích hơn 3.333 ha của hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng trồng cây lâu năm và đăng ký đo đạc lập bản đồ địa chính, nhưng chưa xác định được thời điểm sử dụng đất và quá trình sử dụng đất.

Căn cứ kết luận thanh tra, UBND tỉnh Kiên Giang giao Giám đốc Vườn Quốc gia Phú Quốc tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát, quản lý, bảo vệ rừng, phối hợp với cơ quan chức năng xử lý nghiêm các hành vi vi phạm về đất rừng trên địa bàn. Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường khẩn trương thực hiện việc nghiệm thu bản đồ địa chính và hồ sơ địa chính đối với khu vực đất rừng phòng hộ đưa ra khỏi quy hoạch đất rừng.

Thời gian qua, hàng chục bungalow ở Phú Quốc phải tháo dỡ vì xây dựng không phép. Ảnh: Anh Tuấn.

Đối với cá nhân, UBND tỉnh Kiên Giang giao Giám đốc Sở Nội vụ, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Chủ tịch UBND TP Phú Quốc, Giám đốc Vườn Quốc gia Phú Quốc tổ chức kiểm điểm những cán bộ liên quan những khuyết điểm, sai phạm.

Thanh tra tỉnh chuyển hồ sơ sang Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Kiên Giang để điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật 10 hồ sơ xét duyệt nguồn gốc, cấp sổ đỏ lần đầu tại xã Cửa Cạn và 3 vụ sai phạm nghiêm trọng trong quản lý Nhà nước về đất đai, để việc bao chiếm, xây dựng nhà trái trên đất Nhà nước quản lý, xây dựng trái phép trên đất rừng vì có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự.

Tác giả: Việt Tường - Nhật Tân