Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM (HoSE) gần đây đã gửi văn bản tới một số công ty để lưu ý về khả năng hủy niêm yết cổ phiếu, chủ yếu do các doanh nghiệp bị thua lỗ nhiều năm liên tục.

Đáng chú ý nhất là Tổng Công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines - Mã: HVN) với con số lỗ ròng 10.453 tỷ đồng trong năm ngoái. Điều đó kéo lỗ lũy kế lên mức kỷ lục 34.200 tỷ đồng và đẩy vốn chủ sở hữu âm 10.199 tỷ đồng.

Hơn 2,2 tỷ cổ phiếu sắp rời sàn

Đây không phải lần đầu tiên HoSE lưu ý về khả năng hủy niêm yết cổ phiếu HVN. Hồi tháng 9/2022, sở này cũng có văn bản gửi tới Vietnam Airlines với lý do tương tự khi doanh nghiệp thua lỗ và âm vốn chủ sở hữu trên báo cáo soát xét giữa năm.

Căn cứ Nghị định 155/2020/NĐ-CP năm 2020 quy định cổ phiếu của công ty đại chúng bị hủy bỏ niêm yết khi kết quả kinh doanh bị thua lỗ trong 3 năm liên tục hoặc tổng số lỗ luỹ kế vượt quá số vốn điều lệ thực góp hoặc vốn chủ sở hữu âm trong báo cáo tài chính kiểm toán năm gần nhất”.

Do vậy, nếu không có thay đổi quan trọng nào trong báo cáo tài chính năm 2022 có kiểm toán sắp tới, hơn 2,2 tỷ cổ phiếu Vietnam Airlines sẽ bị buộc phải rời sàn HoSE.

Nói về khó khăn hiện tại, tổng công ty này cho biết đã chủ động triển khai hàng loạt giải pháp để hạn chế thiệt hại của Covid-19 nhằm cải thiện kết quả kinh doanh, bổ sung nguồn vốn và dòng tiền cho doanh nghiệp.

Tuy nhiên, thị trường quốc tế hồi phục chậm, giá nhiên liệu tăng cao, các biến động về tỷ giá và lãi suất tăng nên Vietnam Airlines tiếp tục lỗ trong năm 2022. Hoạt động kinh doanh đã từng bước hồi phục từ quý IV/2022 và sẽ có kết quả tích cực hơn trong năm nay.

Hãng hàng không quốc gia còn nói thêm đã hoàn thành đề án cơ cấu lại tổng công ty giai đoạn 2021-2025, đã báo cáo cổ đông và các cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Theo đó, tổng công ty sẽ thực hiện đồng bộ các giải pháp để khắc phục tình trạng lỗ hợp nhất và âm vốn chủ sở hữu như tăng cường thích nghi, tái cơ cấu tài sản để gia tăng dòng tiền, chuẩn bị các điều kiện cần thiết triển khai phương án tăng vốn chủ sở hữu sau khi được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Vietnam Airlines nhấn mạnh việc phục hồi sản xuất kinh doanh đã có những kết quả ban đầu khả quan, hoạt động từng bước ổn định và đang chuẩn bị điều kiện sẵn sàng cho giai đoạn phát triển thời gian tới.

Trước đây, lãnh đạo hãng bay này từng chia sẻ cố gắng bằng mọi giải pháp để duy trì việc niêm yết cổ phiếu HVN, đồng thời cho rằng đây là trường bất khả kháng chứ không phải vi phạm các quy định về công bố thông tin.

Thêm nhiều đơn vị khác

Một đơn vị trong ngành du lịch cũng đối mặt với nhiều thách thức là Công ty cổ phần Du lịch Dịch vụ Hội An (HoiAntourist - Mã: HOT) đang lỗ liên tục trong các năm gần đây vì đại dịch Covid-19.

Doanh thu năm ngoái dù có sự phục hồi từ đáy nhưng chỉ đạt 40 tỷ, bằng 1/3 trước dịch. Điều này khiến doanh nghiệp bị lỗ tiếp 19 tỷ và lỗ lũy kế lên gần 64 tỷ đồng, thuộc trường hợp bị hủy niêm yết.

Lãnh đạo doanh nghiệp cho biết đang triển khai khôi phục kinh doanh trong năm 2023 với trọng tâm là du lịch nội địa, đẩy mạnh doanh thu 2 khách sạn, giảm lỗ từ dự án Tam Thanh, phấn đấu có lãi từ công ty Lữ hành Hội An...

"Công ty chúng tôi hy vọng sẽ khắc phục nhanh tình trạng lỗ kéo dài bởi đại dịch và mong được tiếp tục duy trì cổ phiếu tại HoSE, đảm bảo uy tín công ty và quyền lợi cổ đông", theo văn bản giải trình.

Hiện HoiAntourist có có gần 8 triệu cổ phiếu đang lưu hành và thị giá lao dốc mạnh về 17.400 đồng, tức mất 38% giá trị kể từ đầu năm 2023. Giá trị vốn hóa còn chưa đến 140 tỷ đồng.

Tương tự, HoSE cũng lưu ý về khả năng hủy niêm yết đối với cổ phiếu SII của CTCP Hạ tầng nước Sài Gòn. Báo cáo tự lập cho thấy doanh nghiệp bị lỗ ròng 89 tỷ đồng trong năm vừa qua và đã lỗ liên tục giai đoạn 2020-2022.

Do vậy, trong trường hợp báo cáo tài chính kiểm toán tiếp tục có kết quả kinh doanh thua lỗ như báo cáo tài chính tự lập đã công bố, cổ phiếu SII sẽ chính thức bị huỷ niêm yết trên HoSE.

Trường hợp của nhà thầu Xây dựng và Phát triển Đô thị tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu (Mã: UDC) cũng lỗ trong 3 năm gần đây do thị trường bất động sản đóng băng, dẫn đến lỗ lũy kế hơn 72 tỷ đồng.

Công ty Năng Lượng và Bất động sản MCG (Mã: MCG) cũng trong diện có khả năng bị huỷ niêm yết bắt buộc khi báo cáo tự lập ghi nhận lỗ 84 tỷ đồng trong năm ngoái. Trong khi doanh nghiệp đã lỗ trong 2 năm trước đó.

Không chỉ trên HoSE mà nhiều doanh nghiệp niêm yết cổ phiếu trên sàn HNX cũng đã đang đối mặt với việc thua lỗ 3 năm liên tiếp, do đó cũng có nguy cơ bị hủy niêm yết.

Chẳng hạn Công ty Sản xuất, xuất nhập khẩu Inox Kim Vĩ (KVC) vừa báo lỗ ròng 12 tỷ đồng trong năm 2022 dù đã lỗ trong hai năm trước đó. Công ty Hoàng Hà (HHG) và Cơ khí lắp máy Lilama (L35) cũng đối mặt án hủy niêm yết do tiếp tục lỗ ròng lần lượt 58 tỷ và 9 tỷ đồng trong năm gần nhất...

Lưu ý rằng đây mới là số lỗ được ghi nhận trên báo cáo tài chính do doanh nghiệp tự lập. Quyết định hủy niêm yết bắt buộc chỉ xem xét trên báo cáo tài chính đã kiểm toán năm 2022 khi doanh nghiệp công bố sắp tới.

Tác giả: Huy Lê