Nhiều diễn biến phức tạp đã phát sinh

Vụ việc bắt nguồn từ Quyết định thi hành án số 710/QĐ-CCTHADS ngày 02/8/2021 của Chi cục Thi hành án dân sự (THADS) TP. Đồng Hới, yêu cầu bà Phạm Thị Ngọc Tú thi hành nghĩa vụ trả nợ cho MB với tổng số tiền gốc và lãi lên đến 53.164.788.469 đồng cùng với lãi suất chậm thi hành án theo Điều 468 Bộ luật Dân sự (BLDS) 2015. Tài sản thế chấp là quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất (Khách sạn Green Star), được UBND TP. Đồng Hới cấp Giấy chứng nhận số BU634821 ngày 30/6/2014.

Nhà đất trên đã bị Chấp hành viên cưỡng chế kê biên và thông báo đấu giá công khai từ ngày 24/3/2023 đến 17/4/2023 theo Thông báo số 385/TB-CCTHADS ngày 24/3/2023. Tuy nhiên, trong thời gian này, một số diễn biến không tuân thủ quy định pháp luật đã xảy ra, dẫn đến nhiều diễn biến phức tạp đã phát sinh.

Ngày 14/4/2023, bà Phạm Thị Ngọc Tú và người đại diện theo ủy quyền của MB cùng ông Nguyễn Huy Hoàng (trú tại Hà Nội) đã tự ý thỏa thuận mua bán tài sản đang bị kê biên với mức giá cao hơn gần 12 tỉ đồng so với mức giá mà Chi cục THADS Đồng Hới đang bán đấu giá.

Chi cục THADS TP. Đồng Hới.

Các tài liệu trong hồ sơ thi hành án cho thấy: Công văn số 69/CV-MB-QB ngày 14/4/2023, do người đại diện theo ủy quyền của MB ký, xác nhận thỏa thuận này. Hai ủy nhiệm chi ngày 14/4/2023, với người nộp tiền là ông Nguyễn Huy Hoàng, tổng cộng 42.923.700.000 đồng, ghi rõ mục đích “trả tiền mua đất và tài sản gắn liền với đất” theo Giấy chứng nhận số BU634821. Công văn số 508/MB-HĐQT ngày 21/6/2023, do Chủ tịch Hội đồng quản trị MB ký (không thay mặt HĐQT), yêu cầu Chi cục THADS thành phố thực hiện các nội dung theo Công văn số 69/CV-MB-QB, bao gồm miễn giảm tiền lãi và đình chỉ thi hành án đối với bà Tú.

Vấn đề pháp lý đặt ra: Liệu các bên có quyền thoả thuận mua bán tài sản đã bị kê biên và đang bán đấu giá mà không qua thủ tục bán đấu giá hay không?

Để trả lời cho vấn đề pháp lý này, chúng tôi đã phỏng vấn Luật sư Nguyễn Thị Thuý Kiều, Giám đốc Công ty luật TNHH Bắc Nam, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội. Luật sư Kiều cho biết, theo khoản 4 Điều 112 Luật THADS và Điều 188 Luật Đất đai 2013, tài sản đã bị kê biên thì bà Tú và Ngân hàng MB không được phép chuyển nhượng. Hơn nữa, Điều 101 Luật THADS quy định tài sản bị kê biên phải được bán thông qua đấu giá công khai.

Do đó, số tiền 42.923.700.000 đồng mà ông Hoàng nộp vào MB không có căn cứ được xem là khoản thu hợp pháp để thi hành án cho bà Tú, bởi đây là số tiền bà Tú và MB đã bán tài sản đã bị kê biên trái pháp luật.

Nếu giao dịch mua bán giữa ông Hoàng (người mua) với MB và bà Tú không thành (giao dịch vô hiệu vì vi phạm điều cấm của pháp luật) thì MB phải trả lại số tiền 42.923.700.000 đồng cho ông Hoàng dẫn tới MB không thể thu hồi nợ, cũng không còn quản lý Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số BU634821 ngày 30/6/2014 dẫn tới MB thất thu khoản tiền này thì ai phải chịu trách nhiệm?

Theo thông tin xác minh, hiện nay ông Hoàng và bà Tú đã gửi đơn yêu cầu  MB hoàn trả số tiền trên vào ngày 09/5/2023, nhưng MB từ chối.Vì thế, ông Hoàng đã khởi kiện MB ra TAND quận Cầu Giấy – Hà Nội để đòi khoản tiền này và Toà án đã xét xử tuyên buộc MB phải hoàn trả số tiền trên cho ông Hoàng.

Tài sản thế chấp là Quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất (Khách sạn Green Star).

Ở một diễn biến khác, MB thông báo đã thu nợ của bà Tú tổng cộng 44.923.620.112 đồng (bao gồm cả số tiền của ông Hoàng), miễn giảm tiền lãi, và yêu cầu đình chỉ thi hành án đối với số tiền còn lại là 23.163.163.399 đồng.

Việc thu hồi nợ từ khoản tiền không phải của người có nợ trả đặc biệt khoản tiền này phát sinh từ giao dịch trái pháp luật, đang còn tranh chấp Toà án vẫn đang giải quyết nên tiềm tàng những rủi ro cho MB. Đặc biệt, việc miễn giảm lãi cho bà Tú với số tiền 23.163.163.399 đồng không có biên bản xác nhận việc miễn giảm lãi của Hội đồng tín dụng Ngân hàng là chưa đúng quy định theo Điều lệ của Ngân hàng.

Trong khi có nhiều điểm khúc mắc chưa được làm rõ, nhưng  MB đã gửi công văn yêu cầu Chi cục THADS Đồng Hới phải đình chỉ việc thi hành án và trả lại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho bà Tú, khiến cho Chi cục THADS Đồng Hới không thể thực hiện được.

Đình chỉ thi hành án và trả lại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho bà Tú sẽ có nhiều rủi ro có thể phát sinh do khoản tiền ông Hoàng nộp vào ngân hàng là tiền mua tài sản đang bị kê biên, đây là thoả thuận trái pháp luật, số tiền miễn giảm lãi cũng chưa có đủ chứng từ hợp pháp và một điều nguy hiểm hơn cho MB, đó là, Bà Phạm Thị Ngọc Tú và doanh nghiệp do bà Tú làm đại diện trước pháp luật hiện đang còn phải thi hành nhiều bản án khác nên dù Chi cục THADS TP. Đồng Hới có đình chỉ thi hành án thì cũng không thể giao trả Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên cho bà Tú được mà buộc phải giữ lại để thực hiện việc thi hành các bản án khác mà bà Tú buộc phải thi hành với số tiền lên tới nhiều chục tỉ đồng. Lúc này, cả ông Hoàng và MB sẽ đều bị thiệt hại.

Giao dịch mua bán nhà đất đang bị kê biên giữa ba bên (MB, bà Tú và ông Nguyễn Huy Hoàng) có uẩn khúc?

Trong khi Chi cục THADS Đồng Hới đã mở bán đấu giá hai lần không thành, đang thông báo bán đấu giá lần thứ 3 vào ngày 20/4/2023, thì ngày 13 và 14/4/2023 MB và bà Phạm Thị Ngọc Tú lại thoả thuận bán cho ông Nguyễn Huy Hoàng với giá tiền 42.923.700.000 đồng trong khi giá tiền bán đấu giá khởi điểm chỉ có 31.779.815.216 đồng, đã mở bán đấu giá 02 lần không có ai mua. Như vậy, một cá nhân thoả thuận mua bán trái pháp luật với số tiền đắt hơn việc mua bán hợp pháp nhiều tỉ đồng, liệu đây có phải việc mua bán thông thường hay thoả thuận này nhằm che giấu một giao dịch khuất tất nào khác?

Một vụ việc với quá nhiều uẩn khúc như vậy nhưng các cấp ngành liên quan đã không hướng dẫn nghiệp vụ cụ thể, không làm rõ các khuất tất để cấp dưới có căn cứ pháp luật vững chắc thực hiện công việc, thay vào đó là những văn bản chỉ đạo chung chung, khiến sự việc càng thêm phức tạp.

Tác giả: Đoàn Tân