Năm 2019 có thể coi là một năm không thành công với các nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Phần lớn thời gian, chỉ số VNIndex giao dịch trong biên độ từ 940 đến 1000 điểm. 

Áp lực bán ròng của khối ngoại trong thời gian gần đây là một trong những yếu tố ảnh hưởng tiêu cực tới thị trường. Từ đầu tháng 10 tới nay, khối ngoại đã bán ròng xấp xỉ 4.000 tỷ đồng trên HOSE. Các quỹ hiện diện lâu năm trên thị trưởng chứng khoán Việt Nam do VinaCapital, Dragon Capital, Pyn Elite Fund…đều gia tăng đáng kể lượng tiền mặt nắm giữ.

Trong khi đó, các quỹ đầu tư đến từ Hàn Quốc tỏ ra kiên nhẫn hơn. KITMC (Korea Investment Trust Management Co.) là một trong công ty quản lý quỹ lớn nhất với những quỹ đầu tư trị giá hàng tỷ USD mà hơn 60% tập trung vào cổ phiếu trên thị trường chứng khoán Việt Nam.

Theo ông Phạm Hồng Sơn -Phó chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK), nhờ chính sách mở "room" khối ngoại ngành chứng khoán lên 100%, thị trường đã xuất hiện nhiều công ty 100% vốn nước ngoài. Dòng vốn Hàn Quốc đang nổi trội nhất với cả 6 CTCK lớn nhất Hàn Quốc đều hiện diện tại Việt Nam.

Bên cạnh đó, các quỹ đầu tư đến từ Hàn Quốc vẫn tỏ rất kiên nhẫn với những diễn biến không mấy thuận lợi trên thị trường chứng khoán Việt Nam trong hai năm qua. Năm 2016, KITMC thành lập quỹ KIM Vietnam Growth Securities Master Investment Trust (Equity) tập trung đầu tư vào các cổ phiếu vốn hóa lớn tại Việt Nam. Cuối năm 2017, tổng tài sản của quỹ này mới chỉ vào khoảng 400 triệu USD. Đến tháng 4/2018, thời điểm VN Index đạt đỉnh 1.200 điểm, tổng tài sản quỹ này đã vượt ngưỡng 1 tỷ USD.

Kể từ đó đến nay, VNIndex đã giảm gần 30%, song quỹ đầu tư của KITMC vẫn đang nắm giữ khá nhiều cổ phiếu tại Việt Nam. Tổng tài sản của quỹ tính tới ngày 19/12/2019 đạt 876 triệu USD.

Những cổ phiếu chiếm tỷ trọng lớn nhất trong danh mục của quỹ bao gồm Vinhomes - VHM: 9,08%, Vietcombank – VCB: 8,77% và Vingroup – VIC: 8,19%. So sánh với danh mục đầu tư năm ngoái, KITMC đã giảm mạnh tỷ trọng nắm giữ cổ phiếu Tập đoàn Hòa Phát và Vietinbank – 2 doanh nghiệp đều gặp nhiều vấn đề tăng trưởng, đồng thời đẩy mạnh mua cổ phiếu Vietcombank – bluechip thành công nhất trên thị trường hiện tại.

Tương tự, một quỹ đầu tư Hàn Quốc khác là Yurie Vietnam Alpha Securities Master Investment Trust (Equity) vẫn duy trì một danh mục tài sản lớn tại Việt Nam. Đây là 1 trong 7 quỹ đầu tư tại Việt Nam thuộc Yurie Assets (Hàn Quốc), tập trung đầu tư vào cổ phiếu.

Tổng tài sản của Yurie Vietnam đến thời điểm hiện tại đạt gần 250 triệu USD, với danh mục nắm giữ lớn nhất cũng đều là các bluechip tốt nhất trên thị trường như Vietcombank- VCBP: 10,12%, Vingroup- VIC:8,73%, PVGas- GAS: 5,86% hay Vinamilk - VNM: 5,8%.

Tập đoàn Mirae Asset – một trong những tên tuổi đã rót vốn nhiều nhất vào thị trường tài chính Việt Nam thông qua công ty chứng khoán Mirae Asset cũng không đứng ngoài xu hướng đầu tư. Quỹ Mirae Asset Vietnam Securities Master Investment Trust (Equity) hiện đầu tư trên 60% tài sản vào các cổ phiếu tại Việt Nam. Quỹ này hiện có tổng tài sản khoảng 200 triệu USD và cũng lựa chọn đầu tư lớn vào các cổ phiếu như Vietcombank- VCB, Vinhomes - VHM hay Vingroup - VIC.

Đã có những lo ngại về việc nhóm CTCK ngoại sẽ dấy nên một cuộc chạy đua về phí và lãi suất margin gây rối loạn cho thị trường. Tuy nhiên, ông Sơn cho rằng, việc Việt Nam mở cửa đón nhận dòng vốn này là bài toán có lợi cho cả hai bên. Các nhà đầu tư Hàn Quốc có thể được lợi suất tốt hơn với mức lãi suất tại quê hương.

Trong khi đó, với thị trường Việt Nam, sự xuất hiện của dòng vốn này đang giúp đẩy nhanh quá trình tái cơ cấu, dọn dẹp lại các CTCK không còn khả năng hoạt động. Việc lo ngại chạy đua về phí môi giới là không đáng lo bởi doanh nghiệp vẫn cần phải có nguồn thu phí từ hoạt động khác.

Trong khi đó, với hoạt động cho vay margin, chạy đua cho vay margin có thể dẫn đến những kết cục không tốt đẹp khi vướng vào các cổ phiếu đầu cơ, bị tháo túng giá. Điều này, bản thân, các công ty chứng khoán đã phải tự nghiên cứu khi tìm đến thị trường Việt Nam.

Nhìn chung, thêm các công ty chứng khoán ngoại sẽ giúp chất lượng cả thị trường chứng khoán Việt Nam đi lên, quản trị doanh nghiệp của các công ty nội cũng sẽ tốt hơn.

Mai An (T/h)