Quyết sách mới cho thấy Fed bắt đầu khởi động chu kỳ nới lỏng chính sách tiền tệ sau đợt thắt chặt kéo dài kể từ đại dịch COVID-19.

Nỗ lực “sửa sai”

Lần giảm lãi suất đầu tiên của Fed trong hơn bốn năm đã đưa lãi suất quỹ liên bang xuống 4,75 - 5%. Mức giảm 0,5 điểm phần trăm cho thấy Fed đang tìm cách ngăn chặn sự suy yếu của nền kinh tế và thị trường lao động, sau hơn một năm duy trì lãi suất ở mức cao nhất kể từ năm 2001. Lần gần nhất Fed giảm lãi suất 0,5 điểm phần trăm là khi đại dịch tàn phá nền kinh tế toàn cầu vào năm 2020.

Một số nhà phân tích cho rằng quyết định lần này của Fed đã thể hiện những lo ngại về nền kinh tế. Ông Jack Manley, chiến lược gia thị trường toàn cầu của công ty quản lý tài sản JPMorgan Asset Management, nhận định tình hình hiện tại đang rất “mờ mịt”, khi các dữ liệu vĩ mô không được rõ ràng. Theo ông, Fed đang nhìn vào nền kinh tế hiện tại để đưa ra nhận định rằng ngân hàng này đã đạt được tiến triển hơn dự đoán về lạm phát, nhưng ông cho rằng thị trường lao động đang bắt đầu suy yếu và có thể trở nên tồi tệ hơn. Ông Manley cho rằng, “đó không phải là một dấu hiệu tốt".
Chủ tịch Fed cho biết nếu ngân hàng này nhận được báo cáo việc làm tháng Bảy của Bộ Lao động Mỹ trước khi cuộc họp chính sách diễn ra cùng tháng, ngân hàng này có thể đã bắt đầu giảm lãi suất từ thời điểm đó.

Báo cáo việc làm tháng Bảy của Bộ Lao động, được công bố vài ngày sau cuộc họp ngày 30 - 31/7 của Fed, cho thấy thị trường lao động đang hạ nhiệt, với tỷ lệ thất nghiệp tăng lên 4,3% và tăng trưởng việc làm chậm lại.

Nói về quyết định chính sách mới nhất của Fed, ông Oscar Munoz, chuyên gia kinh tế của TD Securities cho rằng: “Có vẻ như Fed muốn bù đắp cho việc không giảm lãi suất vào tháng Bảy".

Đồng quan điểm, ông Ryan Sweet, chuyên gia kinh tế trưởng tại Mỹ của Oxford Economics, cho biết Fed không thích thừa nhận đã có những sai lầm về chính sách, nhưng quyết định cắt giảm mạnh tay trong lần đầu tiên như thế này một phần có thể là để bắt kịp với diễn biến của thị trường vì Fed nhận thấy đã giảm lãi suất muộn mất một kỳ họp.

Tuy nhiên, ông Powell cho biết: “Chúng tôi không nghĩ rằng mình đang chậm trễ (trong việc giảm lãi suất)", và quyết định hạ lãi suất nói trên là dấu hiệu cho thấy Fed cam kết sẽ không chậm chân.

Phát biểu tại cuộc họp báo ngày 18/9, Chủ tịch Fed Jerome Powell nhận định: "Kinh tế đang trong trạng thái tốt và quyết định của chúng tôi hôm nay nhằm duy trì trạng thái đó". Ông cho biết sự điều chỉnh lập trường chính sách này của Fed sẽ giúp duy trì sức mạnh của nền kinh tế và thị trường lao động, đồng thời vẫn tạo điều kiện cho những tiến triển hơn nữa về lạm phát, khi Fed bắt đầu quá trình chuyển sang một lập trường trung lập hơn.

Nhưng ông Powell cho biết lãi suất sẽ không đi theo một con đường "định sẵn”. Ông nhấn mạnh nếu lạm phát vẫn dai dẳng, Fed có thể nới lỏng chính sách “chậm rãi hơn”, và ngân hàng này trung ương " sẵn sàng hành động" nếu thị trường lao động bất ngờ suy yếu.

Kỷ nguyên nới lỏng tiền tệ

Quyết định ngày 18/9 là một cột mốc quan trọng đối với Fed sau hơn hai năm quyết liệt chống lạm phát. Và đó cũng là một thời điểm quan trọng trong cuộc bầu cử tổng thống năm nay khi hai ứng viên có phản ứng trái ngươc. 

Bình luận về việc này, bà Kamala Harris tuyên bố “trong khi đây là tin đáng hoan nghênh cho người dân Mỹ, những người đang phải chịu đựng gánh nặng của giá cả leo thang”, bà sẽ tiếp tục tập trung vào ưu tiên kéo giá cả đi xuống trong thời gian tới. Ngược lại, khi nhận định về quyết định mới nhất của Fed, ông Donald Trump khẳng định đây là một mức cắt giảm lớn, cho thấy nền kinh tế Mỹ đang “rất tệ” hoặc động thái này của Fed mang màu sắc chính trị. 

Tác giả: Khánh Ly