Tại họp báo ngày 29/12 của Tổng cục Thống kê, một trong những vấn đề được quan tâm nhất là vì sao giá vàng trong nước tăng mạnh trong thời gian qua.

Cụ thể, chỉ trong vòng chưa đến 10 ngày giá vàng đã leo từ mức 73 triệu đồng/lượng lên mức cao nhất là 80,3 triệu đồng/lượng.

Trả lời câu hỏi này, Tổng Cục trưởng Tổng cục Thống kê Nguyễn Thị Hương nhìn nhận, vấn đề tài chính toàn cầu là nhức nhối. Nhiều tổ chức quốc tế lo lắng khi mà số liệu GDP khó khăn, kéo theo vấn đề tài chính sẽ gặp khó khăn. Bên cạnh đó, dự báo biến động giá vàng, USD càng khó khăn, khi người ta không tìm hướng đầu tư sẽ neo giá trị thực như vàng, giảm thiểu nguồn cung vốn cho sản xuất.

"Đây là điều lưu ý, làm sao để gia tăng niềm tin, tránh dự trữ quá mức cần thiết vào kênh trú ẩn mà tập trung vào sản xuất kinh doanh", bà Hương nhấn mạnh.

Giá vàng tăng còn do lãi suất tiết kiệm giảm sâu và BĐS gặp khó khăn. (Ảnh: Công Hiếu)

Còn theo bà Nguyễn Thu Oanh, Vụ trưởng Vụ Thống kê giá (Tổng cục Thống kê), thời điểm vừa qua, giá vàng tăng cao, biến động mạnh là do phụ thuộc vào các yếu tố: Giá vàng thế giới tăng cao, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) cho biết sẽ có 3 lần cắt giảm lãi suất vào năm 2024 với kỳ vọng đưa lãi suất quỹ liên bang xuống 2% - 2,25% vào năm 2026; cùng với đó là khó khăn của thị trường chứng khoán, dự trữ vàng của châu Âu tăng...

Đối với tác động trong nước, theo bà Oanh, nguyên nhân giá vàng tăng là do lãi suất tiết kiệm thấp, thị trường bất động sản khó khăn dẫn đến vàng trở thành kênh trú ẩn mà nhiều người lựa chọn.

Tuy nhiên, đến chiều 28/12, giá vàng đã giảm mạnh ngay sau chỉ đạo của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Công điện số 1426 về các giải pháp quản lý thị trường vàng.

Công điện nêu, thời gian vừa qua, thị trường vàng thế giới và trong nước diễn biến phức tạp, giá vàng trong nước biến động mạnh, tăng nhanh, tác động tiêu cực đến an toàn thị trường tài chính, tiền tệ và tâm lý xã hội.

Để ổn định và phát triển thị trường vàng an toàn, lành mạnh, hiệu quả, bền vững, Thủ tướng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước theo dõi sát diễn biến giá vàng thế giới và trong nước để khẩn trương thực hiện ngay các giải pháp theo quy định để bình ổn thị trường vàng.

"Chủ động xây dựng các kịch bản, phương án ứng phó với biến động của giá vàng thế giới và trong nước để sẵn sàng các biện pháp xử lý, sử dụng các công cụ theo thẩm quyền phù hợp, hiệu quả, kịp thời, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, ổn định kinh tế vĩ mô, dứt khoát không để tình trạng "vàng hóa" nền kinh tế, không để tác động tiêu cực đến tỷ giá, lãi suất, thị trường tiền tệ, ngoại hối và an toàn, an ninh tài chính, tiền tệ quốc gia", chỉ đạo của Thủ tướng tới Ngân hàng Nhà nước.

Thủ tướng cũng lưu ý việc xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo quy định pháp luật, nhất là các hành vi buôn lậu, trục lợi, đầu cơ, thao túng, lợi dụng chính sách đẩy giá của các tổ chức, cá nhân…gây mất ổn định, an toàn thị trường vàng.

Sau chỉ đạo của Thủ tướng, Ngân hàng Nhà nước cũng phát đi thông báo về việc quản lý thị trường vàng. Cơ quan này cho biết sẽ trình báo cáo tổng kết Nghị định 24, trong đó có đề xuất sửa đổi, bổ sung một số quy định quản lý thị trường vàng để phù hợp với bối cảnh mới của thị trường.

Ngân hàng Nhà nước nhận định, thị trường vàng miếng SJC thời gian qua nhìn chung không biến động bất thường, không có hiện tượng người dân đổ xô đi mua vàng khi giá vàng tăng cao như giai đoạn trước đây.

Nguyên nhân khiến giá vàng miếng SJC trong nước tăng mạnh trong những ngày vừa qua chủ yếu do yếu tố tâm lý trước đà tăng liên tục của giá vàng quốc tế. Do vậy, trong những ngày giá vàng quốc tế biến động tăng mạnh, giá vàng miếng SJC trong nước thường tăng với tốc độ nhanh hơn.

Ngân hàng Nhà nước khẳng định sẽ tiếp tục theo dõi sát diễn biến thị trường vàng, chuẩn bị sẵn sàng để triển khai phương án can thiệp bình ổn thị trường vàng. 

Trước diễn biến phức tạp, khó lường của thị trường vàng quốc tế và trong nước, Ngân hàng Nhà nước khuyến cáo người dân nên thận trọng trong giao dịch vàng.

Tác giả: Ngọc Vy