Tại Thanh Hóa, gần 1 tháng qua, thời tiết liên tục nắng nóng gay gắt với nhiệt độ trung bình từ 37-39 độ C. Trong khi đó, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn trung ương dự báo, những ngày tới Thanh Hóa tiếp tục có nắng nóng và nắng nóng gay gắt. Tình trạng này kéo dài khiến người dân hết sức lo lắng. Trời không mưa nhiều ngày khiến ruộng đồng khô hạn, các đập thủy lợi chứa nước cũng xuống mức đáy như ở các huyện các huyện Thường Xuân, Như Xuân, Như Thanh, thậm chí ngay cả các huyện ở vùng trũng như Đông Sơn, Tĩnh Gia, Quảng Xương.

Nhiều diện tích lúa vừa cấy có nguy cơ chết khô vì nắng, trong khi đó, tại nhiều địa phương, người dân vẫn chưa kịp xuống đồng cấy lúa vì thiếu nước.

Lúa có nguy cơ chết trắng vì nắng hạn ở Thanh Hóa

Bà Lô Thị Chi, xã Mậu Lâm, huyện Như Thanh (Thanh Hóa) cho biết: “Gia đình tôi gieo cấy 6 sào ruộng, vừa cấy xong thì ruộng khô hạn nứt nẻ vì thiếu nước. Ngay cả đập thủy lợi trong xã còn cạn nước thì ruộng lấy đâu ra. Nhiều hộ gia đình phải dùng máy bơm hút nước từ ao để tưới ruộng. Nếu tình trạng này kéo dài, toàn bộ diện tích lúa đã cấy sẽ có nguy cơ chết sạch”.

Theo thông tin từ Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NNPTNT) tỉnh Thanh Hóa, nếu trong những ngày tới không có mưa, khoảng 500 ha canh tác của tỉnh có nguy cơ mất trắng.

Tình trạng này kéo dài khiến người dân hết sức lo lắng

Ông Vũ Trọng Nam, Phó Phòng NNPTNT huyện Tĩnh Gia cho biết: “Diện tích lúa ảnh hưởng nặng nề do nắng hạn chủ yếu thuộc vùng đất cát ven biển các xã: Phú Lâm, Phú Sơn, Tân Trường, huyện Tĩnh Gia. Số lúa này đã được 3 tuần tuổi và có chết héo.

“Chúng tôi đang nỗ lực mọi phương pháp múc lượng nước cuối cùng. Hiện các hồ chứa đã đến mực nước chết. Diện tích vụ này khoảng 6.000 ha, trong khi đó 400 ha không có nước tưới. Nếu thời tiết tiếp tục thế này, lúa có nguy cơ chết trắng”, ông Nam lo lắng.

Theo ông Nam, huyện đang vận dụng mọi biện pháp tưới để cứu số diện tích này, thế nhưng rất khó khăn vì hệ thống kênh mương, ao hồ đã cạn vì vậy nếu trong những ngày tới không có mưa, thì thiệt hại sẽ rất lớn.

Ông Trịnh Bá Thuận, Chi cục trưởng Chi cục thuỷ lợi Thanh Hoá cho biết: “Hiện tại chúng tôi đã tăng cường các giải pháp để chống hạn cục bộ và bố trí cán bộ đến từng địa phương chỉ đạo, đôn đốc công tác bơm nước một cách hợp lý nhất. Để nghị các địa phương phối hợp với ngành và các đơn vị thuỷ nông sử dụng nước một cách tiết kiệm, hợp lý, tránh thất thoát nước. Ở những điểm có nguy cơ cao phải khoanh vùng để kịp thời bơm nước tránh hạn trên diện rộng”.

Diện tích lúa vừa cấy đã úa vàng vì cạn nước

Thời gian tới, theo dự báo của Chi cục thuỷ lợi Thanh Hoá, thời tiết sẽ còn diễn biến phức tạp và sẽ còn một số đợt nắng nóng kéo dài, khả năng hạn có thể xảy ra ở một số huyện miền núi như Cẩm Thuỷ, Thạch Thành và một số huyện ven biển hay bị xâm nhập mặn như Hậu Lộc, Nga Sơn, Hoằng Hoá, Quảng Xương.

Do đó ngành nông nghiệp khuyến cáo các địa phương chủ động xây dựng kế hoạch chuyển đổi các diện tích trồng lúa ở quá xa trạm bơm, thường xuyên xảy ra thiếu nước chuyển đổi sang gieo trồng các loại cây trồng khác, tiến hành nạọ vét triệt để các tuyến kênh nội đồng, chuẩn bị sẵn sàng một số giống lúa ngắn ngày để gieo bổ sung ở những diện tích có khả năng không thể khôi phục do hạn hán và đặc biệt là phải theo dõi sát sao tình hình mực nước ở các hồ đập, thực hiện dự trữ nước trên các tuyến kênh lớn để có thể chủ động cấp nước khi cần.

Cùng thời điểm này năm 2018, người dân Thanh Hóa cũng oằn mình vì hạn hán

Theo thông tin từ Tổng cục Thủy lợi, Bộ NN&PTNT cho biết, vụ Hè Thu năm 2019, diện tích gieo trồng theo kế hoạch vùng Bắc Trung Bộ là 468.398 ha, giảm 9.750 ha so với năm 2018 và 6.020 ha so với năm 2017. Tính tới thời điểm hiện tại, khu vực Bắc Trung Bộ đã gieo cấy được khoảng 340.000ha, đạt 72,6% kế hoạch.

Từ đầu vụ, do xảy ra một số đợt nắng nóng liên tiếp và thiếu hụt lượng mưa nên tại một số tỉnh, đặc biệt là khu vực Bắc Trung Bộ đã xảy ra tình trạng hạn hán, thiếu nước, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp. Đến nay, theo thống kê, tổng diện tích đang bị hạn hán, thiếu nước toàn khu vực là 19.180ha, tập trung chủ yếu ở các tỉnh Bắc Trung Bộ. Cụ thể:

Tỉnh Nghệ An có 12.387 ha; tỉnh Quảng Bình cũng có tới 2.390 ha bị hạn hán, thiếu nước; tỉnh Bình Định cũng có khoảng 2.029 ha lúa diện tích đang bị ảnh hưởng bởi hạn hán thiếu nước. Diện tích hạn hán, thiếu nước còn lại tập trung ở tỉnh Quảng Trị có 1017 ha, Hà Tĩnh 730 ha và Thừa Thiên - Huế 300 ha.

Tổng cục Thủy lợi dự báo, đến cuối mùa khô sẽ có khoảng 52.180 ha diện tích tại các tỉnh khu vực này bị hạn hán, thiếu nước, trong đó tỉnh Thanh Hóa khoảng 10.000ha, Nghệ An 22.000ha, Hà Tĩnh 1.200ha, Quảng Bình 4.500ha Quảng Trị 2.900ha, Thừa Thiên - Huế 2.580ha, Bình Định 9.000ha.

Lương Diễn