Khai trường không đúng vị trí

Trao đổi với phóng viên về việc Công ty Tây Bắc nổ mìn, gây nguy hiểm cho người tham gia giao thông, nguy hiểm cho kho mìn của Công ty Xi Măng Điện Biên ở gần đó, bà Lê Thị Lưỡng, Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Điện Biên cho biết: “Khi cấp phép nổ mìn cho Công ty Tây Bắc, Sở đã kiểm tra kỹ phương án nổ mìn. Khoảng cách từ điểm nổ đến đường giao thông, các vị trí kho mìn của các công ty, đều nằm trong phạm vi cho phép”.

Vùng màu đỏ là vị trí khai trường được cấp trong giấy phép, màu xanh là vị trí đang khai thác hiện tại của công ty.

Khi phóng viên đưa ra những hình ảnh ghi lại tại hiện trường, bà Lê Thị Lưỡng khẳng định: “Các anh phải kiểm tra lại vị trí khai trường của công ty. Nếu vị trí khai trường gần với đường giao thông, kho mìn Công ty Xi Măng, thì chúng tôi không bao giờ cấp phép. Với khoảng cách từ điểm nổ đến kho mìn Công ty Xi Măng chỉ khoảng 140m thì chúng tôi không bao giờ cấp phép”.

Trước câu hỏi của phóng viên về việc Sở có đi kiểm tra thực tế xem Công ty Tây Bắc có sai phạm hay không, bà Lưỡng nói: “Công ty mới đi vào hoạt động khai thác, Sở chưa thành lập đoàn kiểm tra. Nhưng sau khi báo chí phản ánh, chúng tôi sẽ tham mưu cho Ủy ban Nhân dân tỉnh thành lập đoàn kiểm tra. Nếu Công ty Tây Bắc sai phạm sẽ kiến nghị xử lý nghiêm”.

Khi phóng viên dẫn bản đồ vị trí mới bằng GPS, đưa ra bằng chứng vị trí khai thác hiện tại của Công ty Tây Bắc cách Quốc lộ 279 chỉ 114m; cách kho mìn của Công ty Xi Măng Điện Biên 150m, bà Lưỡng khẳng định: “Nếu đúng khoảng cách như các anh đưa ra thì Công ty Tây Bắc đã sai phạm. Tuy nhiên như tôi đã nói, các anh phải kiểm tra lại vị trí khai trường có đúng vị trí này không, bởi trước khi cấp phép nổ mìn, Sở Công thương đã đi kiểm tra nhiều lần, khẳng định là vị trí khai trường trong thiết kế đảm bảo khoảng cách an toàn”.

Tại buổi làm việc với ông Nguyễn Thành Phong, Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Điện Biên, sau khi xem những hình ảnh phóng viên ghi lại, ông Phong cho biết: “Chúng tôi cần xem lại hồ sơ, bản vẽ thiết kế khai thác của Công ty Tây Bắc để làm rõ sai phạm”.

Theo bản vẽ thiết kế khai thác của Công ty Tây Bắc nộp tại Sở Xây dựng, vị trí khai trường, phương án khai thác đều nằm sâu trong diện tích đã được cấp phép. Phương án khai thác, vị trí khai trường này trên thực tế cũng khác hoàn toàn so với hồ sơ thiết kế.

Vi phạm quy chuẩn Quốc gia

Khi chúng tôi đưa những hình ảnh, thông số đo được tại hiện trường, ông Nguyễn Văn Trọng, một chuyên gia trong lĩnh vực khai thác, sử dụng vật liệu nổ, nguyên giảng viên Trường Đại học Mỏ Địa chất (Hà Nội) khẳng định: “Nếu đúng khoảng cách từ điểm nổ đến kho mìn và đường giao thông như thế thì Công ty Tây Bắc đã vi phạm”.

Theo ông Trọng: “Căn cứ theo Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia QCVN 02:2008/BCT về an toàn trong bảo quản, vận chuyển, sử dụng và tiêu hủy vật liệu nổ công nghiệp, khoảng cách an toàn vị trí nổ mìn trong khai thác đá lộ thiên tối thiểu phải từ 300 mét trở lên. Khoảng cách nổ mìn hiện tại của Công Ty Tây Bắc đã vi phạm Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia, gây nguy hiểm cho người tham gia giao thông và kho mìn của Công ty Xi Măng”.

Tại điểm khai thác hiện tại, công ty Tây Bắc cũng chưa thực hiện cắt tầng.

Ông Nguyễn Văn Trọng giải thích: “Bản chất để kích quả mìn nổ chính là sóng đập. Khi sóng đập sẽ kích thích khối thuốc nổ phát nổ.Với khoảng cách chỉ 150m từ vị trí nổ mìn đến kho mìn Công ty Xi Măng như vậy rất nguy hiểm. Nếu khi nổ mìn, tạo sóng đập, gây kích thích phát nổ tại kho mìn của Công ty Xi Măng thì hậu quả khôn lường. Các anh thử xem một kho mìn với vài tấn thuốc nổ, bị kích nổ thì nó nguy hiểm như thế nào”.

Cũng theo ông Trọng thì hiện tại không đơn vị nào tổ chức khai thác đá lộ thiên như Công ty Tây Bắc. Theo quy định hiện nay, việc tổ chức khai thác đá phải đảm bảo quy định về an toàn theo Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia 04:2009/BCT về an toàn trong khai thác mỏ lộ thiên. Theo đó, phải dùng phương pháp cắt tầng và khai thác tuần tự từ trên xuống dưới. Không được khai thác theo kiểu cắt chân, khoét hàm ếch. Quá trình nổ mìn phải có các chỉ dẫn, biển báo, cảnh báo nguy hiểm.

Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin về nội dung này.