Nhiều quan ngại tác động từ chiến tranh thương mại có thể ảnh hưởng đến kinh tế Việt Nam vừa được nêu lên tại Hội nghị giao ban trực tuyến, sơ kết tình hình thực hiện nhiệm vụ 6 tháng đầu năm và triển khai kế hoạch 6 tháng cuối năm 2018 của Bộ Công Thương diễn ra sáng nay, 9/7.

Mới cuối tuần trước, Chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã chính thức tiến hành áp thuế lên 50 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc. Trong đó, khoảng 34 tỷ USD chịu thuế suất 25% gần như ngay lập tức, phần còn lại bị áp thuế sau 2 tuần.

Ngay lập tức, Trung Quốc có hành động đáp trả với tuyên bố trong cùng ngày rằng cũng áp thuế tương tự lên 545 mặt hàng nhập khẩu từ Mỹ, bao gồm các mặt hàng nông sản, xe cộ và hải sản. Tổng giá trị nhập khẩu các mặt hàng này nhập từ Mỹ vào Trung Quốc hàng năm cũng là 34 tỷ USD.

Những động thái trên chỉ là khởi đầu, bởi Mỹ cùng với việc áp thuế suất nêu trên còn tuyên bố sẵn sàng áp thuế lên tổng cộng hơn 500 tỷ USD hàng nhập khẩu vào Mỹ.

Trước đó, thương mại giữa Mỹ với EU, Canada, Mexico cũng đã trở nên căng thẳng do các biện pháp mạnh tay về thuế được các bên công bố sẽ áp dụng đối với nhau. Bối cảnh đó, nhiều dự báo cho rằng thương mại toàn cầu sẽ bị ảnh hưởng, trong đó có xuất nhập khẩu của Việt Nam.

“Rất nhiều dự báo về cuộc chiến thương mại này. Có ý kiến cho rằng đó là cơ hội tới hàng hóa của Việt Nam, nhưng tôi khẳng định đây không thể là cơ hội.”, ông Phan Văn Chinh, Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) bình luận như vậy tại Hội nghị diễn ra sáng nay.

Theo lưu ý của ông Chính, do nền kinh tế Việt Nam là một trong những nền kinh tế mở nhất trên thế giới, nên thách thức đối với xuất khẩu là thấy rõ. “Rất có thể Mỹ sẽ áp dụng chính sách này đối với các nước xuất siêu sang Mỹ”, vị này cảnh báo.

Thực tế, Mỹ là thị trường nhập siêu lớn nhất của Việt Nam. Dữ liệu từ Tổng cục Hải quan cho thấy, trong năm 2017, Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ tới hơn 41,6 tỷ USD, trong khi chỉ nhập khẩu trên 9,2 tỷ USD. Như vậy, Mỹ nhập siêu từ Việt Nam khoảng 32,4 tỷ USD.

“Thuận lợi hay không cần phải nghiên cứu thêm”, ông Chính nói thêm.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh cho biết, Bộ này đã báo cáo lên Thủ tướng về cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung Quốc. Trong đó, Bộ đã có đánh giá chung với những đề xuất ban đầu.

Theo người đứng đầu Bộ Công Thương, đây không chỉ là cuộc chiến cạnh tranh thương mại đơn thuần. Mỹ không chỉ gây chiến tranh thương mại với Trung Quốc mà còn chủ động áp dụng nhiều chính sách về thuế và rào cản thương mại với cả các đồng minh của mình.

“Diễn biến của chính sách này rất khó lường. Từ cuộc chiến này đặt ra nhiều vấn đề trong công tác quản lý nhà nước về xuất nhập khẩu. Chúng ta cần định hướng rất rõ, nâng cao chiến lược xuất nhập khẩu theo hướng bền vững, thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu cả về chiều rộng và chiều sâu”, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nói.

Phân tích của Bộ Công Thương cũng chỉ ra rằng, với việc Mỹ áp hàng chục sắc thuế với hành hóa Trung Quốc, hoàn toàn khả năng dẫn đến nguy cơ hàng hóa Trung Quốc sẽ chảy vào các thị trường khác, trong đó có Việt Nam. “Chúng ta cần đặt ra vai trò của cơ quan quản lý Nhà nước trong vấn đề này”, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nói.

Cụ thể hóa một số phương án đối với xuất khẩu trước tình hình hiện nay, theo ông Chinh, phải thực hiện đồng bộ 3 giải pháp: tổ chức tốt nguồn hàng, mở rộng thị trường xuất khẩu và làm tốt khâu tổ chức xuất khẩu.

“Trong thời gian tới, lãnh đạo Bộ, các cục, vụ, sở, các tập đoàn, tổng công ty quán triệt sâu sắc việc thực hiện các chương trình hành động của Bộ Công Thương; đảm bảo năng lực cạnh tranh, tạo động lực cho sản xuất, xuất khẩu; tạo môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp…”, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nhấn mạnh.

Cũng trong sáng nay, Hội nghị đã thông tin về một số kết quả đạt được ngành công thương 6 tháng đầu năm. Theo đó, chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp tăng 10,5% so với cùng kỳ năm trước, cao hơn mức tăng 7% của cùng kỳ năm 2017; kim ngạch xuất khẩu đạt 113,93 tỷ USD, tăng 16% so với cùng kỳ năm 2017; kim ngạch hàng hoá nhập khẩu đạt 111,22 tỷ USD, tăng 10% so với cùng kỳ năm trước; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng đạt 2.120.895 tỷ đồng, tăng 10,7% so với cùng kỳ năm 2017...

Theo Thời báo ngân hàng