Quang cảnh Kỳ họp 42 của Ủy ban Kiểm tra Trung ương. (Ảnh: Phương Hoa/TTXVN)

Từng bước nhận dạng được “tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên,” bằng các cá nhân, tập thể sai phạm, suy thoái cụ thể.

Đây là một trong những kết quả nổi bật của công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật của Đảng năm 2019.

Kiến nghị thu hồi về cho Nhà nước hàng chục nghìn tỷ đồng

Năm 2019, công tác kiểm tra, giám sát của Đảng tiếp tục được đẩy mạnh, có nhiều chuyển biến mới và đạt nhiều kết quả quan trọng, chất lượng, hiệu lực, hiệu quả ngày càng được nâng lên, góp phần tích cực vào công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng; giữ vững kỷ cương, kỷ luật, đấu tranh phòng ngừa, ngăn chặn và đẩy lùi tham nhũng, tiêu cực, “tự diễn biến,” “tự chuyển hóa” trong nội bộ; thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, củng cố niềm tin nhân dân.

Cấp ủy các cấp đã bám sát nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn vị, chủ động xây dựng kế hoạch và tổ chức kiểm tra, tập trung vào những lĩnh vực, địa bàn dễ phát sinh vi phạm, những vấn đề cán bộ, đảng viên và nhân dân đang quan tâm. Trong năm 2019, cấp ủy các cấp đã kiểm tra 51.878 tổ chức đảng và 277.635 đảng viên, có 65.327 đảng viên là cấp ủy viên các cấp.

Ủy ban Kiểm tra Trung ương và Ủy ban Kiểm tra các cấp đã kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm 3.364 tổ chức đảng và 10.232 đảng viên (có 4.938 cấp ủy viên các cấp, chiếm 48,2%).

Các cuộc kiểm tra được thực hiện với tinh thần nghiêm túc, quyết liệt, khẩn trương; trong đó, có những vụ việc phức tạp, nghiêm trọng, kéo dài, liên quan đến nhiều cấp, nhiều ngành, gây bức xúc trong xã hội, đã được Ủy ban Kiểm tra Trung ương tập trung kiểm tra, kết luận rõ và xử lý kỷ luật kịp thời với tinh thần làm nghiêm từ trên xuống, không có vùng cấm, không có ngoại lệ.

Điển hình là vụ việc ở Tổng Công ty Thép Việt Nam, Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam, Khánh Hòa, Thành phố Hồ Chí Minh, Quân chủng Hải quân, Bộ Giao thông Vận tải... Qua kiểm tra, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã kiến nghị thu hồi về cho Nhà nước hàng chục nghìn tỷ đồng đồng thời, phát hiện những sơ hở, thiếu sót trong lãnh đạo, quản lý, bất cập trong các cơ chế, chính sách để kiến nghị với các cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện.

Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Kiểm tra Trung ương Bùi Thị Minh Hoài cho biết, điểm nổi bật trong năm 2019 là 100% Ủy ban Kiểm tra cấp tỉnh đã thực hiện nhiệm vụ kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm; trong đó, nhiều cuộc kiểm tra được thực hiện quyết liệt, khẩn trương, hoàn thành trong thời gian ngắn với chất lượng, hiệu quả cao.

Việc thực hiện các nhiệm vụ khác như kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra và thi hành kỷ luật trong Đảng, giám sát, giải quyết tố cáo, khiếu nại, kiểm tra tài chính Đảng được Ủy ban Kiểm tra các cấp triển khai thực hiện toàn diện, chất lượng được nâng cao. Qua kiểm tra, giám sát đã kịp thời nêu rõ những ưu điểm của tổ chức đảng và đảng viên để tiếp tục phát huy; chỉ ra những hạn chế, khuyết điểm, vi phạm, không để gây bức xúc trong dư luận và có tác dụng phòng ngừa cao.

Kịp thời công khai kết quả kiểm tra

Từ năm 2016-2019, cấp ủy và Ủy ban Kiểm tra các cấp đã triển khai thực hiện, hoàn thành khối lượng công việc rất lớn, tăng nhiều so với các năm trước đây. Chất lượng, hiệu quả kiểm tra, giám sát từng bước được nâng cao, trong đó có nhiều vụ việc khó, phức tạp, nghiêm trọng; tạo được hiệu ứng lan tỏa.

Cấp ủy các cấp đã kiểm tra 226.479 tổ chức đảng và 1.054.699 đảng viên, trong đó Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã thành lập 36 đoàn kiểm tra, kiểm tra 110 tổ chức đảng. Toàn Ngành đã kiểm tra dấu hiệu vi phạm 13.619 tổ chức, 16.214 cấp ủy viên các cấp và 24.727 đảng viên, gần bằng cả nhiệm kỳ của khóa XI (khóa XI, Ủy ban Kiểm tra đã kiểm tra 16.000 tổ chức đảng, 55.000 đảng viên và cấp ủy viên có dấu hiệu vi phạm).

Cấp ủy và Ủy ban Kiểm tra các cấp thi hành kỷ luật 1.111 tổ chức đảng, 18.265 cấp ủy viên các cấp và 54.573 đảng viên, trong đó, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư thi hành kỷ luật 8 tổ chức đảng, 45 đảng viên, Ủy ban Kiểm tra Trung ương thi hành kỷ luật 111 đảng viên, trong đó có 92 cán bộ thuộc diện Trung ương quản lý (2 ủy viên Bộ Chính trị, 21 ủy viên và nguyên ủy viên Trung ương Đảng, 38 sỹ quan trong lực lượng Công an, Quân đội (cấp tướng là 23 đồng chí...).

Nhìn vào số tổ chức đảng, đảng viên bị kỷ luật, Thường trực Ban Bí thư Trần Quốc Vượng yêu cầu: "Điều quan trọng là chúng ta từng bước làm rõ được, tại sao số lượng tổ chức đảng, đảng viên vi phạm kỷ luật Đảng, vi phạm kéo dài qua nhiều năm không được phát hiện? Phải chăng hằng năm, từng nhiệm kỳ chúng ta đánh giá chưa chính xác chất lượng đảng viên và tổ chức đảng? Phải chăng công tác kiểm tra, giám sát của các cấp chưa được coi trọng, chưa làm tốt, tiến hành không thường xuyên? Trong sinh hoạt cấp ủy, sinh hoạt chi bộ còn hình thức, thiếu dân chủ? Tính chiến đấu của người cộng sản, người đảng viên không được phát huy? Đây là những vấn đề cần hết sức quan tâm trong thời gian tới."

Nhìn lại năm 2019 và từ đầu nhiệm kỳ Đại hội XII của Đảng đến nay, cấp ủy, Ủy ban Kiểm tra các cấp đã thi hành kỷ luật đối với hơn 420 đảng viên bị kỷ luật do tham nhũng, cố ý làm trái. Kết quả này thể hiện quyết tâm của Đảng và Nhà nước trong phòng, chống tham nhũng.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước nhấn mạnh năm 2020, công tác phòng, chống tham nhũng tiếp tục đà của năm 2019, không dừng, không nghỉ, với quyết tâm cao hơn, chặt chẽ, hiệu quả hơn, với quan điểm lịch sử, biện chứng, khoa học, đòi hỏi chúng ta phải tỉnh táo, không vin vào hoàn cảnh, không phiến diện, mà phải đặt lợi ích quốc gia dân tộc lên trên hết…

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước nêu rõ công việc trọng tâm là tiếp tục tập trung đẩy mạnh việc xây dựng, hoàn thiện thể chế về quản lý kinh tế-xã hội và phòng, chống tham nhũng, từng bước hình thành cơ chế phòng ngừa để không thể tham nhũng theo Nghị quyết Đại hội XII của Đảng; chỉ đạo rà soát, tổng hợp những kiến nghị sửa đổi, bổ sung về cơ chế, chính sách, pháp luật của các Đoàn kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán; tiếp tục nghiên cứu, đề xuất các chủ trương, định hướng lớn về phòng chống tham nhũng trong các dự thảo Văn kiện Đại hội XIII của Đảng.

Một điểm nổi bật trong thời gian qua là đã kịp thời công khai kết quả kiểm tra, kết luận các phiên họp của Ủy ban kiểm tra, nhất là các phiên họp của Ủy ban Kiểm tra Trung ương. Qua đó, góp phần tuyên truyền công tác kiểm tra của Đảng, ngăn chặn, phòng ngừa sai phạm; khẳng định bản lĩnh của Ngành Kiểm tra, giúp cho cán bộ kiểm tra, cơ quan kiểm tra phải luôn tự đổi mới và hoàn thiện, bảo đảm cẩn trọng khi kết luận kiểm tra, giám sát. Đồng thời, để đảng viên, nhân dân giám sát hoạt động kiểm tra Đảng.

Phục vụ tốt việc chuẩn bị nhân sự Đại hội Đảng bộ các cấp và nhân sự Trung ương khóa XIII

Năm 2020 có ý nghĩa đặc biệt quan trọng của đất nước, cùng với việc tiếp tục quán triệt, thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, khóa XII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và các văn bản của Đảng về công tác kiểm tra, giám sát, Ngành Kiểm tra Đảng tập trung công tác kiểm tra chuẩn bị cho việc tổ chức Đại hội Đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội XIII của Đảng.

Quang cảnh Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác kiểm tra, giám sát của Đảng năm 2019. (Ảnh: Phương Hoa/TTXVN)

Thường trực Ban Bí thư Trần Quốc Vượng yêu cầu ngoài các nhiệm vụ theo chức năng, Ủy ban Kiểm tra các cấp tiến hành đánh giá, phân tích sâu công tác kiểm tra trong nhiệm kỳ qua, chỉ ra nguyên nhân của thành công và những hạn chế, tồn tại để phục cho xây dựng văn kiện đại hội.

Các văn bản quy định của Đảng về công tác kiểm tra ban hành trong nhiệm kỳ qua, Ủy ban Kiểm tra Trung ương phải chủ động, kịp thời nắm lại tình hình, phát hiện những vấn đề chưa phù hợp trong quá trình thực hiện, để ngay sau Đại hội XIII của Đảng trình cấp thẩm quyền xem xét sửa đổi, bổ sung cho phù hợp.

Ngành chú trọng giải quyết đơn thư, các vụ việc, bảo đảm đúng quy định, phục vụ tốt cho việc chuẩn bị nhân sự Đại hội Đảng bộ các cấp và nhân sự Trung ương khóa XIII, theo đúng tinh thần Chỉ thị 35 của Bộ Chính trị; kiên quyết đấu tranh với tình trạng lợi dụng dịp tổ chức đại hội để tố cáo sai sự thật, gây mất đoàn kết nội bộ, ảnh hưởng đến nhân sự đại hội.

Các cấp ủy, nhất là người đứng đầu tổ chức, thực hiện tốt công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng theo chức năng, nhiệm vụ; đồng thời, tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn cấp ủy, tổ chức đảng cấp dưới thực hiện công tác kiểm tra; coi trọng việc nắm tình hình hoạt động của các tổ chức đảng, đảng viên, nhất là người đứng đầu để sớm phát hiện, ngăn ngừa, khắc phục thiếu sót, khuyết điểm...

Bên cạnh việc phát huy hiệu quả công tác kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm, Ủy ban Kiểm tra các cấp tăng cường nâng cao chất lượng công tác kiểm tra chấp hành và công tác giám sát. Đây là việc làm thường xuyên, có tính phòng ngừa, nhắc nhở kịp thời. Nội dung giám sát tập trung vào việc thực hiện một số quy định của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị về trách nhiệm nêu gương, về giám sát quyền lực trong công tác cán bộ.

Để hoàn thành những nhiệm vụ được giao, Ngành Kiểm tra tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ kiểm tra đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới; nắm vững và thực hiện đúng các nguyên tắc, quy định của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; luôn phấn đấu, rèn luyện tác phong công tác, không kiêu ngạo, say sưa với thành tích, giữ gìn phẩm chất, đạo đức, tâm huyết, kiên quyết và trách nhiệm cao trong nghề nghiệp..