Nếu cuộc hội đàm được thực hiện thì đây là cuộc gặp trực tiếp đầu tiên giữa ông Suga và ông Moon.

Phía Nhật Bản vẫn giữ lập trường rằng nếu Hàn Quốc không đưa ra những chính sách cụ thể nhằm cải thiện quan hệ giữa hai bên thì nếu ông Moon Jae-in có đến Nhật Bản, cuộc gặp với Thủ tướng Suga Yoshihide cũng chỉ diễn ra trong thời gian ngắn theo hình thức hội đàm mang tính nghi lễ. Hội đàm có diễn ra hay không phụ thuộc vào lập trường của Hàn Quốc.

Tổng thống Hàn Quốc Moon (trái) và Thủ tướng Nhật Bản Suga. Ảnh: Reuters.

Theo một quan chức chính phủ Nhật Bản, trước khi có được cuộc hội đàm giữa hai bên cũng phải chờ xem Tổng thống Moon có tham dự Lễ khai mạc Olympic hay không.

Dự kiến trước Lễ khai mạc 1 ngày, Thủ tướng Suga Yoshihide sẽ hội đàm riêng rẽ với lãnh đạo các nước bao gồm Tổng thống Hàn Quốc nếu ông tham dự Lễ khai mạc. Hội đàm cấp cao Nhật-Hàn gần đây nhất diễn ra vào tháng 12/2019, khi đó Thủ tướng Nhật Bản là ông Shinzo Abe.

Bên lề Hội nghị thượng đỉnh của nhóm 7 nền công nghiệp hàng đầu thế giới diễn ra vào tháng 6 vừa qua tại Anh, Thủ tướng Suga đã không đồng ý hội đàm với Tổng thống Hàn Quốc là khách mời, mà chỉ chào hỏi xã giao.

Hiện tại, hai bên vẫn tồn tại nhiều vướng mắc như vấn đề bồi thường của các công ty Nhật Bản, tranh chấp lãnh thổ…Như vậy, lập trường của Nhật Bản đối với Hàn Quốc vẫn còn cứng rắn và không nhượng bộ.

Trong khi đó, Cố vấn phụ trách đối thoại với người dân Phủ Tổng thống Hàn Quốc Park Soo-hyun nhấn mạnh chính phủ Nhật Bản nên đưa ra đề xuất tổ chức Hội nghị thượng đỉnh Hàn-Nhật. Ông hy vọng hội đàm thượng đỉnh song phương sẽ được tổ chức, bởi hội đàm sẽ mang lại nhiều triển vọng, gỡ bỏ khúc mắc giữa hai nước, do đó đây không chỉ là niềm mong mỏi của Chính phủ mà là của toàn bộ người dân hai nước.

Tuy nhiên, ông nhấn mạnh có lẽ Tokyo hiểu rõ lập trường của Seoul, lại là nước chủ nhà nên mở lời đề xuất tổ chức Hội nghị thượng đỉnh thì hợp lý. Hàn Quốc luôn giữ thái độ cởi mở, đồng thời hy vọng Nhật Bản sẽ mở lòng tiếp nhận vấn đề này.

Về thông tin cho rằng chính phủ Nhật Bản không có bất kỳ thông điệp nào liên quan đến việc tổ chức Hội nghị thượng đỉnh Hàn-Nhật, ông Park cho rằng điều này không thể xác nhận chính xác nhưng nhìn vào tình hình hiện nay.

Có thể nói cuộc hội đàm Nhật-Hàn đến giờ phút hiện tại tuy khả năng được thực hiện rất mong manh, nhưng cũng có khả năng được quyết định ở phút chót. Nếu hội đàm được thực hiện, có thể những vấn đề khúc mắc sẽ có biện pháp giải quyết, phá vỡ tảng băng đã tồn tại từ lâu trong quan hệ hai nước.

Tác giả: Bùi Hùng