Tổng thống Hoa Kỳ Joseph Robinette Biden Jr. đón Thủ tướng Phạm Minh Chính. (Ảnh: Dương Giang/TTXVN)

Chuyến công tác “ba trong một” của Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dẫn đầu, vừa dự Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN-Hoa Kỳ, thăm, làm việc tại Hoa Kỳ và Liên hiệp quốc từ 11-17/5, mang nhiều ý nghĩa và đạt nhiều kết quả rất quan trọng cả về đa phương và song phương.

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Hà Kim Ngọc trả lời phỏng vấn báo chí về kết quả nổi bật của chuyến công tác của Phạm Minh Chính.

- Xin Thứ trưởng cho biết ý nghĩa chuyến chuyến công tác tại Hoa Kỳ của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa qua?

Thứ trưởng Hà Kim Ngọc: Với hơn 60 hoạt động bao gồm song phương kết hợp đa phương ở các tầng nấc khác nhau: tầm khu vực trong ASEAN và tầm toàn cầu với Liên hợp quốc, chuyến công tác là bước triển khai mạnh mẽ đường lối đối ngoại do Đại hội XIII của Đảng đề ra là độc lập, tự chủ vì hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, đa phương hóa, đa dạng hóa và hội nhập quốc tế toàn diện và sâu rộng, góp phần nâng tầm đối ngoại đa phương và làm sâu sắc quan hệ song phương với Hoa Kỳ - một trong những đối tác quan trọng hàng đầu của Việt Nam sau gần 3 thập kỷ thiết lập quan hệ ngoại giao.

- Xin Thứ trưởng cho biết kết quả nổi bật của Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN-Hoa Kỳ?

Thứ trưởng Hà Kim Ngọc: Tại Hội nghị Cấp cao đặc biệt kỷ niệm 45 năm quan hệ giữa ASEAN và Hoa Kỳ, Việt Nam đã tham gia chủ động, tích cực, có trách nhiệm trong suốt quá trình chuẩn bị, tổ chức, xây dựng văn kiện; ở tất cả các cấp từ quan chức cấp cao, bộ trưởng, lãnh đạo cấp cao.

Đặc biệt các phát biểu của Thủ tướng Phạm Minh Chính phản ánh quan tâm chung của các nước, nêu cao vai trò trung tâm của ASEAN, tinh thần chân thành, tin cậy, trách nhiệm; chia sẻ về tầm nhìn đối với các vấn đề thế giới, khu vực và định hướng phát triển phù hợp lợi ích của ASEAN, Hoa Kỳ và cộng đồng quốc tế. Do đó được các nước đánh giá rất cao, tạo đồng thuận trong ASEAN, phối hợp hài hòa với đối tác Hoa Kỳ để Hội nghị đạt những kết quả quan trọng, tạo dấu ấn đặc biệt 45 năm. Đó là thông qua Tuyên bố tầm nhìn chung ASEAN-Hoa Kỳ, đưa quan hệ hai bên sang giai đoạn mới là nâng lên tầm Đối tác chiến lược toàn diện; đề ra các trọng tâm định hướng hợp tác trong đó ưu tiên phục hồi sau đại dịch, ổn định chuỗi cung ứng, phát triển xanh và bền vững; thu hẹp khoảng cách phát triển, trong đó có tiểu vùng Mekong; ứng phó các thách thức an ninh truyền thống như đảm bảo an ninh, an toàn, tự do hàng hải, hàng không trên các vùng biển và đại dương trong đó có Biển Đông phù hợp với luật pháp quốc tế và Công ước Liên hợp quốc về Luật biển 1982… cũng như các thách thức an ninh phi truyền thống như chống biến đổi khí hậu, phòng chống dịch bệnh trong tương lai…

- Một trong những mục đích của chuyến công tác của Thủ tướng là thúc đẩy quan hệ Việt Nam-Liên hợp quốc. Chúng ta đã gặt hái được những gì sau chuyến công tác này thứ Thứ trưởng?

Thứ trưởng Hà Kim Ngọc: Thủ tướng Chính phủ đã có cuộc gặp với lãnh đạo các cơ quan quan trọng hàng đầu của Liên hợp quốc, gồm Phó Tổng Thư ký Liên hợp quốc, Chủ tịch Đại Hội đồng, Giám đốc điều hành Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF), Tổng Giám đốc Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP).

Điều này rất có ý nghĩa, đúng vào dịp kỷ niệm 45 năm quan hệ Việt Nam-Liên hợp quốc (1977-2022), thể hiện thông điệp xuyên suốt của Việt Nam coi Liên hợp quốc là đối tác tin cậy hàng đầu vì hòa bình, hợp tác phát triển trên thế giới và người bạn tin cậy thủy chung, gắn bó lâu dài của Việt Nam trên mọi chặng đường phát triển đất nước; khẳng định Việt Nam luôn là đối tác chân thành, tin cậy, trách nhiệm và sẽ nỗ lực đóng góp hết sức mình vào công việc chung của Liên hợp quốc và cộng đồng quốc tế.

Nhân dịp này, Thủ tướng Chính phủ đã trao đổi và nhận được sự đồng tình, đánh giá cao cũng như cam kết tiếp tục đồng hành của Liên hợp quốc đối với những chính sách đúng đắn của Việt Nam về đổi mới, hội nhập quốc tế, xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, phát triển kinh tế-xã hội đi đôi với bảo đảm an sinh xã hội, bảo vệ môi trường, lấy người dân là trung tâm, chủ thể và động lực của mọi tiến trình phát triển. Bên cạnh đó, ta đã tiếp tục tranh thủ nguồn lực hỗ trợ đa dạng, đặc biệt là tri thức, kinh nghiệm và năng lực kết nối toàn cầu của các cơ quan Liên hợp quốc đối với những ưu tiên cấp bách của Việt Nam trong giai đoạn phát triển hiện nay như ứng phó và phục hồi bền vững sau đại dịch, phát triển kinh tế xanh và chuyển đổi năng lượng sạch, tài chính khí hậu, chuyển đổi số, rà phá bom mìn và khắc phục hậu quả chiến tranh...

Thủ tướng Phạm Minh Chính gặp bà Amina J. Mohamed, Phó Tổng Thư ký Liên hợp quốc. (Ảnh: Dương Giang/TTXVN)

Các lãnh đạo Liên hợp quốc cũng tái khẳng định Việt Nam là đối tác quan trọng, là hình mẫu thành công về phát triển bền vững và năng lực đóng góp cho mọi công việc trụ cột của Liên hợp quốc, qua đó có thể thấy rõ ràng uy tín, vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế ngày càng cao.

- Bên cạnh các hoạt động đa phương, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có nhiều hoạt động song phương, xin Thứ trưởng cho biết kết quả của các hoạt động này?

Thứ trưởng Hà Kim Ngọc: Thủ tướng đã có các hoạt động song phương dày đặc, xuyên suốt từ khi đặt chân đến Thủ đô Washington, qua Boston, New York, đến trước khi rời San Francisco. Đây là những tiếp xúc, trao đổi trực tiếp ở cấp cao nhất và toàn diện nhất giữa hai nước sau gần 2 năm gián đoạn do dịch bệnh.

Thủ tướng đã gặp Tổng thống Biden, Phó Tổng thống Kamala Haris, Chủ tịch thường trực Thượng viện Hoa Kỳ Patrick Leahy, Chủ tịch Hạ viện Pelosi, các Bộ trưởng quan trọng nhất trong nội các, giới học giả, các doanh nghiệp tập đoàn hàng đầu và đông đảo đại diện bà con kiều bào từ Bờ Đông tới Bờ Tây. Lãnh đạo các bộ, ngành tháp tùng có hơn 40 cuộc gặp, làm việc, tọa đàm với các đối tác về các lĩnh vực kinh tế, thương mại, tài chính, ngân hàng, an ninh, quốc phòng, ứng phó biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường, chuyển đổi số, chuyển đổi năng lượng, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo…

Tất cả các giới đều coi trọng quan hệ với Việt Nam, khẳng định tôn trọng thể chế chính trị, ủng hộ Việt Nam mạnh, độc lập, thịnh vượng, mong muốn quan hệ song phương ngày càng phát triển sâu rộng, hiệu quả.

Hai bên đã trao đổi thực chất, đối thoại thẳng thắn về quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam-Hoa Kỳ và các định hướng phát triển trong thời gian tới, hợp tác chặt chẽ để triển khai các kết quả quan trọng của các chuyến thăm cấp cao trước đây, nhất là Tuyên bố chung về tầm nhìn quan hệ hai nước nhân chuyến thăm Hoa Kỳ năm 2015 của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng; khai thác tối đa tiềm năng, cơ hội hợp tác trên tất cả các lĩnh vực, đặc biệt là kinh tế-thương mại-đầu tư, tiếp tục phối hợp giải quyết hiệu quả các vướng mắc, bảo đảm cán cân thương mại song phương hài hòa, bền vững, ưu tiên các lĩnh vực mới mà Việt Nam có nhu cầu và Hoa Kỳ có thế mạnh và nguồn lực như công nghệ mới, kinh tế số, năng lượng sạch…

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại toạ đàm chính sách với các giáo sư Đại học Harvard. (Ảnh: Dương Giang/TTXVN)

Một điểm nhấn trong chuyến công tác, đó là Thủ tướng Phạm Minh Chính là lãnh đạo ASEAN duy nhất có phát biểu chính sách tại Trung tâm Chiến lược và Nghiên cứu quốc tế (CSIS) trong dịp này, và là lãnh đạo cấp cao đầu tiên của Việt Nam phát biểu tại Đại học Harvard. Chính giới sở tại, dư luận trong ngoài nước đánh giá cao, các giới đón nhận tích cực thông điệp về sự chân thành, lòng tin và trách nhiệm trong hợp tác quốc tế và giải quyết các vấn đề toàn cầu cũng như thúc đẩy quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ vì lợi ích thiết thực của nhân dân hai nước và vì hòa bình, hợp tác và phát triển ở khu vực và trên thế giới; cũng như về mục tiêu khát vọng phát triển của Việt Nam xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ gắn với chủ động tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả.

Dành thời gian thăm trụ sở và tiếp các tập đoàn, doanh nghiệp hàng đầu của Hoa Kỳ, dự tọa đàm đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp, thăm, rung chuông và tọa đàm với các tổ chức tài chính tại thị trường chứng khoán New York, Thủ tướng đã lắng nghe, chia sẻ quan tâm, mong muốn của doanh nghiệp và khẳng định Việt Nam nhất quán chủ trương tạo điều kiện thuận lợi, coi lợi ích của nhà đầu tư là lợi ích của chính mình, đồng thời ưu tiên hợp tác, đầu tư trong các lĩnh vực kinh tế xanh, sạch, công nghệ mới, chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo…, đề nghị các doanh nghiệp tham gia khắc phục hậu quả chiến tranh.

Các tập đoàn đều khẳng định Việt Nam chiếm vị trí cao trong chiến lược kinh doanh là thị trường tiềm năng mà họ đang hướng tới, cam kết sẽ mở rộng đầu tư và khả năng tham gia hỗ trợ nhân đạo. Nhân dịp này, Thủ tướng đã chứng kiến 25 thỏa thuận được ký kết và trao giữa doanh nghiệp hai nước.

Được gặp Thủ tướng và Đoàn Việt Nam, các bạn bè lâu năm của Việt Nam tại Hoa Kỳ, những người đã dành nhiều thập kỷ nhiệt thành ủng hộ Việt Nam cả trong bảo vệ và xây dựng, phát triển đất nước, rất xúc động và trân trọng sự chân thành, thủy chung, trước sau như một của dân tộc Việt Nam.

- Tại Hoa Kỳ có rất đông người Việt Nam định cư, sinh sống, làm việc, học tập; xin Thứ trưởng cho biết trong chuyến công tác Thủ tướng có hoạt động gì quan tâm đến kiều bào?

Thứ trưởng Hà Kim Ngọc: Ở cả bốn điểm đến, dù chương trình làm việc rất khẩn trương nhưng Thủ tướng đều dành nhiều thời gian gặp gỡ cộng đồng người Việt sở tại đến từ nhiều tầng lớp, hoạt động trong nhiều lĩnh vực khác nhau, lắng nghe tâm tư tình cảm, nguyện vọng của bà con. Thủ tướng Chính phủ thay mặt Lãnh đạo Đảng và Chính phủ gửi đến bà con người Việt tại Hoa Kỳ những thông điệp mạnh mẽ về chính sách đại đoàn kết dân tộc, tinh thần Kết luận 12 của Bộ Chính trị về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài trong tình hình mới.

Thủ tướng Phạm Minh Chính với các kiều bào và du học sinh tiêu biểu. (Ảnh: Dương Giang/TTXVN)

Với đặc thù là cộng đồng người Việt ở nước ngoài đông đảo nhất, đa dạng nhất, những thông điệp rõ ràng về hòa hợp dân tộc, khát vọng vươn lên xây dựng một đất nước Việt Nam hòa bình, độc lập, hạnh phúc, phồn vinh, đặc biệt là sự quan tâm của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và tình cảm chân thành, cởi mở của Thủ tướng dành cho kiều bào, bà con rất cảm động, được khích lệ và hưởng ứng mạnh mẽ. Tại các cuộc gặp, các doanh nhân, trí thức kiều bào đã tích cực “hiến kế” nhiều ý tưởng, đề xuất thiết thực về phát triển kinh tế-xã hội, khoa học-giáo dục, thu hút thêm nhân tài, nguồn lực từ cộng đồng người Việt ở nước ngoài cho quê hương đất nước.

Tóm lại, chuyến công tác lần này đến Hoa Kỳ của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã thành công tốt đẹp, hoàn thành các mục tiêu đề ra, góp phần thực hiện thắng lợi đường lối đối ngoại của Đảng và Nhà nước, đặc biệt là Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng “tiếp tục đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế."

- Xin cảm ơn Thứ trưởng!./.

Tác giả: Phạm Tiếp