Mới đây, Kiểm toán Nhà nước chỉ ra hoàng loạt những sai sót, yếu kém trong quản lý, sử dụng đất công. Theo đó diện tích, số lượng cơ sở đất mà các tập đoàn, tổng công ty và doanh nghiệp nhà nước được giao rất lớn, song chưa được bản thân doanh nghiệp và các cơ quan nhà nước có thẩm quyền quản lý chặt chẽ, khiến nhiều diện tích đất chưa được sử dụng.

Theo đó, Tổng công ty Khánh Việt (Khataco) 286 ha; Tổng công ty phân bón và hóa chất dầu khí (PVFCCo) 24,39 ha; Công ty cấp nước Sài Gòn (Sawaco) 18,92 ha; Tập đoàn Bưu chính viễn thông VN  (VNPT) 7,01 ha; Tổng công ty Bưu điện Việt Nam (VNPost) 1,92 ha. Tổng công ty Thép Việt Nam (VNS) 1,63 ha; Tổng công ty Cơ khí giao thông vận tải Sài Gòn (Samco) 0,21 ha.

Tổng công ty Dược Việt Nam (Vinapharm) có 2 lô đất tại KCN Hòa Minh, Liên Chiểu, Đà Nẵng và Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) có một số lô đất mua từ giai đoạn 2011-2012 đến nay cũng chưa được sử dụng, gây lãng phí.

Ngoài ra, nhiều cơ sở đất công với hàng nghìn hecta được các “ông lớn” sử dụng không hiệu quả. Trong đó, Công ty mẹ - Tổng công ty Thương mại Sài Gòn (Satra) có 2 khu đất đã được UBND TP.Hồ Chí Minh chấp thuận chủ trương đầu tư từ nhiều năm trước nhưng chậm triển khai thực hiện; Công ty đầu tư tài chính nhà nước TP.HCM (HFIC) gồm 37 địa chỉ nhà đất kinh doanh trống, chưa cho thuê.

Đặc biệt, Tổng công ty Đầu tư và Phát triển công nghiệp (Becamex) có 1.370,35 ha đất thương phẩm chưa cho thuê, Dự án Trung tâm thương mại The Green River hiện đang tạm dừng đầu tư do mật độ dân cư hiện nay thấp; Tổng công ty Viglacera có 353,7 ha đã giải phóng xong mặt bằng nhưng chưa cho thuê được.

Kiểm toán Nhà nước chỉ ra hàng trăm ha đất công sử dụng không đúng mục đích. Cụ thể, Tổng công ty Nông nghiệp Sài Gòn (Sagri) 140,08 ha; Sawaco 3,57 ha; HFIC 0,33 ha; Tổng Công ty  Văn Hóa Sài Gòn 0,01 ha; VNS 0,05 ha;...

Ảnh minh họa.

Ngoài ra, nhiều diện tích đất công bị lấn chiếm, tranh chấp như Sagri 23,51 ha; HFIC 0,55 ha; VNPT 0,12 ha; VNPost 0,14 ha; Tổng Công ty Văn hóa Sài Gòn 0,04 ha; Satra 0,12 ha; Sawaco 40,562 ha (19 khu đất).

Kiểm toán nhà nước cũng điểm mặt nhiều "ông lớn" được giao đất nhưng chưa được ký hợp đồng thuê đất hoặc có đầy đủ hồ sơ pháp lý; chưa thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính với ngân sách Nhà nước như: Tổng công ty Dầu Việt Nam (PVOil); loạt công ty con của VNPT gồm: VNPT TP HCM, VNPT Lâm Đồng, VNPT Gia Lai, VNPT Đắk Lắk; loạt công ty con của VNPost gồm: Bưu điện TP. Cần Thơ, Bưu điện tỉnh Lạng Sơn, Bưu điện TP. Hà Nội, Bưu điện TP HCM, Bưu điện tỉnh Kiên Giang.

Các công ty thành viên của VNS như: CTCP Kim Khí Hà Nội, CTCP Thép Vicasa; các công ty thuộc Tổng công ty Địa ốc Sài Gòn – TNHH MTV gồm: Công ty mẹ, CTCP Đầu tư Xây dựng và kinh doanh nhà Sài Gòn, CTCP Phát triển địa ốc Sài Gòn 5; Công ty mẹ - Becamex...

Kiểm toán nhà nước còn nhắc đến Dự án UDIC Westlake của Tổng công ty Đầu tư phát triển Hạ tầng đô thị UDIC tính tiền sử dụng đất phải nộp chưa đúng. Cụ thể, giá cho thuê đối với diện tích thương mại và tầng hầm để xe cố định trong 50 năm không phù hợp quy định tại Thông tư số 36/2014 của Bộ TN&MT.

Lê Phương Anh