Kiểm toán Nhà nước mới có báo cáo gửi Quốc hội nêu ý kiến về dự án đường vành đai 4 vùng Thủ đô Hà Nội. Trong nội dung gửi đi, Kiểm toán Nhà nước bày tỏ sự thống nhất với nội dung về sự cần thiết xây dựng Dự án. Tuy nhiên, đơn vị này chỉ ra một số điểm yêu cầu Chính phủ chỉ đạo UBND Tp.Hà Nội rà soát lại.

Đối với phạm vi đầu tư, Kiểm toán Nhà nước cho rằng, tờ trình của Chính phủ chưa làm rõ sự cần thiết phải đầu tư phần đường song hành hai bên đường vành đai và chưa đánh giá mức độ ảnh hưởng của hệ thống đường song hành trong phương án thu phí đường cao tốc.

Kiểm toán Nhà nước đề nghị Chính phủ chỉ đạo UBND Tp.Hà Nội làm rõ vấn đề này do việc kết nối liên vùng đã được đảm bảo bởi tuyến cao tốc và tuyến đường cao tốc chủ yếu đi trên cao nên không ảnh hưởng nhiều tới mạng lưới giao thông hiện trạng.

Hơn nữa, việc đầu tư 2 tuyến song hành sẽ ảnh hưởng tới phương án tài chính của dự án do sẽ có sự phân lưu phương tiện giao thông vì người dân sẽ ưu tiên lựa chọn 2 tuyến song hành do không phải trả phí.

Theo tờ trình của Chính phủ, dự án vành đai 4 vùng Thủ đô Hà Nội có tổng mức đầu tư dự kiến 85.813 tỷ đồng, thời gian thực hiện dự kiến trong giai đoạn 2021 - 2028 (Ảnh: Hữu Thắng).

Với phạm vi giải phóng mặt bằng chủ yếu là đất nông nghiệp đang sản xuất ổn định, do đó việc thu hồi đất cho dự án nhưng chưa sử dụng sẽ làm mất đi một nguồn lực sản xuất của người dân.

Ngoài ra, việc giải phóng mặt bằng một lần cần nguồn kinh phí rất lớn sẽ tạo áp lực lớn tài chính cho ngân sách địa phương.

Bởi theo số liệu dự báo nhu cầu vận tải thì tới năm 20140 dự án mời cần mở rộng 6 làn xe đoạn từ Đại lộ Thăng Long đến cao tốc Hà Nội – Hải Phòng. Như vậy, sớm nhất sau 15 năm mới triển khai giai đoạn hoàn thiện, thậm chí, với các đoạn còn lại thời gian triển khai sẽ còn muộn hơn.

Đối với tổng mức đầu tư dự án, Kiểm toán Nhà nước cho rằng, dự án thành phần 3 tổng chiều dài tuyến bao gồm cả đường, cầu cạn, nút giao, cầu, hầm, trạm thu phí lớn hơn tổng chiều dài tuyến đường (dài hơn khoảng 12,59 km cầu cạn) tương đương với giá trị 4.487 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, theo Kiểm toán Nhà nước, việc tính khối lượng cầu cạn sang cầu vượt dòng chảy làm tăng giá trị khoảng 549,21 tỷ đồng. Việc xác định khối lượng cầu vượt đúc hẫng nhịp trong báo cáo của Chính phủ cũng đang làm tăng giá trị 494,17 tỷ đồng.

Đối với chi phí giải phóng mặt bằng giá trị 19.590 tỷ đồng, theo hồ sơ trình đang tính toán toàn bộ số hộ bị mất đất ở đều nằm trong diện tái định cư nên làm tăng chi phí hỗ trợ thuê nhà, chi phí giải phóng mặt bằng, xây dựng khu tái định cư.

Thời gian thi công dự án thành phần 3 trong tờ trình số 208 ngày 23/5/2022 của Chính phủ về báo cáo tiền khả thi của Dự án là 2022 – 2027, tuy nhiên tổng mức đầu tư tính toán lãi vay từ 1/2024 đến 12/2026 là chưa phù hợp với tiến độ của dự án.

Từ đó, Kiểm toán Nhà nước đề nghị Chính phủ chỉ đạo UBND Tp.Hà Nội và cơ quan liên quan rà soát kỹ sơ bộ tổng mức đầu tư của dự án, tính khả thi của sơ bộ tổng mức đầu tư, đồng thời nghiên cứu, tham khảo số liệu tổng mức đầu tư của các dự án tương tự để xác định sơ bộ tổng mức đầu tư cho phù hợp.

Theo tờ trình của Chính phủ, dự án vành đai 4 vùng Thủ đô Hà Nội có tổng mức đầu tư dự kiến 85.813 tỷ đồng, thời gian thực hiện dự kiến trong giai đoạn 2021 - 2028.

Dự án có chiều dài 112,8 km, gồm 103,1km đường Vành đai 4 và 9,7km tuyến nối theo hướng cao tốc Nội Bài - Hạ Long. Dự án qua 3 tỉnh, thành phố gồm: Hà Nội (58,2km); Hưng Yên (19,3km); Bắc Ninh (25,6km và tuyến nối 9,7km).

Đây cũng là 1 trong 5 dự án hạ tầng giao thông được Quốc hội xem xét, quyết định Chủ trương đầu tư tại kỳ họp thứ 3, Quốc hội khoá XV lần này

5 Dự án hạ tầng giao thông gồm: Đường Vành đai 4 vùng Thủ đô Hà Nội; Đường Vành đai 3 TP.HCM; Đường bộ cao tốc Biên Hòa -Vũng Tàu; Đường bộ cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột; Đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng.

Tác giả: Nguyễn Thu Huyền