Tuy mức điều chỉnh chưa cao nhưng nhiều đánh giá cho rằng lãi suất cho vay sẽ tăng theo và thời kỳ tiền rẻ sẽ sớm chấm dứt.

Lãi suất tiết kiệm tiếp tục tăng

Trong quý I năm nay, lãi suất huy động được các ngân hàng điều chỉnh xuống mức thấp nhất lịch sử. Tuy nhiên, bước sang quý II, xu hướng này đã đảo chiều, nhiều ngân hàng điều chỉnh lãi suất huy động theo hướng tăng. Biên độ tăng lớn nhất thuộc về các ngân hàng thương mại. Các ngân hàng thương mại cổ phần Nhà nước mức tăng khiêm tốn hơn, tập trung ở một số kỳ hạn dài với số tiền gửi lớn.

Hiện nhiều ngân hàng niêm yết lãi suất tiền gửi trên 5%/năm áp dụng cho kỳ hạn 12-36 tháng. Lãi suất huy động cao nhất đang là 6,1%/năm được OceanBank áp dụng cho tiền gửi trực tuyến kỳ hạn 36 tháng, 6%/năm kỳ hạn 24 tháng.

Lãi suất huy động xu hướng tăng trở lại.

Tương tự, OCB cũng áp dụng cho tiền gửi trực tuyến kỳ hạn 36 tháng, với lãi suất cao nhất 6%/năm. Trong khi đó, lãi suất tiết kiệm trực tuyến kỳ hạn 12-18 tháng tại OceanBank đang cao nhất thị trường. Kỳ hạn 12 tháng là 5,4%/năm, kỳ hạn 18 tháng là 5,9%/năm.

HDBank cũng đang dẫn đầu ở kỳ hạn 18 tháng, với lãi suất lên đến 5,9%/năm. Còn tại VietBank, NCB cùng kỳ hạn đang được áp mức lãi suất tiền gửi tiết kiệm là 5,8%/năm, NCB lãi suất 5,7%/năm, Saigonbank, LPBank cùng mức 5,6%/năm.

Trong nhóm Ngân hàng Thương mại Nhà nước, VietinBank là ngân hàng duy nhất hiện duy trì mức lãi suất 5%/năm, áp dụng cho tiền gửi kỳ hạn 24-36 tháng. Vietcombank, Agribank và BIDV đều đang niêm yết lãi suất huy động dưới 5%/năm ở các kỳ hạn. Thậm chí lãi suất kỳ hạn 1-3 tháng tại Vietcombank và Agribank còn được niêm yết dưới 2%/năm.

Công ty chứng khoán MB (MBS) dự báo lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng của các ngân hàng thương mại lớn sẽ có thể nhích thêm 0,7-1%, quay về mức 5,3-5,6% trong nửa sau năm 2024. Tuy nhiên nhóm phân tích cho rằng lãi suất đầu ra sẽ vẫn duy trì ở mặt bằng hiện tại trong bối cảnh các cơ quan quản lý và ngân hàng thương mại hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn.

Thời kỳ tiền rẻ sắp kết thúc?

Công ty Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) cho rằng, lãi suất cho vay qua đêm trên thị trường liên ngân hàng bình quân khoảng 4,3%/năm, tăng 28 điểm cơ bản so với tháng trước. Lãi suất cho vay kỳ hạn 1 tuần và 2 tuần cũng tương ứng tăng 24-39 điểm cơ bản lên lần lượt là 4,52%/năm và 4,63%/năm. Trong khi đó, lãi suất các kỳ hạn dài hơn từ 1-3 tháng ghi nhận mức tăng cao hơn, lần lượt là 54 điểm cơ bản và 70 điểm cơ bản lên 4,68%/năm và 5,08%/năm, phản ánh một phần kỳ vọng thị trường về xu hướng lãi suất trong tương lai gần.

Theo VDSC, diễn biến tăng của lãi suất liên ngân hàng cũng tương đồng với quyết định nâng lãi suất trên thị trường mở của Ngân hàng Nhà nước. Cụ thể, lãi suất cho vay ở kênh cầm cố và lãi suất kênh tín phiếu đã được Ngân hàng Nhà nước điều chỉnh tăng 50 điểm cơ bản kể từ 24/04 đến nay lên lần lượt là 4,5%/năm và 4,25%/năm. Mức lãi suất cho vay trên thị trường mở như vậy đã ngang bằng với lãi suất cho vay tái cấp vốn Ngân hàng Nhà nước đang ấn định.

Theo quan sát của VDSC, xu hướng tăng lãi suất huy động có phần hạn chế, và chưa mở rộng sang các nhóm ngân hàng khác. Đồng thời, lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng của toàn hệ thống vẫn đang thấp hơn 20-46 điểm cơ bản so với đầu năm.

VDSC dự báo lãi suất huy động trên thị trường có thể tăng nhưng mức tăng sẽ hạn chế. Kịch bản thuận lợi nhất là trở lại mặt bằng vào cuối năm 2023, như vậy sẽ không quá ảnh hưởng đến triển vọng giảm lãi suất cho vay.

Việc một số ngân hàng tăng lãi suất gần đây được giới phân tích cho rằng, có thể đến từ một vài lý do. Cụ thể, trong bối cảnh thị trường vàng và tỷ giá nóng lên, lượng tiền gửi ngân hàng của người dân có thể chuyển hướng và sụt giảm khiến các ngân hàng phải tăng lãi suất để tăng hấp dẫn cho kênh đầu tư này.

Việc lãi suất huy động tăng khiến lãi suất cho vay tăng theo.Theo đó, thời kỳ tiền rẻ đã kết thúc.

Ông Nguyễn Trí Hiếu - chuyên gia kinh tế - nhận định lãi suất huy động tăng sẽ cần độ trễ để lãi suất cho vay tăng. Ông Hiếu dự báo rằng, mặt bằng lãi suất huy động có thể tăng trở lại vào nửa cuối năm nay, từ đó khiến lãi suất cho vay tăng lên.

Theo ông Hiếu, đây là tín hiệu pha trộn giữa tích cực và tiêu cực. Khi lãi suất tăng chứng tỏ hoạt động kinh tế mạnh mẽ hơn, bởi cá nhân và doanh nghiệp vay nhiều hơn. Điều này đẩy nhu cầu tín dụng tăng lên, khiến các ngân hàng có xu hướng tăng lãi suất để thu hút tiền gửi, nhằm đáp ứng nhu cầu vốn của khách hàng.

Vị chuyên gia cho biết thêm, mức tăng của lãi suất sẽ còn phụ thuộc vào các hoạt động kinh tế. Trường hợp các doanh nghiệp đi vay nhiều thì lãi suất sẽ tăng mạnh hơn còn trường hợp sức khỏe doanh nghiệp vẫn ở mức lưng chừng như năm 2023, có thể lãi suất sẽ chỉ tăng đôi chút.

Tác giả: Ngọc Mai