Mua thuốc giá rẻ và xuất hóa đơn khống
Trong đó, bị can Nguyễn Mạnh Quyền (cựu Chủ tịch kiêm, Tổng giám đốc Công ty LanQ bị đề nghị truy tố tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “Đưa hối lộ”. Liên quan, bị can Thân Đức Lại (cựu Giám đốc BHXH tỉnh Bắc Giang) bị đề nghị truy tố về tội “Nhận hối lộ”.
Kết quả điều tra cho thấy, Công ty cổ phần Y dược LanQ có trụ sở tại tỉnh Bắc Giang, ngành nghề kinh doanh chính là hoạt động bệnh viện, trạm y tế, khám chữa bệnh đa khoa, y học cổ truyền. Bệnh viện Y học cổ truyền LanQ thuộc sở hữu của Công ty Y dược LanQ.
Bị can Phạm Văn Cách - Chủ tịch Công ty Sơn Lâm
Cuối năm 2019, Bộ Y tế ban hành Thông tư 15/2019/TT-BYT cho phép các cơ sở y tế tư nhân được phép tự lựa chọn đơn vị cung cấp thuốc theo quy định của Luật Đấu thầu. Bị can Nguyễn Mạnh Quyền và bị can Phạm Văn Cách (Chủ tịch Công ty Sơn Lâm) bàn bạc, thống nhất khi Công ty LanQ tổ chức đấu thầu, Công ty Sơn Lâm phối hợp để là đơn vị duy nhất trúng thầu với giá cao. Sau đó, hợp thức giá thuốc đầu vào, quyết toán với Bảo hiểm xã hội (BHXH) Bắc Giang, chia nhau hưởng lợi.
Thực hiện thỏa thuận trên, Quyền và Cách chỉ đạo nhân viên phối hợp với nhau tạo lợi thế cho Công ty Sơn Nam, bố trí Công ty cổ phần Dược Nam Hà chi nhánh Nam Định làm “quân xanh” để qua mặt cơ quan chức năng nếu bị thanh tra, kiểm tra. Với sự sắp xếp và dàn dựng trên, Công ty Sơn Lâm đã trúng thầu, ký hợp đồng mua bán thuốc với Công ty LanQ, tổng trị giá hơn 64 tỷ đồng.
Quá trình thực hiện hợp đồng, Công ty Sơn Lâm cung cấp được một phần nhỏ giá trị hợp đồng. Sau đó, Quyền thống nhất với Cách liên hệ với Công ty cổ phần Đông dược Hà Nội CQB để mua thuốc với giá rẻ hơn nhưng không có hóa đơn chứng từ.
Công ty Sơn Lâm chịu trách nhiệm xuất hóa đơn bán hàng theo giá trúng thầu, lập phiếu xuất kho, cung cấp bao bì nhãn mác cho Công ty LanQ để hợp thức đầu vào. Ngoài phần thuế VAT phải nộp cho nhà nước, Công ty Sơn Lâm sẽ được hưởng 18% trên tổng giá trị hóa đơn xuất khống.
Cơ quan điều tra (CQĐT) xác định, từ ngày 26-3-2020 đến ngày 28-4-2021, Công ty Sơn Lâm xuất 100 hóa đơn cung cấp thuốc cho Công ty LanQ với tổng giá trị hơn 55 tỷ đồng.
Giám đốc bảo hiểm xã hội nhận tiền “bôi trơn”
Sau khi hợp thức đầu vào, thông qua hoạt động khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế, Công ty LanQ làm hồ sơ và được thanh toán số tiền hơn 40 tỷ đồng từ BHXH tỉnh Bắc Giang và của người dân cùng chi trả.
Cựu Giám đốc BHXH tỉnh Bắc Giang - Thân Đức Lại
Công ty LanQ đã thanh toán cho Công ty Sơn Lâm số tiền hơn 51 tỷ đồng. Nhận tiền, bị can Phạm Văn Cách chỉ đạo nhân viên giữ lại hơn 7 tỷ đồng, còn 44 tỷ đồng rút tiền mặt trả lại cho Công ty LanQ. Công ty LanQ chi trả mua thuốc từ Công ty CQB với số tiền 15 tỷ đồng.
CQĐT xác định, bị can Nguyễn Mạnh Quyền và đồng phạm đã chiếm đoạt được hơn 18 tỷ đồng.
Ngoài ra, Nguyễn Mạnh Quyền còn chi tiền hối lộ cho bị can Thân Đức Lại (cựu Giám đốc BHXH tỉnh Bắc Giang). Cụ thể, theo quy định “chậm nhất trước ngày mùng 5 của tháng đầu tiên mỗi quý, các cơ sở y tế chốt số liệu đề nghị thanh toán chi phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế gửi BHXH Bắc Giang.
Để được giải ngân sớm và vượt quy định tiền tạm ứng kinh phí khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế, từ quý 1/2017 đến quý 4/2021, bị can Quyền đã chỉ đạo kế toán trưởng đến gặp, đưa tiền cho Thân Đức Lại.
Việc đưa tiền diễn ra tại phòng làm việc của Lại vào đầu mỗi quý, thường vào ngày 5, 6 các tháng 1, 4, 7, 10 hàng năm – thời điểm gửi mẫu đề nghị thanh toán cho BHXH, số tiền từ 7-60 triệu đồng/1 quý. Tổng cộng, cựu Giám đốc BHXH tỉnh Bắc Giang nhận Thân Đức Lại nhận hối lộ 700 triệu đồng.
Sau mỗi lần nhận tiền, Lại chỉ đạo nhân viên tạo điều kiện, ưu ái cho Công ty LanQ trong quá trình làm thủ tục giải ngân. Nhờ đó, Công ty LanQ được giải ngân tiền tạm ứng sớm, nhiều quý giải được giải ngân khi chưa có biểu mẫu số 12/BHYT của phòng Giám định bảo hiểm y tế và được giải ngân tạm ứng 2 lần và vượt quá 80% so với quy định.
CQĐT cho rằng đây là vụ án tham nhũng trong lĩnh vực y tế, bảo hiểm xã hội xảy ra trên nhiều tỉnh, thành phố từ Bắc đến Nam, có tính chất đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp. Hoạt động tội phạm diễn ra từ năm 2015 đến nay mới bị phát hiên nên khó khăn trong việc điều tra xử lý.
“Các đối tượng đã lợi dụng sơ hở thiếu sót trong quy định về tổ chức đấu thầu và việc kiểm tra, giám sát của cơ quan chức năng trong quá trình thực hiện hợ đồng mua bán vị thuốc cổ truyền, dược liệu để thông đồng, cấu kết, dùng thủ đoạn gian dối, tinh vi chiếm đoạt tiền của bảo hiểm xã hội” - kết luận nêu rõ.
CQĐT Bộ Công an kiến nghị Bảo hiểm xã hội Việt Nam tăng cường giám sát việc đấu thầu và quá trình thực hiện hợp đồng cung cấp thuốc của các cơ sở khám chữa bệnh có ký hợp đồng khám chữa bệnh bảo hiểm y tế, đảm bảo việc tạm ứng tiền cho các cơ sở này đúng quy định.
