Nhiều giao dịch giữa CII và DNP Holding

Nhiều năm qua, CII sử dụng các giao dịch tài chính từ mua/bán công ty thành viên tạo doanh thu tài chính thông qua đánh giá lại khoản đầu tư, từ đó giúp bức tranh tài chính “đẹp hơn”, tránh báo cáo thua lỗ. Nếu năm 2022, là giao dịch bán giảm sở hữu tại Công ty cổ phần Đầu tư Năm Bảy Bảy (mã NBB), thì năm 2023, CII đã thoái vốn tại Công ty cổ phần Hạ tầng Nước Sài Gòn (Saigon Water, mã SII).

Tại Báo cáo tài chính quý II/2023, CII cho biết, đã hoàn thành việc chuyển nhượng cổ phần tại Saigon Water, giảm sở hữu từ 50,62% xuống 12,36%. Ngoài ra, Công ty cổ phần Xây dựng hạ tầng CII (CII E&C - công ty con của CII) đã ký hợp đồng chuyển nhượng toàn bộ vốn tại Công ty TNHH một thành viên NBB Quảng Ngãi cho Năm Bảy Bảy.

Ở chiều ngược lại, Công ty cổ phần Đầu tư Ngành nước DNP (DNP Water) mua 12,3 triệu cổ phiếu SII để nâng sở hữu từ 0% lên 19%, thực hiện từ ngày 21 đến 22/6. Thực tế, người liên quan của DNP Water đã tiếp quản Sài Gòn Water từ năm ngoái, việc chính thức sở hữu và nhận chuyển giao cổ đông trong nửa đầu năm 2023 chỉ là hợp thức hóa sở hữu nói trên.

Tính tới ngày 30/6/2023, DNP Holding sở hữu 51,15% vốn tại DNP Water, ghi nhận là đầu tư vào công ty con. Như vậy, bản chất, DNP Holding đã thực hiện mua Sài Gòn Water từ CII và đưa người vào điều hành từ cuối năm ngoái.

Ở chiều ngược lại, sau khi thoái vốn tại Sài Gòn Water, CII quay trở lại kế hoạch nâng sở hữu của Năm Bảy Bảy, đồng thời chi 335,05 tỷ đồng để mua 17,32 triệu cổ phiếu Công ty cổ phần Tasco (mã HUT), chiếm khoảng 4,97% vốn điều lệ và ghi nhận đầu tư góp vốn vào đơn vị khác.

Điểm đáng lưu ý, ông Vũ Đình Bộ đang là Chủ tịch HĐQT Tasco, đồng thời là Chủ tịch DNP Holding; ông Hồ Việt Hà, Tổng giám đốc Tasco từng là Chủ tịch HĐQT DNP Water và nhiều thành viên khác có liên quan DNP Holding cùng các đơn vị thành viên. Dù DNP Holding không trực tiếp sở hữu cổ phần tại Tasco, nhưng thực tế trên cho thấy có mối liên hệ mật thiết giữa DNP Holding và Tasco.

Có thể thấy giao dịch chéo giữa CII và nhóm liên quan tới DNP Holding thông qua giao dịch mua Sài Gòn Water và bán cổ phần tại Tasco. Trong đó, CII vừa là bên bán Sài Gòn Water, vừa là bên mua Tasco. DNP Holding thông qua DNP Water là bên mua Sài Gòn Water, đồng thời vốn tại Tasco lại được bán một phần cho CII.

Doanh thu tài chính nhiều lần cứu CII

Từ năm 2018 tới 6 tháng đầu năm 2023, hoạt động kinh doanh cốt lõi (lợi nhuận gộp - chi phí tài chính - chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp) của CII liên tục ghi nhận tình trạng âm khi chi phí tài chính chiếm phần lớn bào mòn lợi nhuận gộp. Song Công ty đã thoát lỗ nhờ doanh thu tài chính các năm tương ứng.

Cụ thể, năm 2022, CII thoát lỗ chủ yếu do bán vốn giảm sở hữu tại Năm Bảy Bảy từ 65,32% xuống còn 37,52% vốn điều lệ, lãi thoái vốn công ty con và chuyển nhượng các khoản đầu tư tài chính là 810,04 tỷ đồng. 6 tháng đầu năm 2023, doanh thu tài chính ghi nhận 679,23 tỷ đồng giúp CII thoát lỗ do hoạt động cốt lõi âm 543,43 tỷ đồng.

Thực tế, việc CII đầu tư các dự án hạ tầng, sử dụng đòn bẩy nợ vay lớn dẫn tới chi phí lãi vay bào mòn phần lớn lợi nhuận gộp tạo ra. Tính tới ngày 30/6/2023, tổng dư nợ vay 13.151,7 tỷ đồng và bằng 162,2% vốn chủ sở hữu.

Ngoài kinh doanh lao dốc, 6 tháng đầu năm 2023, CII trở lại ghi nhận dòng tiền âm 368,6 tỷ đồng so với cùng kỳ dương 405,1 tỷ đồng. Ngoài ra, dòng tiền đầu tư ghi nhận âm gần 7 tỷ đồng và dòng tiền tài chính ghi nhận dương 1.054,5 tỷ đồng, chủ yếu do tăng vay nợ và bán cổ phiếu quỹ để bù đắp dòng tiền kinh doanh thâm hụt.

Tác giả: Duy Bắc