Tính đến thời điểm này, Tết Dương lịch 2023 đã ngày càng cận kề, tưởng chừng như thị trường lịch Tết sẽ bước vào giai đoạn cao điểm bán buôn nhộn nhịp nhất, nhưng sức mua còn chậm và không khí ảm đạm vẫn diễn ra ở nhiều điểm bán lẻ.

Chương trình giảm giá 20% áp dụng cho sản phẩm lịch bloc cỡ lớn được áp dụng tại nhiều cửa hàng. (Ảnh: Thu Hương/TTXVN)

Để kích cầu tiêu dùng, nhiều đơn vị sản xuất đã thực hiện đa dạng hoạt động khuyến mãi, giảm giá cho hầu hết sản phẩm phục vụ mùa lịch Tết 2023.

Theo ghi nhận thực tế, các trung tâm thương mại, hệ thống siêu thị, chuỗi nhà sách lớn trên địa bàn Tp.HCM đều đã dành những vị trí trung tâm trưng bày, giới thiệu sản phẩm lịch Tết 2023. Ngoài ra, người tiêu dùng có thể dễ dàng tìm mua những sản phẩm lịch Tết 2023 tại một số tuyến đường, hay khu vực chuyên kinh doanh lịch như Chợ Lớn, Phùng Hưng, Trần Hưng Đạo (quận 5); đường Nguyễn Thị Minh Khai, Điện Biên Phủ, Võ Thị Sáu (quận 3)... với mẫu mã đa dạng và phong phú chủng loại.

Tuy nhiên, trao đổi với TTXVN, một số đơn vị sản xuất, kinh doanh sản phẩm lịch Tết 2023 cho biết, sức mua năm nay giảm mạnh so với năm ngoái bởi tình hình kinh tế khó khăn nên ngân sách của các công ty, tổ chức dành hoạt động in lịch làm quà tặng bị giới hạn.

Bên cạnh đó nhiều người có tâm lý chờ được các nhãn hàng biếu tặng. Đây cũng là nguyên nhân dẫn đến sức mua chậm dù chỉ còn chưa đầy 2 tuần nữa đã hết năm.

Cụ thể, theo anh Võ Hữu Tài, chủ cửa hàng lịch trên đường Trần Hưng Đạo (Quận 5), là cửa hàng chuyên bỏ sỉ lịch các loại nên hàng năm vào thời điểm này cửa hàng luôn tất bật với đơn hàng biếu tặng, tri ân của những khách hàng lớn. Thế nhưng năm nay, phân khúc khách hàng này giảm gần 50% so với cùng kỳ năm trước và khách hàng cũng có xu hướng lựa chọn nhóm sản phẩm có mức giá tầm trung hoặc thấp.

Chuyên bỏ sỉ lịch các loại, ông Nguyễn Duy Khang, chủ một cửa hàng lịch trên đường Trần Hưng Đạo (quận 5) cũng đánh giá lượng mua năm nay chỉ bằng 50% so với năm ngoái. Ông Khang cho biết nếu lúc này mọi năm cửa hàng của ông đã tất bật với các đơn hàng biếu tặng, tri ân khách hàng số lượng lớn thì năm nay phân khúc này giảm đáng kể.

Tương tự, ông Đàm Vĩnh Lực, chủ cửa hàng Linh Hùng trên đường Phùng Hưng (quận 5), kể từ khi khởi động bán đến nay, khách mua chỉ bằng một nửa so với mọi năm. Năm trước, khách đặt đơn nhộn nhịp từ đầu tháng 11 nhưng năm nay tới đầu tháng 12 vẫn èo uột, bán không được nhiều.

Chị V.T.H., đại diện Công ty TNHH in ấn lịch Nhân Văn trên đường Nguyễn Văn Săng, (quận Tân Phú) cũng cho biết, nhiều khách doanh nghiệp, xí nghiệp ở Bình Dương, Bến Tre,... năm nay đều đặt số lượng ít hẳn.

"Mọi năm các đơn vị này đều đặt sỉ đơn lớn để tặng công nhân nhưng năm nay vì cắt giảm nhân sự, công nhân nghỉ việc nhiều nên số đơn lịch cũng sụt giảm đáng kể, chừng 30 - 40% so với năm ngoái", chị H. nói.

Về giá cả, các sản phẩm lịch Tết 2023 tăng từ 5%-10% so với lịch Tết 2022. Trong đó, giá lịch bàn, lịch lò xo, lịch tờ... ở mức từ vài chục nghìn đồng/sản phẩm đến vài trăm nghìn đồng/sản phẩm, tùy kích cỡ và chủng loại; còn sản phẩm lịch bloc có giá phổ biến từ 200.000-750.000 đồng/sản phẩm.

Lý giải nguyên nhân giá lịch Tết 2023 tăng, một số đơn vị sản xuất, kinh doanh tại Tp.HCM cho rằng, do ngành hàng bị ảnh hưởng bởi giá nguyên liệu đầu vào sản xuất tăng theo giá cả một số mặt hàng đặc biệt như xăng, dầu, USD...

Tuy nhiên, với giá thành sản phẩm tung ra thị trường thì cho thấy các đơn vị sản xuất, kinh doanh đã cố gắng giữ mặt bằng giá lịch Tết 2023 để thu hút người mua. Đồng thời, chia sẻ với người tiêu dùng, nhà bán lẻ cũng sẽ phải nhận phần chiết khấu ít hơn trên giá thành sản phẩm.

Ngoài vấn đề về giá bán thì mẫu mã cũng là một trong những yếu tố quyết định đến thị trường lịch. Nắm bắt được nhu cầu tiêu dùng sau đại dịch, nhiều đơn vị xuất bản đã lên ý tưởng thiết kế từ tháng 8 nhằm tạo ra những sản phẩm lịch độc đáo, mới lạ để thu hút người tiêu dùng.

Đại diện lịch Xuân Phương Nam cho hay, với tiêu chí lịch là sản phẩm truyền tải thông điệp văn hoá đến với người tiêu dùng nên sản phẩm lịch Tết 2023 của đơn vị này hướng đến các bộ mẫu là tranh vẽ. Chủ đề của tranh vẽ tái hiện lại di tích, lễ hội, làng nghề, ẩm thực một cách mềm mại, ấn tượng, sang trọng và khác biệt. Cùng với đó, lịch Xuân Phương Nam cũng giới thiệu mẫu lịch siêu cực đại Việt Nam danh thắng như một cách tôn vinh cảnh sắc nổi tiếng của đất nước.

Trong khi đó, tham gia thị trường năm nay, đại diện Công ty An Hảo giới thiệu các mẫu khá đặc biệt như bộ lịch bloc Truyện Kiều gồm 365 bức tranh minh họa cho 3.254 câu thơ. Trong đó, phần hình ảnh minh họa trong sản phẩm này được thực hiện bởi họa sỹ Hữu Hiếu cùng các cộng sự, còn phần thơ và chú giải Truyện Kiều dựa vào bản in Từ điển Truyện Kiều của cụ Đào Duy Anh.

NXB Chính trị quốc gia Sự thật thì gây chú ý khi ra mắt bộ lịch Bảo vật quốc gia, tái hiện 238 bảo vật đã được công nhận và xếp hạng từ năm 2012 đến nay. Đây là bộ lịch được đánh giá là vật phẩm văn hóa có giá trị đặc biệt. Nó hàm chứa một nguồn tư liệu phong phú, đồ sộ về những sự kiện, nhân vật lịch sử, về các triều đại, các bước phát triển của nền kinh tế, đời sống văn hóa tinh thần, tôn giáo tín ngưỡng... của con người Việt Nam. Bên cạnh đó, 2 bộ lịch bloc cũng thu hút được sự chú ý là bộ Đất nước nhìn từ biển và Đại đoàn kết 54 dân tộc Việt Nam.

Riêng về mẫu lịch in hình linh vật năm Quý Mão, trên thị trường hiện nay có khoảng hơn 10 mẫu mã khác nhau. Hình ảnh những chú mèo được in trên lịch chủ yếu được lấy cảm hứng từ nước ngoài. Hầu hết đều là các nhân vật mèo nổi tiếng, trong truyện tranh như chú mèo đi hia, hoặc mèo thần tài đến từ Nhật Bản... Mẫu mã đa dạng được cách điệu nhiều chi tiết đẹp mắt nhưng có vẻ như hình ảnh mèo đang bị ngoại hóa. Những chú mèo mướp, mèo tam thể thuần Việt không thấy xuất hiện trên các bìa lịch.

Liên quan đến sản phẩm lịch Tết 2023, anh Bùi Thanh Tuấn (ngụ tại quận Tân Phú, Tp.HCM) cho biết, gia đình anh vẫn giữ thói quen tới Xuân về Tết đến là trong nhà luôn có một cuốn lịch bloc. Bởi lịch bloc không đơn thuần chỉ là một tập giấy ghi thông tin mà còn được in hình ảnh non nước quê hương Việt Nam, danh ngôn, thành ngữ... rất ý nghĩa và phù hợp làm vật trang trí trong nhà.

Lịch tết từ xưa đến nay luôn là nét đẹp trong văn hóa của người Việt. Ngày nay, nhiều người có thể dễ dàng xem ngày tháng qua điện thoại, máy tính... nhưng cuối năm, mua lịch tết treo tường vẫn là một nét văn hóa không thể bỏ quên. Không quá đặt nặng vấn đề về kinh tế, năm hết tết đến, có cuốn lịch mới trong nhà là như thấy mùa xuân đang về.

Tác giả: Minh Hoa