NHNN cho biết sẽ xóa bỏ độc quyền vàng miếng SJC. Ảnh: Duy Hiệu.

Đây là chia sẻ của ông Đào Xuân Tuấn, Cục trưởng Cục Quản lý ngoại hối (Ngân hàng Nhà nước) liên quan nội dung sửa đổi Nghị định 24/2012.

Cụ thể, ông Tuấn cho biết NHNN đã hoàn thiện dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 24/2012, với nhiều thay đổi lớn về chính sách quản lý thị trường vàng, theo chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm.

Xóa độc quyền vàng miếng SJC

Đối với quản lý thị trường vàng miếng, dự thảo đã xây dựng các quy định theo hướng xóa bỏ độc quyền Nhà nước trong sản xuất vàng miếng, xuất khẩu vàng nguyên liệu và nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng.

Quy định này được thể hiện thông qua cơ chế NHNN cấp giấy phép cho một số doanh nghiệp, ngân hàng đáp ứng điều kiện được sản xuất vàng miếng. Đồng thời, các doanh nghiệp, ngân hàng này cũng được nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng và phục vụ nhu cầu vàng nguyên liệu cho sản xuất vàng trang sức mỹ nghệ.

Theo ông Tuấn, căn cứ diễn biến kinh tế vĩ mô, tiền tệ và diễn biến thị trường vàng trong từng thời kỳ, NHNN sẽ cấp hạn mức cho nhóm doanh nghiệp, ngân hàng đủ điều kiện nhập khẩu vàng nguyên liệu.

"Trên thị trường sẽ có thêm thương hiệu vàng của các doanh nghiệp, ngân hàng được NHNN cấp phép sản xuất vàng miếng. Như vậy, người dân có nhiều lựa chọn hơn, thị trường có sự cạnh tranh hơn, hạn chế chênh lệch lớn về giá giữa các sản phẩm, thương hiệu vàng", ông Tuấn nói và cho biết cách thức này đảm bảo bỏ độc quyền Nhà nước nhưng vẫn có sự kiểm soát chặt chẽ đối với thị trường vàng miếng cũng như nhập khẩu vàng nguyên liệu.

Cơ chế giám sát, kiểm soát của Nhà nước còn được thực hiện qua việc quy định yêu cầu doanh nghiệp công bố tiêu chuẩn áp dụng, khối lượng, hàm lượng vàng của sản phẩm.

Gắn trách nhiệm của doanh nghiệp với việc tuân thủ quy định pháp luật về tiêu chuẩn khối lượng, hàm lượng vàng của sản phẩm đúng với tiêu chuẩn khối lượng, hàm lượng đã công bố.

Doanh nghiệp phải xây dựng quy định nội bộ về mua, bán vàng miếng với khách hàng, xây dựng hệ thống thông tin đảm bảo lưu trữ đầy đủ, chính xác dữ liệu giao dịch mua bán vàng miếng, kết nối cung cấp thông tin cho các cơ quan có thẩm quyền theo quy định của pháp luật…

Ngoài ra, dự thảo Nghị định cũng sửa đổi quy định về việc thanh toán qua tài khoản, sử dụng hóa đơn điện tử… đối với các giao dịch mua bán vàng, qua đó đảm bảo các giao dịch vàng miếng trên thị trường được minh bạch hơn.

Điều kiện để doanh nghiệp được nhập vàng nguyên liệu

Liên quan quy định nhập vàng nguyên liệu, Cục trưởng Cục Quản lý ngoại hối cho biết thời gian qua, NHNN chỉ cấp phép đối với các doanh nghiệp nhập khẩu vàng nguyên liệu để phục vụ chế tác vàng trang sức mỹ nghệ xuất khẩu vì có nguồn thu ngoại tệ. Các doanh nghiệp sản xuất vàng trang sức mỹ nghệ còn lại tự cân đối từ nguồn vàng trong nước.

Tuy nhiên, trong quá trình đánh giá tổng kết Nghị định 24/2012, nhiều doanh nghiệp kiến nghị NHNN cấp phép cho nhập khẩu vàng nguyên liệu để phát triển ngành sản xuất trang sức mỹ nghệ.

Nhà quản lý cho rằng hiện số lượng doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh vàng trang sức mỹ nghệ rất lớn, khoảng hơn 6.000 doanh nghiệp, nhưng quy mô vốn của các doanh nghiệp thường rất nhỏ.

NHNN sẽ cấp phép cho các doanh nghiệp, ngân hàng đủ điều kiện nhập khẩu vàng nguyên liệu. Ảnh: Duy Hiệu.

Để đảm bảo các doanh nghiệp, ngân hàng có đủ năng lực tài chính nhập khẩu vàng nguyên liệu, dự thảo Nghị định mới đã bổ sung quy định NHNN thực hiện cấp phép cho các doanh nghiệp, tổ chức tín dụng nhập khẩu vàng nguyên liệu (là các doanh nghiệp đủ điều kiện sản xuất vàng miếng) để bán cho các doanh nghiệp sản xuất vàng trang sức mỹ nghệ trong nước.

"Quy định này cho phép tăng cung vàng nguyên liệu nhưng vẫn đảm bảo có sự kiểm soát của Nhà nước đối với thị trường vàng trang sức mỹ nghệ", ông Tuấn nhấn mạnh.

Dự thảo cũng quy định rõ các doanh nghiệp được cấp phép nhập khẩu vàng phải xây dựng quy định nội bộ về việc nhập khẩu, bán vàng nguyên liệu đảm bảo công khai, minh bạch; xây dựng hệ thống thông tin lưu trữ đầy đủ, chính xác dữ liệu giao dịch mua bán vàng nguyên liệu, kết nối cung cấp thông tin cho cơ quan có thẩm quyền theo quy định của pháp luật.

Theo ông Tuấn, dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 24/2012 cũng sẽ sửa đổi, bổ sung trách nhiệm của các cơ quan Nhà nước, các bộ ngành và địa phương trong quản lý thị trường vàng.

NHNN sẽ phối hợp cùng các bộ, ngành liên quan thiết lập hệ thống thông tin, xây dựng, lưu trữ dữ liệu về thị trường vàng, kết nối cung cấp thông tin cho cơ quan liên quan nhằm tăng tính minh bạch, hỗ trợ hiệu quả công tác quản lý. 

Tác giả: Diệu Thanh