Sử dụng 110.000 tỷ đồng nguồn tích lũy cải cách tiền lương

Sáng 22/10, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc thừa ủy quyền của Thủ tướng, trình Quốc hội báo cáo đánh giá thực hiện ngân sách nhà nước năm 2024, dự toán và phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2025, kế hoạch tài chính - ngân sách nhà nước 3 năm 2025 - 2027.

Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cho biết, dự toán thu ngân sách nhà nước năm 2024 là 1,7 triệu tỷ đồng, thực hiện 9 tháng đạt 85,1% dự toán, tăng 17,9% so cùng kỳ năm 2023. Đánh giá cả năm ước đạt trên 1,8 triệu tỷ đồng, vượt 172 nghìn tỷ đồng so dự toán.

Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc. Ảnh: Như Ý.

Chính phủ cho biết, dự toán chi khoảng 2,1 triệu tỷ đồng, ước cả năm đạt 2,28 triệu tỷ đồng, tăng 7,7% so dự toán, chủ yếu từ nguồn ước vượt dự toán thu.

Dự toán bội chi năm 2024 là 399.000 tỷ đồng, bằng 3,6% GDP. Ước bội chi cả năm khoảng 389.000 tỷ đồng, bằng 3,4% GDP, giảm 10.000 tỷ đồng so dự toán, do giảm chi nguồn vốn vay của ngân sách địa phương.

Chính phủ cho biết, năm 2025, để đảm bảo chi trả tiền lương khu vực công theo lương cơ sở 2,34 triệu đồng/tháng, ngoài số cân đối bố trí từ nguồn thu ngân sách nhà nước, dự kiến sử dụng khoảng 110.000 tỷ đồng nguồn tích lũy cải cách tiền lương.

Theo số liệu Bộ Nội vụ báo cáo, nhu cầu kinh phí để điều chỉnh lương cơ sở từ mức 1,8 triệu đồng/tháng lên 2,34 triệu đồng/tháng, hình thành quỹ thưởng, tính đủ 12 tháng trong năm 2025 tăng thêm 139.000 tỷ đồng. Theo đó, dự toán chi ngân sách nhà nước năm 2025 là 2,5 triệu tỷ đồng.

Trên cơ sở các nguyên tắc trên, Chính phủ dự toán chi đầu tư phát triển 790,7 nghìn tỷ đồng, chiếm 31% tổng chi ngân sách. Nếu loại trừ tăng chi tiền lương thì đạt trên 33%, con số này được Chính phủ đánh giá là “mức rất tích cực”.

Mức dự toán chi thường xuyên ngân sách địa phương được Chính phủ đưa ra là 726 nghìn tỷ đồng. Sau khi đảm bảo chi trả tiền lương và các chính sách xã hội đã ban hành, thì tăng khoảng 53 nghìn tỷ đồng so với dự toán năm 2024, chỉ đảm bảo một phần nhu cầu đề xuất tăng chi của các bộ, cơ quan.

Cũng trong năm 2025, ngoài số tiết kiệm 10% chi thường xuyên để tạo nguồn cải cách tiền lương theo quy định, trong tổ chức thực hiện, Chính phủ đề nghị các bộ, cơ quan trung ương và địa phương phấn đấu tiết kiệm thêm 10% chi thường xuyên tăng thêm dự toán năm 2025 so với năm 2024 để giảm bội chi, tăng chi các nhiệm vụ cấp thiết, phát sinh hoặc bổ sung chi đầu tư công.

Đánh giá kế hoạch tài chính 5 năm 2021–2025, Chính phủ cho biết, mức bội chi ngân sách nhà nước bình quân trong giai đoạn này khoảng 3,4% GDP (kế hoạch là không quá 3,7%GDP). Nợ công, nợ Chính phủ đến hết năm 2025 được kiểm soát trong phạm vi Quốc hội cho phép như đã báo cáo.

Đề nghị chưa tăng tiền lương khu vực công, lương hưu

Chính phủ trình Quốc hội, trong năm 2025, chưa xem xét tăng tiền lương khu vực công, lương hưu, trợ cấp ưu đãi người có công. Trong điều hành, Chính phủ sẽ tiếp tục rà soát, báo cáo cấp có thẩm quyền xử lý bất hợp lý của một số đối tượng, ngành nghề như y tế, giáo dục.

Cùng với đó, Chính phủ cũng đề nghị mở rộng phạm vi sử dụng nguồn tích lũy dành cho cải cách tiền lương của ngân sách trung ương và địa phương để điều chỉnh một số chính sách về lương hưu, trợ cấp, an sinh xã hội và tinh giản biên chế.

Chính phủ đề nghị cho phép các địa phương có nguồn cải cách tiền lương dư lớn được sử dụng để đầu tư cho các dự án kết nối vùng, kết nối quốc gia, các công trình trọng điểm quốc gia tại địa phương trong trường hợp địa phương cam kết bảo đảm nguồn cải cách tiền lương và các chính sách an sinh xã hội do trung ương ban hành cho cả lộ trình đến năm 2030, không đề nghị ngân sách trung ương hỗ trợ.

Cũng trong tờ trình, Chính phủ cũng đề nghị sử dụng một phần nguồn tích lũy cải cách tiền lương của ngân sách trung ương và địa phương còn dư và tổng hợp vào dự toán ngân sách nhà nước năm 2025 để bố trí đủ chi tiền lương theo mức lương cơ sở 2,34 triệu đồng/tháng cho các bộ, cơ quan trung ương, địa phương.

Cùng đó, Chính phủ cũng đề nghị Quốc hội cho phép sử dụng khoản tiết kiệm 5% chi thường xuyên năm 2024 để hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo như đã báo cáo.

Tác giả: Luân Dũng