Dự án nhà máy xử lý rác thải do UBND huyện Như Xuân (Thanh Hóa) làm chủ đầu tư. Dự án được khởi công tháng 5/2018, đưa vào vận hành tháng 4/2019. Công trình sau đó được huyện Như Xuân bàn giao cho UBND xã Xuân Bình vận hành, khai thác.

Nhà máy có công suất xử lý 7-9 tấn rác/ngày, khi đi vào hoạt động, công trình nhằm mục đích thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt cho người dân xã Xuân Bình, Bãi Trành và các vùng phụ cận của huyện Như Xuân.

Tuy nhiên, khi đi vào hoạt động, nhà máy chỉ xử lý được vài xe rác rồi bỏ không suốt 3 năm qua gây lãng phí. Ghi nhận thực tế tại đây, nhà máy nằm ở một khu đất xa dân cư, gồm có những hạng mục: nhà quản lý, nhà đặt lò đốt rác, nhà bảo vệ, nhà để xe, nhà vệ sinh, bể xử lý rác thải, bể nước, hố chôn lấp rác thải tạm thời, san nền, cổng tường rào, sân bê-tông, rãnh thoát nước, bồn hoa… Do để lâu không vận hành, nhiều thiết bị hoen rỉ, mọc rong rêu và hư hỏng xuống cấp.

Theo phản ánh của người dân, lúc đầu lò đốt rác được đưa vào vận hành nhưng không thể chạy được vì điện quá yếu."Giờ đây, thi thoảng họ đưa rác về đây và xử lý bằng cách đổ xăng đốt lộ thiên, gây khói bụi, ô nhiễm môi trường", một người dân cho biết.

Bà Lê Thị Hằng (xã Xuân Bình) được UBND xã Xuân Bình giao việc trông coi khu xử lý rác và được thỏa thuận trả lương 2,5 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, 3 năm qua, gia đình bà không nhận được tiền lương như thỏa thuận.

 Bà cho biết, vừa qua, xã Xuân Bình đã mang tới cho gia đình bà 10 triệu đồng trả tiền công. Tuy nhiên số tiền còn lại xã mong gia đình ủng hộ xã.

Ông Trịnh Xuân Sơn, Chủ tịch UBND xã Xuân Bình, xác nhận, nhà máy xử lý rác thải trên địa bàn không hiệu quả và hiện nhiều hạng mục đã xuống cấp, hư hỏng do không thường xuyên được bảo dưỡng.

"Mục tiêu của nhà máy là thu gom rác của 2 xã và vùng phụ cận, tuy nhiên nhu cầu của dân lại không nhiều. Đến thời điểm này, chỉ có khoảng 500 hộ đăng ký thu gom rác, quá ít so với công suất của nhà máy", ông Sơn nói. Cũng theo ông Sơn, xã đã có văn bản báo cáo huyện về việc này để đưa ra hướng xử lý, tuy nhiên cũng rất nan giải.

"Hiện nay kinh phí để doanh nghiệp vận hành còn gặp khó khăn. Huyện đã chỉ đạo Phòng Tài nguyên - Môi trường và Tài chính phối hợp với các xã thống nhất số hộ thu phí để tạo nguồn kinh phí cho nhà máy hoạt động trở lại", ông Nguyễn Hữu Tuất, Phó Chủ tịch UBND huyện Như Xuân, nêu hướng xử lý.

Lương Diễn