Sau khi thay đổi chủ tịch hội đồng quản trị và tổng giám đốc, nghị quyết Đại hội đồng cổ đông bất thường diễn ra đầu tháng 12 năm ngoái của CTG đã khiến không ít cổ đông và nhà đầu tư bất ngờ với lợi nhuận quí 4 suy giảm và tăng trưởng tín dụng thấp hơn hẳn so với hạn mức được giao. Trong hội nghị tổng kết năm 2018 mới đây, lãnh đạo VietinBank giải thích lợi nhuận và tăng trưởng tín dụng không cao cho năm trước và có thể cả năm nay do ngân hàng không tăng được vốn điều lệ trong khi đòi hỏi phải áp dụng các tiêu chuẩn Basel II đang cận kề.

Tuy nhiên, việc tăng trưởng của một ngân hàng có thể còn phụ thuộc vào vài yếu tố khác nữa.

Đối với một ngân hàng nói chung, lãi dự thu càng lớn thì chất lượng tài sản càng có nhiều vấn đề phải xử lý. Các khoản lãi này trên thực tế ngân hàng chưa thu được, nhưng lại hạch toán vào lợi nhuận. Để đảm bảo sự minh bạch trong cung cấp cho cổ đông và thị trường một bản cân đối tài chính rõ ràng, trung thực, ngân hàng phải thoái lãi dự thu ra và trích lập dự phòng rủi ro. Do VietinBank chưa công bố báo cáo tài chính năm 2018 đã kiểm toán, nên nhà đầu tư phải chờ để có thể biết chính xác lãi dự thu, trích lập dự phòng rủi ro cũng như tỷ lệ nợ xấu và con số nợ xấu tuyệt đối của ngân hàng.     

Ngoài CTG, nhóm cổ phiếu ngân hàng cũng đã điều chỉnh theo xu hướng thị trường chung và một số cổ phiếu điều chỉnh mạnh hơn VN-Index như SHB, LPB, MBB, TCB, STB, VPB... Một số ngân hàng cổ phần đã không đạt chỉ tiêu lợi nhuận đề ra cho năm ngoái và thị giá cổ phiếu đã chiết khấu sự không đạt này. Bên cạnh đó, giá cổ phiếu ngân hàng cũng phản ánh trong nó dự báo của chính các tổ chức tín dụng về một năm kinh doanh không còn nhiều thuận lợi như trước cho năm 2019 khi lãi suất và tỷ giá biến động theo tác động bên ngoài.

Trong tuần này, bất chấp việc Ngân hàng Nhà nước mua vào ngoại tệ, đưa tiền đồng ra, lãi suất huy động tiền đồng của các ngân hàng càng cận Tết càng tăng. Thị trường đã nhìn thấy con số 9%/năm áp dụng cho các khoản tiền gửi dài hạn trên 12 tháng. Song đấy chỉ là bề nổi. Lãi suất huy động thực cho kỳ hạn dài của một số ngân hàng còn cao hơn mức niêm yết trên. Lãi suất trái phiếu doanh nghiệp cũng diễn biến theo hướng đi lên tương tự.

Ngoài nhóm chủ lực ngân hàng, nhóm cổ phiếu bất động sản bắt đầu ngấm sự chiết khấu của thị giá ở mức độ cao hơn. Giới thạo tin hành lang cho rằng sự biến động của cổ phiếu Novaland (NVL-Hose) sẽ không chỉ dừng lại như hiện tại. Tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài tại NVL hiện chỉ ở mức 7%, giảm từ mức cao nhất khoảng 13% trong năm 2017. Kể từ khi NVL niêm yết, nước ngoài đã bán ròng cổ phiếu này một cách kiên nhẫn ở mức giá tốt thông qua cả giao dịch thỏa thuận lẫn khớp lệnh. NVL cũng được một số công ty chứng khoán cho giao dịch ký quỹ với tỷ lệ 40-50%.

Lãi suất là yếu tố quyết định đến diễn biến giá cổ phiếu bất động sản. Đây là barrier cản đường dòng tiền đầu cơ hướng vào nhóm này. Giờ đây tiền đầu cơ và đầu tư đã nhanh nhạy hơn khi chọn những bến đậu mới như nhóm cổ phiếu xuất khẩu thủy hải sản, dệt may, và một số ngành nghề được hưởng lợi từ cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung hay việc có hiệu lực của một số hiệp định tự do thương mại mà Việt Nam tham gia. Các cổ phiếu hàng hóa như dầu khí, cao su thiên nhiên, đường... được chú ý hơn nhiều so với vài tháng trước do mức độ biến động của giá dầu thô quốc tế.

Tuy vậy, cơ hội tìm kiếm lợi nhuận trong chứng khoán dường như đang hẹp hơn bởi thanh khoản càng lúc càng yếu khi Tết Nguyên đán đang đến gần. Tiền margin đã được rút bớt trước kỳ nghỉ dài và sự ngập ngừng của chỉ số quanh ngưỡng 900 điểm khiến không ít nhà đầu tư e ngại. Đã có những dự báo lạc quan về khả năng VN-Index có thể tiến về ngưỡng 1.000 điểm trong quí 1, nhưng sự đón nhận của nhà đầu tư về triển vọng lạc quan trên không thật sự hào hứng.

Mùa công bố kết quả kinh doanh năm có lẽ chỉ khởi động vào tháng 3-2019. Những doanh nghiệp lớn như VCB, VNM đã công bố rồi. Những doanh nghiệp khác như VPB, ACB, STB, HPG, TCB, PLX, GAS... đã có số liệu ước đoán. Thị trường đã không ghi nhận sự chuyển động rõ nét nào trước những số liệu lợi nhuận ước đoán này. Có thể do thông tin tài chính quốc tế đang lấn lướt thông tin doanh nghiệp trong nước.

Theo Thời báo kinh tế Sài Gòn