Ngày 3/10/2022, Hạ viện Nga đã nhất trí thông qua dự luật hiến pháp về sáp nhập các nước cộng hòa tự phong Donetsk và Lugansk cũng như các tỉnh Kherson và Zaporozhye vào Liên bang Nga.

Quốc hội Nga. Ảnh: TASS.

Theo các luật này, cư dân của các vùng nêu trên (về lý thuyết thuộc Ukraine nhưng do Nga kiểm soát trên thực tế và được Nga coi là các thực thể mới của họ) được công nhận là công dân Nga bắt đầu từ ngày 30/9 - ngày các vùng này xin gia nhập Nga nhưng họ vẫn có một tháng sau đó để bác bỏ quốc tịch Nga.

Các văn bản nêu cụ thể rằng cư dân các “tỉnh mới” này có thể xin quốc tịch Nga bằng cách nộp đơn và tuyên thệ trở thành công dân Nga.

Biên giới lãnh thổ

Theo các văn kiện trên, “Cộng hòa nhân dân Donetsk” và “Cộng hòa nhân dân Lugansk” sẽ được giữ lại vị thế nước cộng hòa sau khi gia nhập Nga, còn tiếng Nga sẽ trở thành ngôn ngữ chính thức của họ. Các văn kiện quy định, các tỉnh Kherson và Zaporozhye cũng sẽ được sáp nhập vào Nga với tư cách thực thể Liên bang và tiếp tục được gọi là “tỉnh”.

Theo các dự luật được Hạ viện Nga phê chuẩn, các “nước cộng hòa” và tỉnh nói trên có biên giới tương tự như biên giới “tồn tại vào ngày các thực thể này được tạo ra và gia nhập Nga”.

Hãng thông tấn TASS đưa tin, các hiệp định quốc tế quy định cụ thể rằng biên giới các “nước cộng hòa” và tỉnh nói trên với các nước khác sẽ được coi là biên giới quốc gia của Nga. Đồng thời, theo luật hiến pháp của Nga, Donetsk và Lugansk gia nhập Nga với các đường biên giới năm 2014 được quy định trong hiến pháp của họ.

Thời kỳ quá độ

Một thời kỳ chuyển tiếp sẽ kéo dài từ ngày các vùng nói trên sáp nhập vào Nga đến ngày 1/1/2026. Theo các văn kiện được ký kết, các công dân Nga đang sinh sống ở Donetsk, Lugansk, Zaporozhye và Kherson sẽ được bảo đảm quyền được lao động. Ngoài ra, các văn bản về việc học hành, quy chế dân sự cũng như thời gian tuyển dụng, quyền nhận tiền hưu trí, trợ giúp xã hội và y tế… sẽ được công nhận.

Các nhánh của bộ máy nhà nước Liên bang Nga sẽ được lập ra ở các “nước cộng hòa mới” và “tỉnh mới” vào ngày 1/6/2023.

Vấn đề tiền tệ và ngân sách

Dự luật nêu rõ đồng rúp của Nga sẽ trở thành đồng tiền duy nhất được sử dụng ở “Cộng hòa nhân dân Donetsk”, “Cộng hòa nhân dân Lugansk”, tỉnh Kherson và tỉnh Zaporozhye vào ngày 1/1/2023, nhưng đồng tiền hryvnia của Ukraine sẽ được phép lưu hành cho đến cuối năm 2022. Bên cạnh đó, các “thực thể mới của Liên bang” sẽ thực hành luật về ngân sách Nga vào ngày 1/1/2023, trong khi ngân sách của họ sẽ được phê duyệt vào ngày 15/12/2022.

Thực thể mới của Nga

Ngày 2/10, Tổng thống Nga Putin trình lên Duma Quốc gia dự luật hiến pháp Liên bang về sáp nhập các thực thể mới vào Nga. Tòa án Hiến pháp Nga sau đó đã phê chuẩn các văn bản này.

Trước đó, vào ngày 30/9, Tổng thống Putin và người đứng đầu 4 vùng Ukraine (Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporozhye) đã ký các hiệp ước về việc các vùng này gia nhập Nga. Lễ ký diễn ra tại điện Kremlin. Theo truyền thông Nga, kết quả trưng cầu dân ý trước đó tại các vùng này thể hiện nguyện vọng của đa số cư dân muốn gia nhập Nga.

Trong khi đó, Ukraine, Mỹ và phương Tây cho rằng các hoạt động trưng cầu và sáp nhập lãnh thổ trên của các vùng này và Nga là bất hợp pháp, có nguy cơ làm phức tạp thêm tình hình. Ukraine cực lực phản đối các động thái đó của Nga cũng như các vùng ly khai./.

Tác giả: Trung Hiếu