"Hai lần mang thai là hai lần tai biến khác nhau. Tôi từng băng huyết và phải truyền máu khi sinh bé đầu tiên. Bé thứ 2 bị thiếu ối khiến tôi tiếp tục sinh non. Tôi vẫn nhớ như in cảm xúc thời điểm đó. Do đó, hơn ai hết, tôi thực sự đồng cảm khi gặp bệnh nhân trong hoàn cảnh tương tự và coi đó là động lực để cứu các em bé”, bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Thị Sim, Phó giám đốc Trung tâm Chẩn đoán sàng lọc trước sinh và sơ sinh, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, chia sẻ.

Năm 2019, với sự nỗ lực của ban lãnh đạo, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội đã trở thành bệnh viện công đầu tiên tại Việt Nam triển khai thành công kỹ thuật can thiệp bào thai. Trong đó, bác sĩ Nguyễn Thị Sim cùng Giám đốc bệnh viện Nguyễn Duy Ánh và ê-kíp đã trực tiếp thực hiện ca phẫu thuật đầu tiên.

Yêu thích công việc không ai muốn làm

“Chẩn đoán trước sinh là khoa gây ra sự ám ảnh với các bác sĩ mới. Nguyên nhân là khi ra trường, ai cũng muốn đỡ những em bé tròn trịa, xinh xắn, được nhìn gia đình sản phụ hạnh phúc đón thành viên mới. Tuy nhiên, khoa Chẩn đoán trước sinh mang đến cảm xúc hơi khác”, bác sĩ Sim nói.

Bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Thị Sim, Phó giám đốc Trung tâm Chẩn đoán sàng lọc trước sinh và sơ sinh, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội. Ảnh: Quốc Vương.

Đam mê môn sinh học từ những năm cấp 2, bác sĩ Sim tiếp tục theo lớp chuyên sinh khi lên cấp 3 và thi đạt giải trong kỳ thi học sinh giỏi quốc gia. Tới bậc đại học, nữ bác sĩ này theo đuổi ngành y bất chấp việc được tuyển thẳng vào trường Đại học Sư phạm Hà Nội cũng như những khó khăn, mệt mỏi đang chờ đợi phía trước.

Ra trường với ước muốn giúp đỡ phụ nữ mang thai, bác sĩ Sim làm việc tại khoa Chẩn đoán trước sinh của Bệnh viện Phụ sản Hà Nội. Tại đây, các bác sĩ có nhiệm vụ tư vấn, khám sàng lọc cho những thai nhi bị dị tật, từ đó đưa ra lời khuyên và phác đồ hỗ trợ.

Nữ bác sĩ này cũng có cơ hội thấu hiểu những mảnh đời vất vả, đau khổ khi mang thai đứa trẻ không may bị dị tật về hình thái hoặc bất thường trong di truyền.

Bác sĩ Sim chia sẻ: “Lúc này, các gia đình sẽ có những cảm xúc khá đặc biệt và không mấy vui vẻ. Họ thường phải đấu tranh tâm lý rất dữ dội, liệu nên giữ hay bỏ đứa bé”.

Bác sĩ Sim thăm khám, tư vấn cho cặp vợ chồng trẻ trước sinh. Ảnh: Quốc Vương.

Tuy nhiên, dựa trên sự tiến bộ từng ngày của khoa học khiến những giới hạn bị xóa bỏ, đặc biệt là kỹ thuật can thiệp bào thai, những em bé không may đó nay có thể được cứu và ra đời khỏe mạnh. Chính điều này khiến bác sĩ Sim thêm đam mê với nghề, tiếp tục tìm hiểu chuyên sâu lĩnh vực chẩn đoán trước sinh.

Kỳ tích của y học

Theo Phó giám đốc Trung tâm Chẩn đoán sàng lọc trước sinh và sơ sinh, trong quá khứ, mọi người từng nghĩ bào thai là nơi “bất khả xâm phạm”. Do còn thiếu hụt về hiểu biết, việc đưa kim vào buồng ối khiến nhiều người e ngại. Một số sản phụ lo sợ con mình có thể bị dị tật hoặc nhiễm trùng.

Tuy nhiên, để bắt kịp trình độ thế giới, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội đã cử các bác sĩ tham dự những buổi hội thảo cũng như khóa học y khoa ở nhiều quốc gia từ năm 2010. Bác sĩ Sim may mắn trở thành một trong những người được cử sang Pháp.

Một mình nơi đất khách cùng nỗi lo về 2 con nhỏ ở nhà đang phải nhờ cậy ông bà chăm sóc, nữ bác sĩ ngỡ ngàng trước những thứ tưởng như không có cách giải quyết đã được thế giới làm từ lâu. Bác sĩ Sim trăn trở làm thế nào để đưa kỹ thuật can thiệp bào thai về Việt Nam.

Bác sĩ Sim nhận định kỹ thuật can thiệp bào thai mang ý nghĩa nhân văn rất lớn. Ảnh: Quốc Vương.

Sau nhiều năm ấp ủ cùng sự chuẩn bị về nhân sự và trang thiết bị, ca phẫu thuật can thiệp bào thai đầu tiên tại Bệnh viện Phụ sản Hà Nội cũng được thực hiện năm 2019. Nhận chỉ thị từ lãnh đạo, bác sĩ Sim cùng sự hỗ trợ từ các giáo sư tại Paris (Pháp) đã làm tốt nhiệm vụ.

“Đêm trước ngày thực hiện, tôi lo lắng và tưởng tượng về ca mổ diễn ra vào hôm sau, mình sẽ làm thế nào để đạt kết quả tốt nhất. Tôi nghĩ nếu ca phẫu thuật không thành công hoặc có rủi ro, tâm lý của mình sẽ bị ảnh hưởng rất lớn”, bác sĩ Sim chia sẻ.

May mắn, sau khoảng 60 phút, ca phẫu thuật diễn ra thành công. Đó là một sản phụ mắc hội chứng truyền máu song thai. Hai thai nhi của sản phụ có chung một bánh rau khiến dinh dưỡng của 2 bé bị mất cân bằng. Trước đây, 90% trường hợp tương tự, 2 bé sẽ tử vong.

Tuy nhiên, lần này nhờ can thiệp bào thai, 2 bé chào đời khỏe mạnh sau một tháng phẫu thuật. Điều này khiến tâm lý của bác sĩ Sim và bệnh viện vững vàng hơn rất nhiều.

“Tôi nghĩ đó là một kỳ tích của y học”, bác sĩ Sim bày tỏ.

Trong can thiệp bào thai, ngoài trình độ và sự khéo léo của bác sĩ, ê-kíp phẫu thuật còn phải phối hợp chặt chẽ với nhau cùng vật tư y tế và sự tập trung nhằm đảm bảo sức khỏe tuyệt đối cho mẹ và bé.

“Trước đây, trong một số trường hợp bệnh lý, chỉ 10% em bé được sống và vượt qua giai đoạn khó khăn. Bản thân từng trải qua những đau đớn, tôi rất buồn khi thấy bệnh mà không thể cứu, nhìn bệnh nhân tuyệt vọng nhưng chẳng thể giúp. Bởi vậy, với tôi, kỹ thuật bào thai mang ý nghĩa nhân văn rất lớn”, bác sĩ Sim nói.

Tác giả: Quốc Toàn