Được hình thành trên nửa thế kỷ, làng nghề hầm than xã Xuân Hòa, huyện Kế Sách (Sóc Trăng), có 430 hộ với 939 lò than, mỗi năm cho ra thị trường 46.000 tấn than, doanh thu gần 200 tỷ đồng. Tuy nhiên, bên cạnh cái được thì làng nghề hầm than Xuân Hòa đang đối mặt với tình trạng ô nhiễm môi trường do khói bụi từ các lò hầm than thải ra, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, cũng như sản xuất của người dân.

Theo đó, hằng ngày, khói bụi từ các lò hầm than tỏa ra mù mịt cả vùng, hủy hoại rau màu, vườn tược… khiến không ít vườn cây ăn trái bị khói bụi tàn phá, gây thiệt hại hàng chục triệu đồng mỗi hécta cây trồng. Không những thế, khói bụi đã ảnh hưởng đến sức khỏe người dân nơi đây. Đến Xuân Hòa, ấn tượng đầu tiên là khói bụi “in dấu” khắp nơi.

Cây cối, nhà cửa, hàng rào, biển báo giao thông… đều bị ám khói đen kịt. Thậm chí, cây cầu treo Xuân Hòa nối từ ấp Hòa Lộc 2 sang ấp Hòa Thạnh sơn màu xanh cũng bị khói ám đen. Còn hai bên bờ sông, hàng trăm lò than đang hoạt động xả khói, khiến bụi than bay mù mịt.

Nghề hầm than cho thu nhập cao, nhưng người dân phải đối diện với tình trạng ô nhiễm môi trường.

Dù ở khá xa nhưng mái nhà của trụ sở UBND xã, Trạm y tế xã cũng bị phủ kín một màu đen. Không chỉ vậy, khói bụi từ các lò hầm than ở Xuân Hòa cũng là nguyên nhân khiến nhiều thợ lò, người già, trẻ em ở đây bị các bệnh liên quan đến đường hô hấp như: viêm mũi, ho, viêm phế quản...

Lãnh đạo UBND Xuân Hòa cho biết, tình trạng ô nhiễm môi trường là không thể tránh khỏi do khói bụi than thoát ra ngoài và chủ yếu ở khu vực tập trung nhiều lò hầm than chứ các nơi khác vẫn ổn, bà con trồng trọt vẫn tốt. Tại nơi có nhiều lò hầm than, bà con trồng sầu riêng cho hiệu quả vì loại cây ăn trái này thích ứng với điều kiện của khu vực lò hầm than.

Để khắc phục tình trạng ô nhiễm nói trên, địa phương đã có báo cáo với cấp trên và ngành chức năng để tìm biện pháp khắc phục đến nay vẫn chưa có giải pháp phù hợp. Theo lãnh đạo xã Xuân Hòa, thời gian qua, các sở, ngành liên quan đã thực hiện nhiều biện pháp nhằm xử lý khí thải từ lò hầm than phù hợp với quy mô hộ gia đình.

Song, chi phí cho một hệ thống xử lý khí thải đã được nghiên cứu còn khá đắt so với thu nhập từ lò hầm than mang lại nên người dân chưa ủng hộ. Hiện, chỉ có hộ ông Nguyễn Văn Triển (ấp Hòa Thạnh) đang áp dụng mô hình xử lý khí thải lò hầm than bằng phương pháp phun sương cho hiệu quả cao. Ông Triển cho biết: Hệ thống xử lý khí thải lò hầm than bằng phương pháp phun sương gồm bộ phận chính là tháp rỗng phun nước.

Trong tháp này, lượng nước phun được tăng cường với lưu lượng lớn. Vật liệu chính của hệ thống được sản xuất từ composite. Đây là loại vật liệu có tính chịu nhiệt, vừa đáp ứng được cho xử lý khí thải lò hầm than vừa là vật liệu dễ kiếm, giá cả hợp lý. Hệ thống thu gom khí thải tốt, không cần quạt hút khói, vừa giảm được chi phí vận hành vừa không ảnh hưởng đến chất lượng của than, đáp ứng được yêu cầu của người hầm than.

Ở lò lắp đặt hệ thống xử lý, công nhân vận hành lò không còn bị cay mắt, khó thở, không có mùi khét khó chịu. Khói thải ra có màu trắng (ít bụi than) nên ít ảnh hưởng cây trồng ở xung quanh.  Kinh phí cho mỗi hệ thống khoảng 22 triệu đồng.

Được biết, mấy năm trước, tỉnh Sóc Trăng có đề án quy hoạch tập trung các lò hầm than vào một vùng và áp dụng mô hình xử lý khói bụi. Tuy nhiên, đến nay đề án vẫn chưa được triển khai vì chưa có kinh phí và người dân không đồng ý với việc di dời này…

Theo Công an nhân dân