Phó thống đốc Ngân hàng nhà nước (NHNN) Phạm Thanh Hà phát biểu tại Diễn đàn. (Ảnh: quochoi.vn)

Tham luận tại Diễn đàn bàn về phục hồi kinh tế do Ủy ban Kinh tế của Quốc hội tổ chức, Phó thống đốc Ngân hàng nhà nước (NHNN) Phạm Thanh Hà đánh giá trong thời gian qua mức phản ứng chính sách tiền tệ của Việt Nam ở mức trung bình so với thế giới.

Ông cho biết mục tiêu của hệ thống ngân hàng là duy trì thanh khoản với tư cách là người cung ứng vốn cho nền kinh tế, đảm bảo thanh khoản cho các tổ chức tín dụng (TCTD) và doanh nghiệp.

Trong hai năm qua, NHNN đã mua vào lượng ngoại tệ là khoảng 25 tỷ USD và bơm ra thị trường lượng tiền đồng tương ứng, khoảng 570.000 tỷ đồng. NHNN duy trì thanh khoản tốt trên thị trường liên ngân hàng, cung ứng vốn đều đặn với mức lãi suất thấp so với mặt bằng trước đó.

Với các doanh nghiệp, bằng Thông tư 01, 03 và 14, NHNN cho phép các TCTD cơ cấu lại nợ, kéo dài dòng tiền và duy trì thanh khoản cho doanh nghiệp với điều kiện là doanh nghiệp phải đảm bảo dòng tiền trả nợ trong tương lai. Đồng thời, miễn giảm lãi suất cho khoản vay cả cũ và mới.

NHNN cũng luôn linh hoạt trong mục tiêu tăng trưởng tín dụng theo tình hình thực tế. Đến cuối tháng 11, dư nợ tín dụng tăng trên 10%, phù hợp với mục tiêu ban đầu.

"NHNN sẵn sàng nới thêm chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho tháng cuối cùng của năm 2021", Phó Thống đốc khẳng định.

Bên cạnh đó, NHNN cũng đã chỉ đạo của Chính phủ, Quốc hội bơm tiền trực tiếp để thực hiện các mục tiêu như tái cấp vốn cho NHCSXH, tái cấp vốn cho Vietnam Airlines.

Thận trọng trong việc giảm lãi suất

Ngay từ đầu năm 2020, NHNN đã giảm lãi suất điều hành và lãi suất cho vay và huy động đã giảm theo. Với độ trễ nhất định, cho đến nay lãi suất điều hành đã giảm từ 1,5 - 2%; lãi suất huy động giảm 1,5%; lãi suất cho vay giảm 1,77% so với đầu năm 2020.

Về phối hợp chính sách tiền tệ - tài khóa, Phó Thống đốc Phạm Thanh Hà cho biết, NHNN đã duy trì số lượng thanh khoản rất tốt trên thị trường, tạo điều kiện cho Bộ Tài chính phát hành trái phiếu Chính phủ.

Nói về dư địa của chính sách tiền tệ, Phó Thống đốc cho biết, điều này còn phục thuộc vào những thách thức của ngành Ngân hàng trong thời gian tới. Ông cho biết trước áp lực lạm phát, nhiều NHTW các nước đã bắt đầu đã thu lại các biện pháp nới lỏng chính sách tiền tệ.

Từ đầu năm tới nay, đã có 93 lượt tăng lãi suất của các NHTW, và tính từ tháng 9 tới nay có khoảng 50 lượt, cho thấy việc điều chỉnh tập trung vào cuối năm. Xu hướng điều hành chung của thế giới là giảm dần các biện pháp từ chính sách tiền tệ, rất ít NHTW giảm lãi suất.

Phó thống đốc Phạm Thanh Hà cho biết hệ thống ngân hàng đang duy trì thanh khoản tốt cho nền kinh tế. (Ảnh: quochoi.vn).

Bên cạnh lạm phát, nợ xấu mới phát sinh cũng đang tạo ra thách thức cho hệ thống ngân hàng trong thời gian tới. Bởi lẽ, việc cơ cấu lại nợ cho doanh nghiệp sẽ ảnh hưởng đến chất lượng tài sản của các TCTD, dẫn đến nguy cơ liên quan đến nợ xấu phát sinh. Phó Thống đốc cho biết, đây là vấn đề được NHNN rất quan tâm trong năm 2022 và những năm sau.

Phó Thống đốc cho biết, hệ thống ngân hàng huy động vốn của nền kinh tế rồi cho vay lại nền kinh tế, cho nên việc điều chỉnh giảm lãi suất cũng chỉ giảm đến mức còn đủ thu hút được người gửi tiền.

"Chúng tôi phải rất cân nhắc trong việc điều chỉnh lãi suất sao cho cân đối trong tương quan với lạm phát và lợi ích của người gửi tiền", ông nói.

Ông Phạm Thanh Hà cũng cho biết những điều chỉnh về chính sách tiền tệ của Việt Nam không chỉ ảnh hưởng trong phạm vi trong nước mà còn liên quan đến các đối tác thương mại lớn như Mỹ.

Trong báo cáo mới đây, Bộ Tài chính Mỹ đã tái khẳng định Việt Nam không "thao túng tiền tệ" đồng thời đánh giá cao việc điều hành chính sách tiền tệ, tỷ giá của NHNN.

Tác giả: Nhật Minh